ALİ AŞIK

(d. 1897 / ö. 1983)
Değirmenci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1897 yılında Hatay'a bağlı Kırıkhan'ın Ceylanlı köyünde doğan Ali Aşık, aynı gelenekten yetişen Âşık Hasan’ın oğludur. Âşık Ali, çocukluğunda bağ ve bahçe işleriyle uğraşarak babasına yardımcı olur (Bahadır 2017: 84). Gençliğinde ise köyde babasından kalan değirmeni çalıştırmakla birlikte ikinci bir iş olarak etrafındaki çiftçilere karasaban yapıp geçimini sağlar. Ceylanlı yöresi tarıma çok elverişli değildir. Bu nedenle aileler oğullarını uzak yerlere çalışmaya gönderirler. Gidilen bu yerler genellikle Suudi Arabistan'dadır. Bazıları da yakın çevrede basit suçlar işleyerek hapishane hayatı ile tanışmıştır. Âşık Ali de köyün gençleriyle birlikte, köyünden ayrılıp, yakın il ve ilçelere giderek tarla veya inşaat işlerinde çalışmıştır. Çalıştığı sıralarda bir suça karışan Âşık Ali, bir süre hapishanede yatıp çıktıktan sonra baba mesleği olan değirmencilik işine devam eder (Bahadır 2017: 51). Âşık Ali, 1983 yılında köyü Ceylanlı'da vefat etmiştir.

Âşık Ali, her üslup sahibi şair gibi sade Türkçenin en güzel örneklerini vermiş; halkın söz hazinesini de şiirlerine yansıtmıştır. Âşık Ali, türkü söyleyen bir aile içinde yetiştiği için önce usta malı söylemiş; daha sonra da kendi türkülerini icra etmiştir. Şiirlerinde hasret, gurbet ve övgü ön plandadır. Amik ovasında bulunan zengin kişilere söylediği türkülerden sonra çevrede adı duyulmuştur. Amik ovasında yaşayan zengin kişilerin düğünlerine davet edilmiş ve ekonomik destek almıştır. Düğünlerde türküler söyleyerek âşıklık geleneğinin icrasına katkıda bulunmuştur.

Yatmış olduğu cezaevinde memleketine olan hasretini kâğıda yazarak ailesine gönderen Âşık Ali, çekmiş olduğu sıkıntılı hayatı şu dizelerde dile getirir: Âşık Ali'm der ki bu kara günü/ Sürdüğümüz devran nic'oldu hani/ Ahbaplar yarenler unuttu beni/ Anamın ciğerini dağla var kâğıt(Bahadır 2017: 51).

Kaynakça

Bahadır, Sedat (2017). Ceylanlı Köyü Türküleri. Ankara: Sonçağ Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 12.04.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CELAL DEDE, Celal Çamlıcad. 1881 - ö. 1945Doğum YeriGörüntüle
2TATAROĞLU, Ali Rıza Öztürkd. 1933 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ERTEKİN, Ali Ertekind. 1929 - ö. 2004Doğum YeriGörüntüle
4ŞEYDA EZİZd. 1897 - ö. 1957Doğum YılıGörüntüle
5Kurutluoğlu, Kudretd. 1897-1899 (?) - ö. 1973Doğum YılıGörüntüle
6Hasan Ali Yüceld. 17 Aralık 1897 - ö. 26 Şubat 1961Doğum YılıGörüntüle
7Yusuf Ahıskalıd. 10 Mart 1909 - ö. 26 Haziran 1983Ölüm YılıGörüntüle
8DURSUNd. 1914 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
9Kemal Bilbaşard. 1 Şubat 1910 - ö. 21 Ocak 1983Ölüm YılıGörüntüle
10ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983MeslekGörüntüle
11İHRÂKÎ, Alid. ? - ö. 1913-1917MeslekGörüntüle
12RÜSTEM, Rüstem Bostancıd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ŞAHİNÎ, Hülya Yıldırımd. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AĞA ÇILDIR, Hasand. 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KAMERd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İHFAYİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BURHANİ, Mehmed Alid. 1835 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle
18HAYATİ, Hayati Tatard. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle