ALİ, Ümm-i Veled-zâde Ali Efendi

(d. 930/1523 - ö. Zilhicce 980/Nisan/Mayıs 1573)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali Efendi, Ümmü Veled-zâde Abdülaziz’in oğludur. Künyesi Ümmü Veled-zâde Ali Efendi bin Ümmü Veled-zâde Abdülaziz Efendi bin Hüsâmeddîn Hüseyin Efendi bin Hasan Efendi bin Hâmid Efendi şeklindedir. Eğitimini Sinân Efendi, Çivici-zâde Efendi, Muhyiddîn Efendi’den aldı. Sırasıyla Bursa Ferhadiye Medresesi, Bayezid Medresesi, Razgrad’da İbrahim Paşa Medresesi, Bursa Hançeriye Medresesi, İstanbul’da Sahn-ı Seman Medresesi, Şehzade Medresesi gibi birçok medresede hocalık yaptı. Ardından Süleymaniye Medresesi’ne müderrris oldu. Daha sonra Safer 980 yılında (Haziran/Temmuz 1572) Halep’e kadı olarak tayin edildi. Bu görevdeyken vefat etti. Halep’e defnedildi. Arapça, Farsça ve Türkçe şiirleri vardır. Âlim ve fâzıl, özellikle Arapça ilminde söz sahibi idi. Risâle-i Seyfiyye, Risâle-i Kalemiyye ve Risâle-i Şem‘iyye adlı eserleri vardır.

Kaynakça

Aktan, Ali, vd. (hzl) (1995). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. İstanbul: Sebil Yay.
İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2009). Bursalı Mehmed Tâhir, Osmanlı Müellifleri . Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Nevizâde Atâyi. Hadâiku’l-Hakayık fî Tekmileti’ş-Şakâyık. İstanbul: Çağrı Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C.2 .http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf.
Şemseddin Sami (1996). Kamusu’l A’lâm. Ankara: Kaşgar Neşriyat.
 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜSEYİN GÖNEL
Yayın Tarihi: 03.04.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Sıdıkça seng-i cevrün başumı mihrüm olur efzûn
Şikest itdükce Leylî kâsesini zevk ider Mecnûn

Anunçün çekmezüm tîrün dil-i mecrûha geldükçe
Ki derdün korkarum nâ-gâh ola ol rahneden bîrûn

*
Ben za’îfe la’l-i dil-ber hoş gelür
Kim marîza gülbe-şekker hoş gelür

Bir aceb dârü’ş-şifâdur mey-kede
Varsa başı agrıyan serhoş gelür

*
Felek bir ‘âşık-ı ser-geşte vü şûrîde hâlündür
Şafak kanlu yaşı cisminde yir yir dâglar kevkeb

Şerâr-ı nâr-ı âhumdur ki tutdı rûy-ı eflâkı
Görinenler degüldür anda her şeb ey kamer kevkeb

*
Ebussuûd Efendi Medhiyesi'nden

Kadd zânehu’r-rahmanu celle senâ’ehu
Bi-bedâ’i’i revâ’i’i vü zarâ’ifi

Allâmetun fâka’l-verâ be-hakâ’iki
Ve dakâ’iki ve avârifi ve ma’ârifi

(Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C.2. Ankara: Kültür Bakanlığı  e-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-219121/h/girishc.pdf. 112-113.)

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BİRGİLİ (BİRGİVÎ) MEHMED EFENDİ, Birgivî Muhammed Efendi, İmam Birgivîd. 1523 - ö. 1573Doğum YılıGörüntüle
2KABÛLÎ, Gedizlid. 1523? - ö. 1591/92Doğum YılıGörüntüle
3HUMÂRÎ, Humârî Çelebid. 1523-24 - ö. 1591-92Doğum YılıGörüntüle
4UBEYDÎ, Abdurrahman Çelebid. ? - ö. 1573Ölüm YılıGörüntüle
5NİGÂRÎ, Haydar Çelebid. ? - ö. 1573Ölüm YılıGörüntüle
6RE'YÎ, Terzi-zâde Mustafa Re'yî Efendid. ? - ö. 1573-74Ölüm YılıGörüntüle
7HACI MUSTAFA EFENDİd. ? - ö. Kasım-Aralık 1723MeslekGörüntüle
8KARAKÂŞÎ, Ahmed Şâhd. 1740 - ö. 1828MeslekGörüntüle
9RÂGIB, Muhammedd. 1762 - ö. 1824MeslekGörüntüle
10NEV’Î, Yahyâd. 1533-34 - ö. 1599Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11RİYÂZÎ, Mehmed Şâhd. ? - ö. 1534Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12RASÎHÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13VÂKIF, Abdullah Vâkıf Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14MEVÂLÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ZÎVER, Ahmed Sâdık Zîver Paşad. 1793 - ö. 1862Madde AdıGörüntüle