Madde Detay
HASİBE RAMAZANOĞLU
(d. 1860 / ö. 1949)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Hasibe Ramazanoğlu 1860 yılında Adana'da doğmuştur. Ramazanoğlu Beyliğini kuran ailenin mensubu olan âşık, dönem itibaryla Osmanlının son dönemleri ile Cumhuriyetin ilk yılları arasında yaşamıştır. Yaşamının tamamını Adana’da geçirdiği bilinen âşık, Ramazanoğullarından Fazlullah Efendi’nin kızıdır (Sümbül 2012: 546). Ramazanoğlu 13 yaşındayken, baba tarafından akrabaları olan Hacı Abdurrahman Efendi’nin oğlu Hazım Efendi ile evlenmiştir. Bu evlilikten dördü erkek, beşi kız olmak üzere dokuz çocuğu olmuştur (Kum 1941: 35-36). Ramazanoğlu eşini kaybettikten sonra çocukları ile yaşamış ve 1949 yılında vefat etmiştir (Sümbül 2012: 548-549).
Hasibe Ramazanoğlu, mahallelerinde yaşayan Ümmehani Hoca adlı kadından okuma öğrenmiştir. Eski harflerle okumayı öğrenen âşık, yazma bilmez. Arap harfleri ile yazılmış kitapları, özellikle Yunus divanını okuduğunu belirtir. Manzum sözler söyleme kudretini kazanmasında bu divanları okumasının etkisinin olduğu düşünülmektedir. Dilediği vakit irticalen şiir söyleyebilen âşığın, sözlerini genellikle mani şeklinde ifade ettiği bilinmektedir (Kum 1941: 36).
Hasibe Ramazanoğlu, şiirlerinden birinde babasının da bir şair olduğunu ve şiir söyleme mirasının kendisine babasından geçtiğini ise şöyle belirtir: "Yazarım elifi, kafi/ Sözlerim Türkçe’dir safi/ Adım Hasibe, peder merhum/ Nakib Adana eşrâfı/ Yakın oldu arası/ Geçmez içimin yarası/ Peder güzel şâir idi/ Düştü bana mirâsı" (Turan vd. 2014: 273; Cunbur 2011: 323).
Yaşadığı dönemde ülkenin içinde olduğu zorluklarla ilgilenmiş, şiirlerinde bu meselelere yer vermiş, şahit olduğu her şeyi dizelere dökmüştür (Turan vd. 2014: 273). Âşık, yaşadığı dönem itibarıyla pek çok siyasi, sosyal ve kültürel olaya tanıklık etmiştir. Bunlar içerisinde özellikle Adana’nın Fransızlar tarafından işgali, şiirlerinde bu konuya fazlaca yer vermesine neden olmuştur. Âşığın oğlu Ekrem Ramazanoğlu, Adana’nın düşman işgalinden kurtuluşunda milis kuvvetlerin başında bulunmuş ve büyük kahramanlıklar göstermiştir. Âşık da şiirlerinde özellikle bu olayları, Kurtuluş Savaşı'nı, Atatürk’ü ve Adana’yı sıklıkla işlemiştir (Sümbül 2012: 561).
Kaynakça
Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: TÜRKAD Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay
Kum, Necati (1941). "Adanalı Türk Şair Analarımızdan: Hasibe Ramazanoğlu". Görüşler (Adana Halkevi) 40: 35-40.
Sümbül, Muzaffer (2012). "Ramazanoğlu Ailesinden Bir Ozan: Hasibe Ramazanoğlu". Prof. Dr. Mine Mengi Adına Türkoloji Sempozyumu (20-22 Ekim 2011) Bildirileri. Adana: Çukurova Üniversitesi Yay. 542-562.
Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk ve Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. PAMUK NURDAN GÜMÜŞTEPEYayın Tarihi: 22.01.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 22.01.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | A. Mümtaz İdil | d. 11 Temmuz 1952 - ö. 15 Mayıs 2017 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MAHMUT TAŞKAYA | d. 1939 - ö. 01.12.2016 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SELAHATTİN BAYSAL | d. 10.04.1942 - ö. 11.03.2015 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SEFİL NECMİ, Mehmet | d. 1860 - ö. 1933 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BEKİR, Bekir Akkuş | d. 1860-1861 - ö. 1939 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Haşim (Yenişehirli) | d. 1860 - ö. 25 Kasım 1920 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZUHURÎ, Tevfik Bozkurt | d. 12.04.1887 - ö. 21.02.1949 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | BAŞHANIM ŞEFİ GIZI | d. 1878 - ö. 1949 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İbrahim Alâettin Gövsa | d. 1889 - ö. 29 Ekim 1949 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | EZİZ VESAİR, Eziz Vesair Hesen oğlu Ehmedov | d. 1928 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | EMSALÎ, Emsali Kılıç | d. 1964 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | KADİR, Kadir Tuncer | d. 1952 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | EFGANİ, Hüseyin (Topal Hoca) | d. 1881 - ö. 1969 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HASAN HÜSEYİN | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ZEYNEL, Zeynel Kılıç | d. 1937 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |