ALİ AŞIK

(d. 1897 / ö. 1983)
Değirmenci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1897 yılında Hatay'a bağlı Kırıkhan'ın Ceylanlı köyünde doğan Ali Aşık, aynı gelenekten yetişen Âşık Hasan’ın oğludur. Âşık Ali, çocukluğunda bağ ve bahçe işleriyle uğraşarak babasına yardımcı olur (Bahadır 2017: 84). Gençliğinde ise köyde babasından kalan değirmeni çalıştırmakla birlikte ikinci bir iş olarak etrafındaki çiftçilere karasaban yapıp geçimini sağlar. Ceylanlı yöresi tarıma çok elverişli değildir. Bu nedenle aileler oğullarını uzak yerlere çalışmaya gönderirler. Gidilen bu yerler genellikle Suudi Arabistan'dadır. Bazıları da yakın çevrede basit suçlar işleyerek hapishane hayatı ile tanışmıştır. Âşık Ali de köyün gençleriyle birlikte, köyünden ayrılıp, yakın il ve ilçelere giderek tarla veya inşaat işlerinde çalışmıştır. Çalıştığı sıralarda bir suça karışan Âşık Ali, bir süre hapishanede yatıp çıktıktan sonra baba mesleği olan değirmencilik işine devam eder (Bahadır 2017: 51). Âşık Ali, 1983 yılında köyü Ceylanlı'da vefat etmiştir.

Âşık Ali, her üslup sahibi şair gibi sade Türkçenin en güzel örneklerini vermiş; halkın söz hazinesini de şiirlerine yansıtmıştır. Âşık Ali, türkü söyleyen bir aile içinde yetiştiği için önce usta malı söylemiş; daha sonra da kendi türkülerini icra etmiştir. Şiirlerinde hasret, gurbet ve övgü ön plandadır. Amik ovasında bulunan zengin kişilere söylediği türkülerden sonra çevrede adı duyulmuştur. Amik ovasında yaşayan zengin kişilerin düğünlerine davet edilmiş ve ekonomik destek almıştır. Düğünlerde türküler söyleyerek âşıklık geleneğinin icrasına katkıda bulunmuştur.

Yatmış olduğu cezaevinde memleketine olan hasretini kâğıda yazarak ailesine gönderen Âşık Ali, çekmiş olduğu sıkıntılı hayatı şu dizelerde dile getirir: Âşık Ali'm der ki bu kara günü/ Sürdüğümüz devran nic'oldu hani/ Ahbaplar yarenler unuttu beni/ Anamın ciğerini dağla var kâğıt(Bahadır 2017: 51).

Kaynakça

Bahadır, Sedat (2017). Ceylanlı Köyü Türküleri. Ankara: Sonçağ Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 12.04.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1(ALICIKLI) HİCABÎ/HİCABÎ DERVİŞ, Satılmış Yıldızd. 1938 - ö. 07.10.2013Doğum YeriGörüntüle
2BAHATTİN, Bahattin Avcud. 1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3PERVANÎ, İsmail Çelikd. 05.03.1931 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hasan Ali Yüceld. 17 Aralık 1897 - ö. 26 Şubat 1961Doğum YılıGörüntüle
5Mehmet Nuri Gençosmanoğlud. 1897 - ö. 1976Doğum YılıGörüntüle
6Vedat Nedim Törd. 1897 - ö. 8 Nisan 1985Doğum YılıGörüntüle
7DAİMİ, İsmail Aydınd. 1932 - ö. 17.04.1983Ölüm YılıGörüntüle
8FAKİR ETHEM/ETEM, Ethem Bakırd. 1916-1917 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
9Ergin Günçed. 12 Şubat 1938 - ö. 16 Ocak 1983Ölüm YılıGörüntüle
10RÜSTEM, Rüstem Bostancıd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983MeslekGörüntüle
12İHRÂKÎ, Alid. ? - ö. 1913-1917MeslekGörüntüle
13ÖZLEMİ, Özlem Olgaçd. 19.06.1982 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GARİP/İNCE, Sabit İnced. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15DERVİŞ/BALKİRAZ, Derviş Balkirazd. 1960 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KUL BURHAN/ BURHANÎ/BURHAN, Hüseyin Tatard. 1899 - ö. 1957Madde AdıGörüntüle
17KUL SEFİLİ, Ali Turalıd. 1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Fahri Alid. 1948 - ö. 23 Ağustos 2016Madde AdıGörüntüle