F. Cemal Oğuz Öcal

Uslu Ozan, Fazlıoğlu
(d. 1913 / ö. 4 Aralık 1971)
Şair, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Konya'nın Seydişehir ilçesine bağlı İncesu köyünde dünyaya geldi. Seydişehir Merkez İlkokulunu bitirdi. İlkokuldan sonra bir süre Konya Erkek Öğretmen Okuluna devam etti. İstanbul Erkek İlköğretmen Okulundan mezun oldu ve 1935 yılında öğretmenlik mesleğine başladı. Yurdun çeşitli yerlerinde sekiz yıl öğretmenlik yaptıktan sonra Gazi Terbiye Enstitüsü Pedagoji Bölümüne kaydoldu. 3 Mayıs 1944 tarihinde Hüseyin Nihal Atsız’ın Ankara’ya gelişi nedeniyle düzenlenen gösteriye katıldığı için dönemin yönetimi tarafından okuldan uzaklaştırıldı. Bu gösteriye katıldığı için Tek Parti Yönetimi tarafından Irkçılık-Turancılık davasına dâhil edildi ve aralarında Hüseyin Nihal Atsız, Alparslan Türkeş, Orhan Şaik Gökyay, Zeki Velidi Togan, Reha Oğuz Türkkan, Fethi Tevetoğlu ve Nejdet Sançar gibi çok sayıda Türkçünün de yargılandığı davada tutuklandı. Beraat ettikten sonra öğretmenliğe hemen dönemdeği için şeker fabrikasında puantörlük, Seyitgazi Toprak Mamulleri Ofisinde memurluk, Seydişehir ve Konya bölge müdürlüklerinde mümeyyizlik gibi işlerle uğraştı. Daha sonra 1947 yılında İstanbul’a dönerek öğretmenlik mesleğini sürdürdü. Eskişehir başta olmak üzere Anadolu’nun çeşitli yerlerinde öğretmen olarak görev yaptı. 4 Aralık 1971 tarihinde hayatını kaybetti. Cenazesi Sakızağacı Mezarlığına defnedildi. 

Şiir ve yazıları; Eskişehir, Ribat, Hilâl, Sebilürreşad, Cuma, Çınaraltı, Şadırvan, Orhun, Bozkurt, Müslüman Sesi, Tanrıdağ, Sönmez, İslâm Medeniyeti, İslam'ın İlk Emri Oku, Toprak, Tohum, Bucak, Diyanet İlmi Dergi, Fedai, Büyük Türkeli, Büyük Doğu, Büyük Dâvâ, Türkeli,  Mücahit, Türk Ruhu, Ahli Sünnet, İslamın Nuru, Serdengeçti, Yedigün ve Hakka Doğru gibi süreli yayınlarda yayımlanmıştır. “Uslu Ozan” ve “Fazlıoğlu” mahlaslarını kullanan şairin, şiirlerinde millî his ve duygularla yüklü bir hava sezilmektedir. Yılmaz’a göre Cemal Oğuz Öcal, bir yandan Turancılık fikrinden hareketle Türk milletinin tarihteki mücadelesini şiirleştirir, diğer yandan da inkılapların benimsenmesi ve yaygınlaşması için çalışır (Yılmaz 2017: 111). Öğretmen olarak gezdiği yörelerde yurdumuzun güzelliklerini şiirlerine yansıttığı ve bu güzellikleri millî bir sevgiye dönüştürdüğü; şiirlerinde ağırlıklı olarak Türkçülük yolundaki duygulara yer verdiği belirtilmiştir. Hece ölçüsünü başarıyla kullanan Cemal Oğuz Öcal, coşkunluk yüklü şiirleriyle okul çağındaki çocukların aradığı bir şair olmuş ve bir eserini bu yönde çocuk şiirleriyle oluşturmuştur. O, daha çok millî duyguları terennüm eden şiirleriyle tanınan bir şair olmuştur. Yalın, Cemal Oğuz Öcal’ın Yedigün mecmuasındaki şiirlerinden hareketle halk şiirinin söyleyiş özellikleriyle hamasi şiirler kaleme aldığı ve memleket edebiyatıyla paralel ilerleyen Öztürkçe tesirindeki dil anlayışına sahip olduğu yönünde bir değerlendirmede bulunmuştur. Yalın, aynı zamanda hatırı sayılır miktarda şiir kitabı ve okul kitaplarına kadar giren Atatürk ve Cumhuriyet gibi şiirlerine rağmen Cemal Oğuz Öcal’ın hak ettiği değeri görmediğini vurgulamıştır: “Şiir sanatıyla şahit olduğumuz ciddi meşguliyetine rağmen Cemal Oğuz Öcal’ın, şair kimliğiyle edebiyat tarihimizde dikkate alınmış bir sanatkâr olduğunu söylemek mümkün değildir. Öyle ki, şairin, Kurdakul ve Necatigil’in sözlükleri başta olmak üzere, belli başlı birçok kaynağa dâhil edilmediğini görürüz. Bununla birlikte, şiir anlayışının da detaylı bir tahlile girişildiği, tespit edebildiğimiz herhangi bir çalışma da bulunmamaktadır.” (Yalın 2012: 221.-228). 


Kaynakça

Yalın, Ahmet İlteriş (2012). Bir Şiir Mektebi Olarak Yedigün Mecmuası. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yılmaz, Sibel (2017). Varlık Dergisi’nden Garip Hareketine Şiir (1933-1941). Yayımlanmamış Doktora Tezi Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Cemal_O%C4%9Fuz_%C3%96cal [Erişim Tarihi: 11. 10. 2020]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 21.01.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yurttan SeslerAhmet Sait Matbaası / İstanbul1939Şiir
Türk GeliyorIşık Matbaası / İstanbul1944Şiir
Ata SevgisiYıldız Matbaası / Eskişehir1946Şiir
Savulun Kızıllar, Gençlik GeliyorGüzeliş Basımevi / Eskişehir1949Şiir
Türk Çocuklarına Milli ŞiirlerBeyazıt Matbaası / Eskişehir1951Şiir
Her Şey Vatan İçinYeşilnur Matbaası / Eskişehir1953Şiir
Kıbrıs'a Seferim VarSinan Matbaası / İstanbul1958Şiir
Ramazan ŞiirleriBeyazıt Matbaası / İstanbul1960Şiir
Yavrularımıza Okul ve Bayram ŞiirleriSönmez Neşriyat / İstanbul1960Mensur Şiir
Eyüp Sultan'ı ZiyaretBeyazıt Matbaası / İstanbul1960Şiir
Olan Oldu BizlereBeyazıt Matbaası / İstanbul1962Şiir
Vatan Bahçemizden SeslerYaylacık Matbaası / İstanbul1967Şiir
Bir Millet ŞahlanıyorYaylacık Matbaası / İstanbul1968Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KOCA AHMEDd. ? - ö. 1909?Doğum YeriGörüntüle
2SIDKÎ, Abdurrahmand. 1841/1842 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
3HİCRÎ, Hicrî Çelebid. ? - ö. 1609-10Doğum YeriGörüntüle
4MUHARREM ERTAŞd. 1913 - ö. 03.12.1984Doğum YılıGörüntüle
5KÖR HASAN, Hasan Çıtakd. 1913 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Şevket Radod. 1913 - ö. 10 Nisan 1988Doğum YılıGörüntüle
7Fahir Ongerd. 1920 - ö. 6 Temmuz 1971Ölüm YılıGörüntüle
8Rifat Necdet Evrimerd. 1898 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
9Yaşar Nezihed. 1880 - ö. 5 Kasım 1971Ölüm YılıGörüntüle
10Şinasi Şentürk (Şinasi Ahmedov Akaliyev)d. 15 Şubat 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Emir İlhand. 16 Aralık 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Demet Danki Erkend. 27 Mart 1977 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mustafa Ceyland. 25 Ekim 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fatma N.d. 26 Aralık 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Özlem Metind. 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16OZAN TÜRKEN, Hatice Türkend. 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Zeki Oğuzd. 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18CEMAL AZMİ TELLİOĞLUd. 1907 - ö. 01.01.1991Madde AdıGörüntüle