KARKAMER, Mustafa Durmuş

(d. 1948 / ö. -)
çiftçi, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mustafa Durmuş, 1948 yılında Bayburt’un eski adı Vanşen olan Çatıksu köyünde doğmuştur. İlkokulu Çatıksu Köyü İlkokulunda tamamlamıştır. Köyün zengin ailelerinden konak sahibi Molla Dervişoğlu sülalesine mensup olan inşaat ustası Ahmet Durmuş’un iki çocuğundan biridir. 1967 yılında Gülkız Durmuş ile evlenen Mustafa Durmuş’un dört erkek, bir kız çocuğu bulunmaktadır.

1974 yılında köyde satın aldığı ve üç yıl öncesine kadar işlettiği tarihî değirmende artık sadece misafir ağırlayan Mustafa Durmuş, bir yandan da bu mekânda ailesinin geçmişini anlatan tarihî eserleri sergiler. Köy halkının "Âşık Emi" olarak tanıdığı Mustafa Durmuş, kış aylarında Antalya ve Bursa’da yaşayan çocuklarının yanında, yaz aylarında ise Çatıksu köyünde yaşamaktadır (Okutmuş 2019).

Küçük yaşlardan itibaren özellikle konakta düzenlenen sohbetlerde yetişen Mustafa Durmuş, köyün tasavvuf yönü ağır basan bilginlerinden dersler alır. İlk deyişini 16 yaşında söylediğini aktaran Durmuş, Bayburt’un Aydıntepe ilçesinde yaşadığı bir ziyaretin ardından, rüyasında Gümüşhane’den Mustafa Efendi, kendi köylerinden Hacı Süleyman Efendi, İran’ın İsfahan şehrinden bir misafir ve Gülzari adlı bir kızın olduğu mecliste bade içtiğini anlatır. Mahlası beyaz ay anlamına gelen Karkamer'dir. İrticalen deyiş söyleyebilir. Mustafa Durmuş, Bayburt’un âşıklık geleneğini iyi bilir. Kendisi de Bayburtlu Celali ve Bayburtlu Hicrani gibi sazsız âşıklardandır. Özellikle Bayburt ve Erzurum yöresi âşıklarına ve deyişlerine aşinadır. Erzurumlu Mevlüt İhsani ve Reyhani gibi âşıklarla aynı meclislerde bulunmuştur. Bestelenmiş bazı türküleri vardır. Yörede yaşanan acıları, felaketleri anlattığı şiirleri vardır. 1983 yılında yazdığı şiirde Erzurum depremini şöyle anlatır: "Erzurum dediğin ne güzel eller/ Toprağa karıştı kınalı eller/ Nice genç yiğitler nice güzeller/ Kim şikâyet etti sana sevdiğim.” Mustafa Durmuş âşıklığının yanı sıra Bayburt’ta efsaneleşmiş hikâyelerin de birçoğunu bilir ve hâlen köyün yeni yetişen gençlerine bu hikâyeleri anlatır (Okutmuş 2019).

Kaynakça

http://www.bayburtpostasi.com.tr/edebiyat/catiksudaki-asirlik-degirmende-soz-ogutuluyor-h18500.html [erişim tarihi: 03.09.2019].

Mustafa Durmuş, Bayburt, 1948, İlkokul, Çiftçi [Murat Okutmuş tarafından 22.08.2019 tarihinde yapılan görüşme].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MURAT OKUTMUŞ
Yayın Tarihi: 06.09.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABDİL, Abdil Yıldırımd. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ÖMER, Ömer Tanrıverdid. 1921 - ö. 1998Doğum YeriGörüntüle
3ALİ, Ali Rıza Kayad. 1941 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Kenan Erzurumd. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mehmet Eroğlud. 02 Ağustos 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FEZO, Sabri Şimşekoğlud. 25.03.1948 - ö. 28.06.1990Doğum YılıGörüntüle
7YUNUS KARAKOÇd. 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
8ÖZGÜR/TÜRKÜYÜREKLİ, Özgür Akbabad. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
9SADAHLI/MEHEMMED SADAHLI/MEHEMMED, Mehemmed Tanrıverdioğlu Memmedovd. 1930 - ö. 26.03.2016MeslekGörüntüle
10AYDIN, Aydın Ülgerd. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ESMANÎ, Esmani Doğand. 1944 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SULTAN, Sultan Aytekind. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13DERTLİ BAHAR, Bahar Yıldırımd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KARAÇIOĞLU, İbrahim (Karaçıoğlu) Eliyevd. 1873 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15VELİ, İğdeciklid. 1794 - ö. 1854Madde AdıGörüntüle