Madde Detay
Esma Ocak
(d. 5 Haziran 1928 / ö. 25 Mayıs 2011)
Yazar, Çiftçi
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Diyarbakır'da doğdu. İlkokulu mahalle mektebinde okuyan Esma Ocak, babası Şahap Yıldırım'ın tayini sebebiyle Mardin'de eğitimine devam etti ve ortaokulu burada tamamladı. Lise öğrenimine Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesi'nde başladı. Lise ikinci sınıfta dayısının oğlu ile evlendi ve eşinin müsaade etmemesi sebebiyle öğrenimini yarıda bıraktı.Eşinin vefatının ardından bir süre çiftçilik işlerini yaptı. Bölgedeki karışıklıklar ve olaylar sebebiyle arazilerini satarak Diyarbakır'a yerleşen ve kızıyla birlikte yaşayan Ocak, yazın çalışmalarını burada sürdürdü. Ocak, Diyarbakır’ı Tanıtma Kültür ve Dayanışma Vakfı’nın başkanlığını da yaptı. Güneydoğu ve Güneydoğu insanının merkezde olduğu eserleriyle tanınan Ocak'ın "Berdel" adlı öyküsü, onun geniş kitlelerce tanınmasına vesile oldu. "Berdel", 1990 yılında Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlandı.
Erken yaştaki evliliği sebebiyle öğrenimini tamamlayamayan Esma Ocak,yazmaya başladığı ilk yıllarda bir vesileyle öykülerini gönderdiği Şair Ahmet Arif'ten, Çehov'a da yaklaşan bir yeteneğinin olduğunu belirten ve kendisini yazmaya teşvik eden övgü dolu bir mektup alır. (Timur 2012: 20) Bu mektup Ocak'a eserlerini yayımlama konusunda büyük destek olur. Güneydoğu coğrafyasını ve burada geçen yaşamındaki gözlemlerini estetize ederek gerçekçi bir anlayışla eserlerine aktaran yazar; "Olaylara karşı duyarlılığı ve gözlem yeteneğiyle yöre insanının duygularını eserlerine yansıtmış, ideolojik ve kültürel farklılıkları gözetmeden objektif bir biçimde eserlerini kaleme almıştır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki köy ve kırsal hayatla ilgili konuları büyük bir titizlikle kaleme alarak okura aktarmıştır." (Sancak 2014: 12) Esma Ocak öykülerini ve romanlarını realist bir tarzda kaleme alır. "Berdel" adlı öyküsüyle Güneydoğu Anadolu'da takas yoluyla yapılan evliliği işleyen Ocak, eserinin adıyla anılır ve "Berdel Yazarı" olarak ünlenir. Yazarın yayımlanmış 13 eseri vardır.
Kaynakça
Sancak, Fatih (2014). Esma Ocak'ın Romanları Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı.
Timur, Kemal (2012). Berdel Yazarı Esma Ocak Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Akademik Kitaplar Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. GÜRHAN ÇOPURYayın Tarihi: 07.06.2018Güncelleme Tarihi: 25.10.2020
Yayın Tarihi: 07.06.2018Güncelleme Tarihi: 25.10.2020
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Berdel | Tekin Yayınevi / Ankara | 1982 | Hikâye |
Kırklar Dağının Düzü | Memleket Yayınları / Ankara | 1982 | Hikâye |
Kervan Servan | Dayanışma Yayınları / Ankara | 1983 | Roman |
Sara Sara! | Memleket Yayınları / Ankara | 1987 | Hikâye |
Kuyudaki Ses | Ajans 21 Yayınları / İstanbul | 1990 | Roman |
Muş Gürcüsü Destanı | San Matbaası / ? | 1991 | Roman |
Surlu Kentin Sır Suyu | ? / ? | 1994 | Hikâye |
Kadınlar Mektebi | Akşam Ofset ve Tipo Matbaacılık / Diyarbakır | 1995 | Roman |
Duvar İçindeki Diyar/Diyar–Be–Kir | Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları / İstanbul | 1998 | Roman |
Hasırcı Kuşu | Güneydoğu Ofset Matbaacılık / Diyarbakır | 2000 | Hikâye |
Münire | Birharf Yayınları / İstanbul | 2005 | Roman |
Bir Filozofun Özel Yaşamı Ziya Gökalp | Birharf Yayınları / İstanbul | 2006 | Biyografi |
İçerdeki Avcı | Diclem Sahaf Yayıncılık / İstanbul | 2008 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HAMÎDÎ, Abdülhamîd Efendi b. Hacı Bâkî | d. ? - ö. 1822 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞİKÂRÎ | d. ? - ö. 1584 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | KÂHTÎ, Haçatur | d. 1790 - ö. 1876 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Necati Zekeriya | d. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BERDARÎ, Ali Doğan | d. 1928 - ö. 04.08.2007 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Ali Yüce | d. 1928 - ö. 29 Nisan 2015 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Özker Yaşin | d. 4 Ekim 1932 - ö. 6 Şubat 2011 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Ramazan Gökalp Arkın | d. 21 Ağustos 1914 - ö. 26 Ocak 2011 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Stepan Kuroğlu | d. 1940 - ö. 23 Haziran 2011 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Hüseyin Avni Cinozoğlu (Hüseyin Akıncı) | d. 1955 - ö. 4 Eylül 2015 | Meslek | Görüntüle |
11 | Leyla Saz | d. 1850 - ö. 6 Aralık 1936 | Meslek | Görüntüle |
12 | Özker Yaşin | d. 4 Ekim 1932 - ö. 6 Şubat 2011 | Meslek | Görüntüle |
13 | Tuna Kiremitçi | d. 1973 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Mehmet Aydın | d. 4 Mart 1923 - ö. 31 Mart 2016 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Erdal Noyan | d. 1961 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Osman Ocak Nakiboğlu | d. 1901 - ö. 23 Haziran 1984 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Füsun Erbulak | d. 25 Haziran 1943 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocak | d. 1847 - ö. 1942 | Madde Adı | Görüntüle |