ALİ AŞIK

(d. 1897 / ö. 1983)
Değirmenci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1897 yılında Hatay'a bağlı Kırıkhan'ın Ceylanlı köyünde doğan Ali Aşık, aynı gelenekten yetişen Âşık Hasan’ın oğludur. Âşık Ali, çocukluğunda bağ ve bahçe işleriyle uğraşarak babasına yardımcı olur (Bahadır 2017: 84). Gençliğinde ise köyde babasından kalan değirmeni çalıştırmakla birlikte ikinci bir iş olarak etrafındaki çiftçilere karasaban yapıp geçimini sağlar. Ceylanlı yöresi tarıma çok elverişli değildir. Bu nedenle aileler oğullarını uzak yerlere çalışmaya gönderirler. Gidilen bu yerler genellikle Suudi Arabistan'dadır. Bazıları da yakın çevrede basit suçlar işleyerek hapishane hayatı ile tanışmıştır. Âşık Ali de köyün gençleriyle birlikte, köyünden ayrılıp, yakın il ve ilçelere giderek tarla veya inşaat işlerinde çalışmıştır. Çalıştığı sıralarda bir suça karışan Âşık Ali, bir süre hapishanede yatıp çıktıktan sonra baba mesleği olan değirmencilik işine devam eder (Bahadır 2017: 51). Âşık Ali, 1983 yılında köyü Ceylanlı'da vefat etmiştir.

Âşık Ali, her üslup sahibi şair gibi sade Türkçenin en güzel örneklerini vermiş; halkın söz hazinesini de şiirlerine yansıtmıştır. Âşık Ali, türkü söyleyen bir aile içinde yetiştiği için önce usta malı söylemiş; daha sonra da kendi türkülerini icra etmiştir. Şiirlerinde hasret, gurbet ve övgü ön plandadır. Amik ovasında bulunan zengin kişilere söylediği türkülerden sonra çevrede adı duyulmuştur. Amik ovasında yaşayan zengin kişilerin düğünlerine davet edilmiş ve ekonomik destek almıştır. Düğünlerde türküler söyleyerek âşıklık geleneğinin icrasına katkıda bulunmuştur.

Yatmış olduğu cezaevinde memleketine olan hasretini kâğıda yazarak ailesine gönderen Âşık Ali, çekmiş olduğu sıkıntılı hayatı şu dizelerde dile getirir: Âşık Ali'm der ki bu kara günü/ Sürdüğümüz devran nic'oldu hani/ Ahbaplar yarenler unuttu beni/ Anamın ciğerini dağla var kâğıt(Bahadır 2017: 51).

Kaynakça

Bahadır, Sedat (2017). Ceylanlı Köyü Türküleri. Ankara: Sonçağ Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 12.04.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İBRAHİM İSKENDEROVd. 1903 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KARANÎ, Hüseyin Karad. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3İMAMÎ, Ahmet İmamid. 1954 - ö. 28.02.2012Doğum YeriGörüntüle
4ŞEYDA EZİZd. 1897 - ö. 1957Doğum YılıGörüntüle
5Şevket Süreyya Aydemird. 1897 - ö. 25 Mart 1976Doğum YılıGörüntüle
6Tevfik Tanyolaçd. 1897 - ö. 1975Doğum YılıGörüntüle
7MUSTAFA GÖKKAYAd. 1910 - ö. 18.03.1983Ölüm YılıGörüntüle
8Kemal Aksoyd. 1 Mart 1925 - ö. 25 Mart 1983Ölüm YılıGörüntüle
9GULAMÎ, Nuri Özcand. 1925 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
10ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983MeslekGörüntüle
11ALİ ÇAVUŞ, Ali Baltad. 1917 - ö. 14.05.1985MeslekGörüntüle
12HAMDÎ, Muhammed Hamdî Babad. 1845 - ö. 1908MeslekGörüntüle
13KÜÇÜK ÂŞIK ŞAKİRÎ, Tortumlud. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÖZGÜRÎ, Hasan Önald. 1930 - ö. 2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15BEKİR GÜZELDAĞd. 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TURANOĞLU, Sadık Turand. 12.02.1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17GEDÂ MAHMUDd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HALİL, Bursalıd. ? - ö. 1636/1637Madde AdıGörüntüle