Hüseyin Avni Dede

Aşık Denviade, Gökay Can
(d. 1954 / ö. -)
Şair, Seyyar Satıcı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hüseyin Avni Dede, Kasım 1953'te doğmasına rağmen Nisan 1954'te nüfusa kaydedildi. Hamidiye Hanım ile Şair Durmuş Dede'nin üç çocuğundan biri olarak Süleymaniye'de doğan Dede, çocukluğunu Vefa, Şehzadebaşı ve Süleymaniye ekseninde geçirdi. Abisi kimya mühendisi, kız kardeşi de resim öğretmenidir. Fakat kendisi mezun olduğu Beyazıt İlkokulu'ndan sonra Şehremini Lisesi'ne başladıysa da bitiremedi.

Lise yıllarında Şehremini Spor Kulübü'nde basketbol oynadı. Lise eğitimini yarım bıraktıktan sonra çeşitli işlerde çalıştı. Bir süre çay ocağında bulunan Dede, bundan başka tabelacılık yaptı, sandallara isim yazdı. Fakat mesaisinin büyük kısmını Beyazıt'ta bulunan Sahaflar Çarşısı girişindeki çınar ağacının altında geçirdi. Şeker ve çikolata satmak için açtığı tezgahına 1964 yılında babası Durmuş Dede'nin kitaplarını koydu. 1973'te ilk kitabını bastıktan sonra onları da satmaya başladı. Ayrıca eski paralar ve pullar, kasetler ve küçük antika eşyalar da ekledi. Yıllar içinde bulunduğu mekânla özdeşleşip bir simge hâlini aldı. 25 Haziran 2018'den itibaren yasa gereği tezgahını açmamaktadır.

Çeşitli işlerde çalışmış olmakla beraber esasen şair olduğunu dile getiren Hüseyin Avni Dede, henüz çocukken şiir yazmaya başladı. İlk defa 1969'da Türkiye dergisinde bir şiiri yayımlandı. İlerleyen yıllarda ise ABC Ekstra, Ekspres, Ana gibi dergilerde de neşredildi. 1973 yılında ise şiirlerini kendi imkanlarıyla bastırdığı "Şairler Üzülmesin" adlı kitabında topladı. Bu dönemde çeşitli zorluklar yaşadı. Kitapları ilgi görmeyince baş ağrısı, ülser ve böbrek hastalığı tedavisi için bir ilaç olarak gösterip satma yoluna gitti. Kitaba göz gezdirip almayanları "Dostlar, gördüğünüz bu boş sayfayı, kopartın ve iyice kaynatıp kesme şekerle karıştırıp için... Ne başınızda ağrı, ne midenizde ülser ne de böbreğinizde taş kalır." (Cumhuriyet Kitap Eki, 13.04.1990: s.5.) diyerek satın almaları için ikna etmeye çalıştı ve yavaş yavaş kitap satışları arttı. Daha sonra başka kitaplar da bastı. Şiirlerine gösterilen ilgi artınca Tek Şekerli, Yağma Yok, Acıya Kurşun Geçmez ve Ben Ölmeden Önce gibi kitapları İngilizce'ye tercüme edildi. 2013 yılında Toplu Şiirler'i Altıkırkbeş Basın Yayın tarafından neşredildi.

"Apartmandaki Gecekondu" isimli çalışması yarım kalan Hüseyin Avni Dede, 26.03.1994 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yer alan bir habere göre "Şiirleriyle Hüseyin Avni Dede" isimli şiir kaseti çıkarttı. Ayrıca 1973 yılında İtalyan Kültür Merkezi'nin düzenlediği şiir matinesinde derece aldı.

Kaynakça

(1990). "Hüseyin Avni Dede". Cumhuriyet Kitap Eki. 13 Nisan 1990. 5.

(1994). "Şiirleriyle Hüseyin Avni Dede". Cumhuriyet. 26 Mart 1994. 23.

(2001). "Dede, Hüseyin Avni". Tanzimattan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. I. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. 312.

(2006). "Dede, Hüseyin Avni". Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. III. Ankara: Elvan Yaınları. 996.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: HÜLYA TEPEDELEN
Yayın Tarihi: 13.11.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Şairler ÜzülmesinBayraktar Yayınevi / İstanbul1973Şiir
Acıya Kurşun GeçmezBayraktar Yayınevi / İstanbul1976Şiir
Ben Ölmeden Önce- / İstanbul1977Şiir
Yağma Yok- / İstanbul1978Şiir
Tek Şekerli ÇınaraltıBakış Müessesesi / İstanbul1983Şiir
Keman Çalan ÖlülerÜç Çiçek Yayınevi / İstanbul1985Şiir
Bizans Tabut Çivileri - Byzantine Coffin NailsPuhu Kitaplar / İstanbul1988Şiir
Sesim Çiviye TakıldıSone Yayınları / İstanbul2006Şiir
Tek Şekerli Çınaraltı - Toplu ŞiirlerAltıkırkbeş Basın Yayın / İstanbul2013Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali Süha Delilbaşıd. 24 Nisan 1887 - ö. 12 Şubat 1960Doğum YeriGörüntüle
2Savaş Aykılıçd. 28 Şubat 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3YAKÎNÎ, Kadı İmâd Sinan-zâded. ? - ö. 1568/69Doğum YeriGörüntüle
4YUSUF CEMAL KESKİNd. 15.06.1954 - ö. -Doğum YılıGörüntüle
5GÜNAY YILDIZd. 02.03.1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HAYDAR, Haydar Yıldırımd. 26.06.1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Necmi Zekad. 01 Ağustos 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Ebubekir Eroğlud. 25 Ocak 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Levent Yılmazd. 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Murat Karacand. 23 Mart 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İsmail Güzelsoyd. 10 Haziran 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ümit Ünald. 14 Nisan 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MANSUR, Eyüp İncid. 1907 - ö. 15.03.1991Madde AdıGörüntüle
14ABDULLAH TİBİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ES'AD DEDE, Mehmed Es'ad Deded. 1841 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle