Madde Detay

İzmir’de doğdu, 1958’de İstanbul’a geldi. İlkokulu Kanarya İlkokulu'nda, ortaokulu ise Kültür Koleji'nde okudu. Liseyi 1972 yılında Robert Koleji’nde tamamladı. Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1979’da mezun oldu. Kitaplara, özellikle de çocuk kitaplarına olan ilgisi nedeniyle, diplomasını aldığı makine mühendisliği mesleğini yapmak yerine, Redhouse Yayınevinde 1980-1991 yılları arasında çocuk yayınları editörü olarak görev yaptı (Yılmaz 2013: 15). Kitaplara olan ilgisi daha sonra tüm hızıyla devam etti. Lisans mezuniyetinin ardından 1984 yılında Münih’te bulunan Uluslararası Çocuk ve Gençlik Kütüphanesi (Internationale Jugendbibliothek) bursuyla üç ay bu kütüphanede çalıştı.Türkiye’ye döndükten sonra 1986 yılından 1994 yılına kadar, Cumhuriyet gazetesinin çıkardığı Çerçeve ve Kitap dergilerinde, 2001-2003 yılları arasında ise Radikal gazetesinin çıkardığı Radikal Kitap ekinde çocuk edebiyatı üzerine yazılar yazdı (Yılmaz 2013: 15).

1985 yılında Şeyma Doğramacı’nın Gelişim Yayınları’ndan çıkardığı Çocukça dergisinde ise danışmanlık görevinde bulundu (Yılmaz 2013: 15). Çocukça dergisi aynı zamanda Cemal Süreyya, Behçet Necatigil, Özdemir Asaf gibi Türk edebiyatının önemli isimlerinin eserlerinden örneklerin yer aldığı bir dergi olması bakımından önem taşır. Bu derginin yanı sıra biri çocuklara öteki yetişkinlere olmak üzere iki dergi yayımladı. Bu dergilerden 1990 yılında yayımlanan Kırmızıfare çocuklar için çıkarılan ilk edebiyat dergisidir. Çocuklara yazılı kültür ürünlerimizi benimsetmek, okumayı ve edebiyat sevgisini teşvik etmek amacını gütmüş olan ve Türkçemizin doğru kullanımına özellikle ağırlıklı bir önem vermiş bulunan bu dergi, akademik çevrelerin ve eğitimcilerin takdirini kazanmıştır (Kılıçarslan 2011: 10-11).

Çocukça, Kırmızıfare dergilerinin yanı sıra şu ana kadar yalnızca ilk üç sayısını çıkarabildiği alanında ilk olan Çocuk Edebiyatı Araştırmaları Dergisi Binbir Kitap ise, çocuk edebiyatı alanında araştırma ve incelemelerle birlikte nitelikli çocuk kitaplarını tanıtmayı hedefledi. 1988 yılında Münih'te yapılan Uluslararası Çocuk Yayınları Sempozyumuna, 1995 yılında uluslararası IFLA konferansına çocuk kitaplarıyla ilgili bir bildiriyle katıldı. Arnavutluk, Avusturya, Azerbaycan, Almanya, Hollanda, Moldova ve Kıbrıs’ta aynı konularda konferanslar verdi. 1994 yılında ülkemizde çocuklara yönelik kitapların niteliğinin yükselmesi, çocuk kütüphanelerinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amaçlarıyla kurulan Çocuk Yayınları Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı ve on yıl başkanlığını yaptı (Yılmaz 2013: 16). Çocuk edebiyatı alanına ilgisini akademik çalışmalarla taçlandırmak isteyen yazar çocuk kitapları üzerine yüksek lisans ve doktora yaptı. Fatih Erdoğan, 1989 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kütüphanecilik Bölümü'nde “1985-1987 Yerli Çocuk Yazını Ürünlerinin Konusal ve Sayısal Analizi” başlıklı çalışma ile yüksek lisansını, 1989 yılında İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kütüphanecilik Ana Bilim Dalında “Türkiye'de 1996-1998 Yıllarında Yayımlanmış Telif Çocuk Kitaplarının İçerik Analizi" başlıklı çalışma ile doktorasını tamamladı. 2004-2006 yıllarında Millî Eğitim Bakanlığı Çocuk Yayınları Kurulunda görev yapan yazar, 2006-2007 yıllarında Bilgi Üniversitesi’nde "Çocuklar için Yazmak" konulu bir seminer verdi. Yine 2008-2009 öğretim yılında Yeditepe Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde "Yaratıcı Yazarlık" dersi verdi (Yılmaz 2013: 16).

2016 yılında Çukurova Üniversitesinin ev sahipliğinde “VII. Ulusal Yaşayan Yazarlar Çocuk Edebiyatında Fatih Erdoğan Sempozyumu” düzenlendi. Üç gün devam eden sempozyuma pek çok akademisyen ve öğretmen bildirileri ile katıldı. Fatih Erdoğan’ın eserleri farklı dillere çevrildi. 2016 ve 2017 yıllarında iki kez ALMA (Astrid Lindgren Memorial Award) ödülüne aday gösterildi (www.fatiherdogan.com). ALMA ödülünün yanı sıra ulusal ve uluslararası pek çok ödülün de sahibidir. Kendi internet sitesinden öğrenildiği kadarıyla bu ödüller şunlardır: 1980 İstanbul Uluslararası Çocuk ve Gençlik Yayınları Konferansı, "Çocukların Seçtiği Kitap" Yarışması Resimli Kitap Dalında Pan ve Çiçeği adlı kitabıyla Birincilik Ödülü, 1997 Ankara Üniversitesi tarafından düzenlenen Çocuk Edebiyatı Sempozyumu sırasında belirlenen "Türkiye'nin En İyi 10 Çocuk Yazarı", 2000 (11-15 Aralık 2000) Özel Atacan Eğitim Kurumları tarafından düzenlenen 1. Kitap Fuarı'nda öğretmen ve öğrenciler tarafından konuk yazar ve çizerler arasından oy çokluğuyla onur konuğu seçildi. 2004 Tudem Yayınları tarafından düzenlenen çocuk tiyatrosu yarışmasında "Fa Usta'nın Kemanları" adlı oyunu ile 3.'lük ödülünü aldı, 2007-2008 öğretim yılında Bağcılar Atatürk İlköğretim Okulu ve Esenler Türk İsveç Kardeşlik İlköğretim Okulunun ortaklaşa düzenlediği anket sonucunda "Yılın Çocuk Edebiyatı Yazarı" seçildi, 2008 Prizren/Kosova Türkçem Dergisi "Çocuk Edebiyatı" ödülünü aldı, 2009 yılında Türkiye Kütüphaneciler Derneği tarafından “2008 Yılının En İyi Çocuk Yazarı” seçildi, 9 Haziran 2009'da Çocuk Vakfı, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü ve Boyalıkuş Çizerler Grubu’nun düzenlediği II. Çocuk ve İlkgençlik Edebiyatı Buluşmasının Onur Konuğu seçildi, 9-11 Mayıs 2012 tarihlerinde Osmangazi Üniversitesi tarafından düzenlenen “Yaşayan Yazarlar - Aytül Akal” Sempozyumunda Mustafa Delioğlu ile birlikte Onur Konuğu seçildi, 11-13 Mayıs 2016 tarihlerinde Osmangazi Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesi tarafından hakkında “Yaşayan Yazarlar Sempozyumu”nda 2016’nın yazarı olarak seçildi, 2017 yılı Astrid Lindgren Memorial Award(ALMA)'a Türkiye’den ikinci kez aday gösterildi, Sihirli Kutu kitabıyla Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği “Yılın kitabı-2015” çocuk romanı ödülünü aldı.

Eserlerinde özne ‘çocuk’tur. Çocuk edebiyatının gelişmesi için katkıda bulunmuş ve alanında ilk olma özelliğine sahip yayımlar neşretmiştir. Akademik anlamda da yüksek lisans ve doktorasını bu alan üzerinde yaparak çocuk edebiyatının gelişmesi, nitelikli çocuk kitaplarının yaygınlaşması için öncü ve model bir aydın-yazar olarak” (Kılıçarslan 2011: 12) çocuk edebiyatının sürekliliğine katkı sağlamayı amaçlamıştır. Dolayısıyla çocuk edebiyatı alanında kaleme aldığı kuramsal çalışmalarının yanı sıra bizzat bu alanda çocuklar için kitaplar yazması, yazarın kuram ve uygulamayı bir arada yürütmeyi başardığı şeklinde ifade edilebilir. Bu bağlamda eserleri de çocuğu merkeze alan bir anlayışla temellendirilmiştir.

Geniş bir okur kitlesi olan yazarın ağırlıklı olarak okul öncesinden ilk gençlik çağına kadar her yaştan okura hitap ettiği ve bu yaş aralıklarına yönelik eserler kaleme aldığı görülmektedir. Yazarın boyama kitaplarından bilmece-bulmaca kitaplarına, masal kitaplarından hikâye kitaplarına kadar birçok türde ürün kaleme aldığı bilinmektedir. Eserler arasında hikâye ve çeviriler ağırlıkta olmakla birlikte biyografik çalışmalar da dikkate değerdir. “Fatih Erdoğan, eserlerinin hepsinde salt çocuğu işlemiştir. Çocukların edebiyat zevkini geliştirmek, onların edebiyatın varlığıyla gelişimine katkıda bulunmak için sadece Çocuk edebiyatı üzerine eserler ortaya koymuştur. Fatih Erdoğan, çocukların içinde bulundukları yaş dönemini hesaba katarak onların ilgi ve ihtiyaçlarına hitap eden konuları kurgulamış ve olay örgüsünü didaktik olmak yerine edebiyat zevki verme amacına göre oluşturmuştur” (Kılıçarslan 2011: 22). Yazarın eserlerinde ele aldığı temel konular; yardımseverlik, dayanışma, arkadaşlık, okul yaşamı, anne-baba ve çocuk ilişkisi, millî değerlerin aktarımı, iyilik yapma, hayvan sevgisi, sorumluluk, temizlik, dürüst olma, misafirperverlik, çalışkanlık vb. gibi millî ve evrensel değerler kapsamında ele alınabilecek konulardır. Bu konular arasında yardımseverlik üzerinde sıklıkla durulduğu görülür. "Yardım teması Erdoğan’ın eserlerinde farklı türevleriyle ele alınır ve eserlerin birçoğunda sıklıkla yer alır. Evin düzenini sağlama noktasında çocukların ailelerine yardım etmesi bunlardan biridir" (Yılmaz; Arslan 2014: 39). Bunun yanı sıra Fatih Erdoğan’ın çocukların bilinçlenmesi amacıyla eserlerinde çeşitli konulara (medya kültürü, küresel ısınma, kurallara uyma, korsanla mücadele etme vb.) da yer verdiği görülür. Yazarın Sihirli Kalem, Sihirli Top, Sihirli Küpe, Sihirli Gözlük, Sihirli Araba vb. eserleri, çocukların yaratıcılığını geliştirmek amacıyla kaleme alınan eğitsel masallara örnek gösterilebilir. Ian Beck, Odin Redbeard gibi yabancı çocuk yazarlarından yaptığı çeviriler ile (Tom Trueheart: Cesur Maceracı, Tom Trueheart: Karanlık Diyarında, Vulgar Viking Büyük Gark Savaşı, Vulgar Viking Bir Yaz Gecesi Çığlığı vd.) aynı zamanda farklı kültürlerin de çocuklar tarafından tanınmasına katkıda bulunmuştur. Artık Kendim Yetiştirebilirim, Artık Kendim Tamir Edeblirim, Artık Kendim Sayabilirim, Artık Kendim Boyayabilirim vd. serisi ise çocuklara doğrudan özgüven aşılaması, onları cesaretlendirmesi ve yapabilecekleri yeterlikleri göstermesi bakımından önemlidir. Baştan sona macera dolu olan Korsan Kitap Çetesi ise yazarın dostluk, yardımlaşma, adil olma gibi temel yeterlikleri akıcı ve mizahi bir üslupla anlattığı bir diğer eseridir.