AYŞE

(d. 1860 / ö. 1910)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ayşe olan âşık 1860 yılında doğmuştur. Doğum yeri tam olarak bilinmez. Toroslarda hayvancılıkla geçinen göçerlerdendir (Cunbur 2011: 304). Küçük yaşlarda def, kaval çalıp türkü söylemeye başlamıştır (Cunbur 2011: 304, 305; Ay 1934: 57). 15 yaşında evlenir. Gelin olduktan sonra yüzünü kimseye göstermediği, hatta kayınbabası ve kaynanasına yüzünü açmadığı için halk arasında Nazlı Gelin diye tanınır. Genç yaşında iki çocukla dul kalır. Orduya katılan oğullarından biri şehit olur, diğeri Yemen'de kaybolur. Müjgan Cunbur, Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri adlı kitabında âşığın 1910 yılında vefat ettiğini söylemektedir (2011: 304).

Müjgan Cunbur, âşığın pek çok deyişinin olduğunu, bir kısmının hafızalarda yaşadığını söyler (Cunbur 2011: 305; Turan vd. 2014: 63). Daha çok destan ve ağıtları ile tanınmıştır. Mahlas kullanmamıştır. “Evlâdına ciğer veren anadır/ O da bugün öksüz ağlar dağlarda” dizelerinin bulunduğu Oğul Destanı muhtemelen Yemen’de kaybolmuş olan oğlu içindir. Elimizde destanın sadece üç dörtlüğü bulunmaktadır. Destan 11'li hece ölçüsü ile söylenmiştir. Âşık hakkında müstakil bir araştırma yapılmamıştır.

Kaynakça

Ay, Taha (1934). Türk Kadın Şairleri. İstanbul: Universum Matbaası.

Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: TÜRKAD Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay. 

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 06.01.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SELÂMÎ, İbrahimd. 1859-1860 - ö. 1946Doğum YılıGörüntüle
2ZEYNEB HANIM KOLANLId. 1860-1862 - ö. 1942Doğum YılıGörüntüle
3DERVİŞ ALİd. 1856/1860? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
4HULÛSÎ, Ömerd. 1840 - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
5Münif Paşad. 1828 - ö. 6 Şubat 1910Ölüm YılıGörüntüle
6AHMED ŞU'AYB BEY, İstanbullud. 1876 - ö. 1910Ölüm YılıGörüntüle
7SÜRMELİ, Sürmeli Bostancıd. 13.07.1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
8VEZİR UMMANÎ, Vezir Köroğlud. 1915 - ö. 1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
9OZAN DİRENÇ/DİRENÇ, Selahattin Akbıyıkd. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
10HALİSd. 1819 - ö. 1881Madde AdıGörüntüle
11İRFANÎ, Gürünlüd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
12POLATOĞLU, Yusuf Polatd. 28.10.1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle