Madde Detay
CELAL DEDE, Celal Çamlıca
(d. 1881 / ö. 1945)
?
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl ismi Celal Çamlıca olan âşık, babası Ali Yusuf'un Çamşıhı’nda çıkan bir isyanda Akçadağ ve Arapgir’in köylerine kaçması nedeniyle asıl köyünden uzakta, 1881 yılında Solik (Kınık) köyünde dünyaya gelmiştir. Ailesi ortalık yatıştıktan sonra da tekrar Aliağa mezrasına yerleşmiştir. Celal, Divriği’de okumuş, tahsil hayatı boyunca Divriği’nin yerlisi olan kirvelerinde kalmıştır. Daha sonra kirvelerinin çocukları ile birlikte İstanbul’a okuması için gönderilmiştir. İstanbul’da rüştiyeyi bitirmiştir. Orada İsmet İnönü ile birlikte okumuştur. Tahsili sırasında İstanbul’da “Babalar” diye bir grup kurarak Bektaşi tekkelerinde çalışmalara başlamıştır. Bazı tekkelerde yöneticilik yapmıştır hatta Dede-Babalık makamına kadar yükselmiştir. Kurtuluş Savaşı dönemlerinde Atatürk ile birlikte olmuş, Atatürk’ün Anadolu’ya geçmesinde yardımları olmuştur. Cumhuriyet kurulduktan sonra dedelik yapmasından dolayı birkaç kere tutuklanmış ancak sonra salıverilmiştir. Ömrünü dedelik yapmak ve Aleviliğe hizmet ile geçirmiştir. Celal Ağa iki kere evlenmiştir. 1945 yılında Malatya’nın Çiğnir köyünde dedelik yaparken kalp krizi geçirerek vefat etmiştir. Mezarı Çiğnir köyünde türbe şekline getirilmiştir (Kaya 2009: 519).
Saz ve keman çalan Celal’in saz çalarken, tezenesini ayağının parmaklarına sıkıştırarak çaldığı söylenir. Pek çok şiirinin olduğu söyleniyorsa da tespit edilebilen bir şiiri bulunmaktadır. “Kalmadı” adlı bu şiirinin bir dörtlüğü şu şekildedir: “Ömrümün içinde çok işler gördüm/ Bilmem ki meskenim nerdedir yurdum/ Feleğin sillesi hep beni vurdu/ Artık gidecek bir yerim kalmadı.” Doğan Kaya, Sivaslı Halk Şairleri adlı eserinde, Celal Dede'yi tutuklamak için köye gelen ancak kısa süre sonra bundan vazgeçtiği belirtilen askerlerle âşığın yaşadığı diyaloğu nakleder (Kaya 2009: 519).
Kaynakça
Kaya, Doğan (2002). Çamşık Ozanları. Ankara: Çamşık Hüseyin Abdal Derneği Yay.
Kaya, Doğan (2009). Sivaslı Halk Şairleri I. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİNYayın Tarihi: 06.03.2019Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.03.2019Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HASAN, Hasan Aslan | d. 1908 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NAĞI RIZAYEV İMAMVERDİ OĞLU | d. 1903 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HALİL | d. 1868 - ö. 1929 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Raif Necdet Kestelli | d. 1881 - ö. 18 Ağustos 1937 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MUSA KARAÇÖP | d. 1881 - ö. 1965 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HASAN HİLMÎ | d. 1881? - ö. 1896 ds | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Osman Cemal Kaygılı | d. 4 Ekim 1890 - ö. 9 Ocak 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ŞAİR NEBİ/MİSKİN NEBİ/NEBİ, Nebi Miskin Oruçoğlu | d. 1877 - ö. 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | MÜŞTERÎ, Mustafa | d. ? - ö. 1945 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | İBRETİ, Hıdır Gürel | d. 1920 - ö. 05.11.1976 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | HIDIR KOLUAÇIK | d. 1919 - ö. 2004 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | HASGÜL, Rıza Hasgül | d. 1932 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | NEŞÂTÎ, Ahmed Dede | d. ? - ö. 1674 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ÜMMÎ, Hindî-zâde Abdurrahman Ümmî Efendi | d. ? - ö. 1776-77 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | ÜMİDÎ, İmam Recep Çelebi | d. ? - ö. 1610 | Madde Adı | Görüntüle |