ALİ AŞIK

(d. 1897 / ö. 1983)
Değirmenci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1897 yılında Hatay'a bağlı Kırıkhan'ın Ceylanlı köyünde doğan Ali Aşık, aynı gelenekten yetişen Âşık Hasan’ın oğludur. Âşık Ali, çocukluğunda bağ ve bahçe işleriyle uğraşarak babasına yardımcı olur (Bahadır 2017: 84). Gençliğinde ise köyde babasından kalan değirmeni çalıştırmakla birlikte ikinci bir iş olarak etrafındaki çiftçilere karasaban yapıp geçimini sağlar. Ceylanlı yöresi tarıma çok elverişli değildir. Bu nedenle aileler oğullarını uzak yerlere çalışmaya gönderirler. Gidilen bu yerler genellikle Suudi Arabistan'dadır. Bazıları da yakın çevrede basit suçlar işleyerek hapishane hayatı ile tanışmıştır. Âşık Ali de köyün gençleriyle birlikte, köyünden ayrılıp, yakın il ve ilçelere giderek tarla veya inşaat işlerinde çalışmıştır. Çalıştığı sıralarda bir suça karışan Âşık Ali, bir süre hapishanede yatıp çıktıktan sonra baba mesleği olan değirmencilik işine devam eder (Bahadır 2017: 51). Âşık Ali, 1983 yılında köyü Ceylanlı'da vefat etmiştir.

Âşık Ali, her üslup sahibi şair gibi sade Türkçenin en güzel örneklerini vermiş; halkın söz hazinesini de şiirlerine yansıtmıştır. Âşık Ali, türkü söyleyen bir aile içinde yetiştiği için önce usta malı söylemiş; daha sonra da kendi türkülerini icra etmiştir. Şiirlerinde hasret, gurbet ve övgü ön plandadır. Amik ovasında bulunan zengin kişilere söylediği türkülerden sonra çevrede adı duyulmuştur. Amik ovasında yaşayan zengin kişilerin düğünlerine davet edilmiş ve ekonomik destek almıştır. Düğünlerde türküler söyleyerek âşıklık geleneğinin icrasına katkıda bulunmuştur.

Yatmış olduğu cezaevinde memleketine olan hasretini kâğıda yazarak ailesine gönderen Âşık Ali, çekmiş olduğu sıkıntılı hayatı şu dizelerde dile getirir: Âşık Ali'm der ki bu kara günü/ Sürdüğümüz devran nic'oldu hani/ Ahbaplar yarenler unuttu beni/ Anamın ciğerini dağla var kâğıt(Bahadır 2017: 51).

Kaynakça

Bahadır, Sedat (2017). Ceylanlı Köyü Türküleri. Ankara: Sonçağ Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 12.04.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABDİL, Abdil Yıldırımd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ARAPOĞLU, Mustafa Öztürkd. 1901 - ö. 1966Doğum YeriGörüntüle
3BİMAR İSKENDER ELES OĞLUd. 1877 - ö. 1979Doğum YeriGörüntüle
4TAMYANLI, Hamit Zübeyr Koşayd. 1897 - ö. 1984Doğum YılıGörüntüle
5Abdülhamid Süleymanoğlud. 1897 - ö. 1938Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Nuri Gençosmanoğlud. 1897 - ö. 1976Doğum YılıGörüntüle
7ÜMMANÎ, Yakup Cand. 1913? - ö. 30.01.1983Ölüm YılıGörüntüle
8İZHARÎ, Mehmet Ayıkd. 1914 - ö. 1983Ölüm YılıGörüntüle
9Necip Fazıl Kısakürekd. 9 Haziran 1904 - ö. 25 Mayıs 1983Ölüm YılıGörüntüle
10İHRÂKÎ, Alid. ? - ö. 1913-1917MeslekGörüntüle
11RÜSTEM, Rüstem Bostancıd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ALİ ÇAVUŞ, Ali Baltad. 1917 - ö. 14.05.1985MeslekGörüntüle
13VELİ, Hüseyin Kalabad. 1921 - ö. 1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OSMAN TAŞTANd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15DİVANÎ, İhsan Kılıçd. 1919 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16DOST CEMALÎ, Cemal Toptaşd. 02.05.1970 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ALİ AĞA HALHALİd. 1894 - ö. 1989Madde AdıGörüntüle
18HASAN HÜSEYİNd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle