Esma Ocak

(d. 5 Haziran 1928 / ö. 25 Mayıs 2011)
Yazar, Çiftçi
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Diyarbakır'da doğdu. İlkokulu mahalle mektebinde okuyan Esma Ocak, babası Şahap Yıldırım'ın tayini sebebiyle Mardin'de eğitimine devam etti ve ortaokulu burada tamamladı. Lise öğrenimine Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesi'nde başladı. Lise ikinci sınıfta dayısının oğlu ile evlendi ve eşinin müsaade etmemesi sebebiyle öğrenimini yarıda bıraktı.Eşinin vefatının ardından bir süre çiftçilik işlerini yaptı. Bölgedeki karışıklıklar ve olaylar sebebiyle arazilerini satarak Diyarbakır'a yerleşen ve kızıyla birlikte yaşayan Ocak, yazın çalışmalarını burada sürdürdü. Ocak, Diyarbakır’ı Tanıtma Kültür ve Dayanışma Vakfı’nın başkanlığını da yaptı. Güneydoğu ve Güneydoğu insanının merkezde olduğu eserleriyle tanınan Ocak'ın "Berdel" adlı öyküsü, onun geniş kitlelerce tanınmasına vesile oldu. "Berdel", 1990 yılında Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlandı.

Erken yaştaki evliliği sebebiyle öğrenimini tamamlayamayan Esma Ocak,yazmaya başladığı ilk yıllarda bir vesileyle öykülerini gönderdiği Şair Ahmet Arif'ten, Çehov'a da yaklaşan bir yeteneğinin olduğunu belirten ve kendisini yazmaya teşvik eden övgü dolu bir mektup alır. (Timur 2012: 20) Bu mektup Ocak'a eserlerini yayımlama konusunda büyük destek olur. Güneydoğu coğrafyasını ve burada geçen yaşamındaki gözlemlerini estetize ederek gerçekçi bir anlayışla eserlerine aktaran yazar; "Olaylara karşı duyarlılığı ve gözlem yeteneğiyle yöre insanının duygularını eserlerine yansıtmış, ideolojik ve kültürel farklılıkları gözetmeden objektif bir biçimde eserlerini kaleme almıştır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki köy ve kırsal hayatla ilgili konuları büyük bir titizlikle kaleme alarak okura aktarmıştır." (Sancak 2014: 12) Esma Ocak öykülerini ve romanlarını realist bir tarzda kaleme alır. "Berdel" adlı öyküsüyle Güneydoğu Anadolu'da takas yoluyla yapılan evliliği işleyen Ocak, eserinin adıyla anılır ve "Berdel Yazarı" olarak ünlenir. Yazarın yayımlanmış 13 eseri vardır.

Kaynakça

Sancak, Fatih (2014). Esma Ocak'ın Romanları Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı.

Timur, Kemal (2012). Berdel Yazarı Esma Ocak Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Akademik Kitaplar Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÜRHAN ÇOPUR
Yayın Tarihi: 07.06.2018
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
BerdelTekin Yayınevi / Ankara1982Hikâye
Kırklar Dağının DüzüMemleket Yayınları / Ankara1982Hikâye
Kervan ServanDayanışma Yayınları / Ankara1983Roman
Sara Sara!Memleket Yayınları / Ankara1987Hikâye
Kuyudaki SesAjans 21 Yayınları / İstanbul1990Roman
Muş Gürcüsü DestanıSan Matbaası / ?1991Roman
Surlu Kentin Sır Suyu? / ?1994Hikâye
Kadınlar MektebiAkşam Ofset ve Tipo Matbaacılık / Diyarbakır1995Roman
Duvar İçindeki Diyar/Diyar–Be–KirDiyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları / İstanbul1998Roman
Hasırcı KuşuGüneydoğu Ofset Matbaacılık / Diyarbakır2000Hikâye
MünireBirharf Yayınları / İstanbul2005Roman
Bir Filozofun Özel Yaşamı Ziya GökalpBirharf Yayınları / İstanbul2006Biyografi
İçerdeki AvcıDiclem Sahaf Yayıncılık / İstanbul2008Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂ'İF, Feyzullah Râ'if-i Âmidîd. 1831-32 - ö. 1889-90Doğum YeriGörüntüle
2Ömer Vehbi Hatipoğlud. 07 Nisan 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SABRÎ, Ahmedd. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
4EZİZ VESAİR, Eziz Vesair Hesen oğlu Ehmedovd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Nuşin Kavukçuoğlud. 20 Ocak 1928 - ö. 26 Temmuz 1999Doğum YılıGörüntüle
6Edip Canseverd. 8 Ağustos 1928 - ö. 28 Mayıs 1986Doğum YılıGörüntüle
7EZELÎ, Hasan Yalınacaklıd. 1930 - ö. 19.02.2011Ölüm YılıGörüntüle
8Özcan Oğuz Yalımd. 19 Eylül 1931 - ö. 22 Aralık 2011Ölüm YılıGörüntüle
9MEÇHULÎ, Hasan Öztürkd. 1946 - ö. 27.08.2011Ölüm YılıGörüntüle
10Ahmet Sait Akçayd. 20 Aralık 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
11CEVAT VURALd. 06.02.1939 - ö. 13.10.2011MeslekGörüntüle
12Ayşe Çekiç Yamaçd. 12 Şubat 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Nevzat Yalçınd. 1 Eylül 1926 - ö. 31 Ekim 2012Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Leyla Arsald. 15 Ekim 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Aysel Yükseld. 1937 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Füsun Erbulakd. 25 Haziran 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17İĞZARÎ, Kasım Ocakd. 1877 - ö. 1967Madde AdıGörüntüle
18ESMA SULTANd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle