KARKAMER, Mustafa Durmuş

(d. 1948 / ö. -)
çiftçi, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mustafa Durmuş, 1948 yılında Bayburt’un eski adı Vanşen olan Çatıksu köyünde doğmuştur. İlkokulu Çatıksu Köyü İlkokulunda tamamlamıştır. Köyün zengin ailelerinden konak sahibi Molla Dervişoğlu sülalesine mensup olan inşaat ustası Ahmet Durmuş’un iki çocuğundan biridir. 1967 yılında Gülkız Durmuş ile evlenen Mustafa Durmuş’un dört erkek, bir kız çocuğu bulunmaktadır.

1974 yılında köyde satın aldığı ve üç yıl öncesine kadar işlettiği tarihî değirmende artık sadece misafir ağırlayan Mustafa Durmuş, bir yandan da bu mekânda ailesinin geçmişini anlatan tarihî eserleri sergiler. Köy halkının "Âşık Emi" olarak tanıdığı Mustafa Durmuş, kış aylarında Antalya ve Bursa’da yaşayan çocuklarının yanında, yaz aylarında ise Çatıksu köyünde yaşamaktadır (Okutmuş 2019).

Küçük yaşlardan itibaren özellikle konakta düzenlenen sohbetlerde yetişen Mustafa Durmuş, köyün tasavvuf yönü ağır basan bilginlerinden dersler alır. İlk deyişini 16 yaşında söylediğini aktaran Durmuş, Bayburt’un Aydıntepe ilçesinde yaşadığı bir ziyaretin ardından, rüyasında Gümüşhane’den Mustafa Efendi, kendi köylerinden Hacı Süleyman Efendi, İran’ın İsfahan şehrinden bir misafir ve Gülzari adlı bir kızın olduğu mecliste bade içtiğini anlatır. Mahlası beyaz ay anlamına gelen Karkamer'dir. İrticalen deyiş söyleyebilir. Mustafa Durmuş, Bayburt’un âşıklık geleneğini iyi bilir. Kendisi de Bayburtlu Celali ve Bayburtlu Hicrani gibi sazsız âşıklardandır. Özellikle Bayburt ve Erzurum yöresi âşıklarına ve deyişlerine aşinadır. Erzurumlu Mevlüt İhsani ve Reyhani gibi âşıklarla aynı meclislerde bulunmuştur. Bestelenmiş bazı türküleri vardır. Yörede yaşanan acıları, felaketleri anlattığı şiirleri vardır. 1983 yılında yazdığı şiirde Erzurum depremini şöyle anlatır: "Erzurum dediğin ne güzel eller/ Toprağa karıştı kınalı eller/ Nice genç yiğitler nice güzeller/ Kim şikâyet etti sana sevdiğim.” Mustafa Durmuş âşıklığının yanı sıra Bayburt’ta efsaneleşmiş hikâyelerin de birçoğunu bilir ve hâlen köyün yeni yetişen gençlerine bu hikâyeleri anlatır (Okutmuş 2019).

Kaynakça

http://www.bayburtpostasi.com.tr/edebiyat/catiksudaki-asirlik-degirmende-soz-ogutuluyor-h18500.html [erişim tarihi: 03.09.2019].

Mustafa Durmuş, Bayburt, 1948, İlkokul, Çiftçi [Murat Okutmuş tarafından 22.08.2019 tarihinde yapılan görüşme].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MURAT OKUTMUŞ
Yayın Tarihi: 06.09.2019
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DÜNDARÎ, Fatih Dündard. 10.08.1979 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ALİ DİVANÎ, Ali Kiziroğlud. 01.02.1951 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MÜCRİM, Kerîm Vardânîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İzzet Göldelid. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Aydın Balcıd. 10 Ocak 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Haşmet Zeybekd. 1948 - ö. 10 Ekim 2013Doğum YılıGörüntüle
7SÜLEYMAN, Süleyman Demird. 1936 - ö. ?MeslekGörüntüle
8KUBAT, Hacı Osman Kubatd. 1940 - ö. 05.11.2018MeslekGörüntüle
9ÖZTÜRK, Mustafa Öztürkd. 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
10GARİP ALİ, Hacı Ali Şend. 02.09.1932 - ö. 2000Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11NEBİ, Nebi Yıldırımd. 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12İREBİK, Rabia Ardıçd. 1920 - ö. 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HÜSEYNİ, Mısrid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14MÜSELLİM KURBAN OĞLUd. 1880 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HAKKI, Ardahanlı Sarı Hakkı Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle