Esma Ocak

(d. 5 Haziran 1928 / ö. 25 Mayıs 2011)
Yazar, Çiftçi
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Diyarbakır'da doğdu. İlkokulu mahalle mektebinde okuyan Esma Ocak, babası Şahap Yıldırım'ın tayini sebebiyle Mardin'de eğitimine devam etti ve ortaokulu burada tamamladı. Lise öğrenimine Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesi'nde başladı. Lise ikinci sınıfta dayısının oğlu ile evlendi ve eşinin müsaade etmemesi sebebiyle öğrenimini yarıda bıraktı.Eşinin vefatının ardından bir süre çiftçilik işlerini yaptı. Bölgedeki karışıklıklar ve olaylar sebebiyle arazilerini satarak Diyarbakır'a yerleşen ve kızıyla birlikte yaşayan Ocak, yazın çalışmalarını burada sürdürdü. Ocak, Diyarbakır’ı Tanıtma Kültür ve Dayanışma Vakfı’nın başkanlığını da yaptı. Güneydoğu ve Güneydoğu insanının merkezde olduğu eserleriyle tanınan Ocak'ın "Berdel" adlı öyküsü, onun geniş kitlelerce tanınmasına vesile oldu. "Berdel", 1990 yılında Atıf Yılmaz tarafından sinemaya uyarlandı.

Erken yaştaki evliliği sebebiyle öğrenimini tamamlayamayan Esma Ocak,yazmaya başladığı ilk yıllarda bir vesileyle öykülerini gönderdiği Şair Ahmet Arif'ten, Çehov'a da yaklaşan bir yeteneğinin olduğunu belirten ve kendisini yazmaya teşvik eden övgü dolu bir mektup alır. (Timur 2012: 20) Bu mektup Ocak'a eserlerini yayımlama konusunda büyük destek olur. Güneydoğu coğrafyasını ve burada geçen yaşamındaki gözlemlerini estetize ederek gerçekçi bir anlayışla eserlerine aktaran yazar; "Olaylara karşı duyarlılığı ve gözlem yeteneğiyle yöre insanının duygularını eserlerine yansıtmış, ideolojik ve kültürel farklılıkları gözetmeden objektif bir biçimde eserlerini kaleme almıştır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki köy ve kırsal hayatla ilgili konuları büyük bir titizlikle kaleme alarak okura aktarmıştır." (Sancak 2014: 12) Esma Ocak öykülerini ve romanlarını realist bir tarzda kaleme alır. "Berdel" adlı öyküsüyle Güneydoğu Anadolu'da takas yoluyla yapılan evliliği işleyen Ocak, eserinin adıyla anılır ve "Berdel Yazarı" olarak ünlenir. Yazarın yayımlanmış 13 eseri vardır.

Kaynakça

Sancak, Fatih (2014). Esma Ocak'ın Romanları Üzerine Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Bilim Dalı.

Timur, Kemal (2012). Berdel Yazarı Esma Ocak Hayatı ve Eserleri. İstanbul: Akademik Kitaplar Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÜRHAN ÇOPUR
Yayın Tarihi: 07.06.2018
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
BerdelTekin Yayınevi / Ankara1982Hikâye
Kırklar Dağının DüzüMemleket Yayınları / Ankara1982Hikâye
Kervan ServanDayanışma Yayınları / Ankara1983Roman
Sara Sara!Memleket Yayınları / Ankara1987Hikâye
Kuyudaki SesAjans 21 Yayınları / İstanbul1990Roman
Muş Gürcüsü DestanıSan Matbaası / ?1991Roman
Surlu Kentin Sır Suyu? / ?1994Hikâye
Kadınlar MektebiAkşam Ofset ve Tipo Matbaacılık / Diyarbakır1995Roman
Duvar İçindeki Diyar/Diyar–Be–KirDiyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları / İstanbul1998Roman
Hasırcı KuşuGüneydoğu Ofset Matbaacılık / Diyarbakır2000Hikâye
MünireBirharf Yayınları / İstanbul2005Roman
Bir Filozofun Özel Yaşamı Ziya GökalpBirharf Yayınları / İstanbul2006Biyografi
İçerdeki AvcıDiclem Sahaf Yayıncılık / İstanbul2008Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HAMÎDÎ, Abdülhamîd Efendi b. Hacı Bâkîd. ? - ö. 1822Doğum YeriGörüntüle
2ŞİKÂRÎd. ? - ö. 1584Doğum YeriGörüntüle
3KÂHTÎ, Haçaturd. 1790 - ö. 1876Doğum YeriGörüntüle
4Necati Zekeriyad. 11 Kasım 1928 - ö. 10 Haziran 1988Doğum YılıGörüntüle
5BERDARÎ, Ali Doğand. 1928 - ö. 04.08.2007Doğum YılıGörüntüle
6Ali Yüced. 1928 - ö. 29 Nisan 2015Doğum YılıGörüntüle
7Özker Yaşind. 4 Ekim 1932 - ö. 6 Şubat 2011Ölüm YılıGörüntüle
8Ramazan Gökalp Arkınd. 21 Ağustos 1914 - ö. 26 Ocak 2011Ölüm YılıGörüntüle
9Stepan Kuroğlud. 1940 - ö. 23 Haziran 2011Ölüm YılıGörüntüle
10Hüseyin Avni Cinozoğlu (Hüseyin Akıncı)d. 1955 - ö. 4 Eylül 2015MeslekGörüntüle
11Leyla Sazd. 1850 - ö. 6 Aralık 1936MeslekGörüntüle
12Özker Yaşind. 4 Ekim 1932 - ö. 6 Şubat 2011MeslekGörüntüle
13Tuna Kiremitçid. 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mehmet Aydınd. 4 Mart 1923 - ö. 31 Mart 2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Erdal Noyand. 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Osman Ocak Nakiboğlud. 1901 - ö. 23 Haziran 1984Madde AdıGörüntüle
17Füsun Erbulakd. 25 Haziran 1943 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocakd. 1847 - ö. 1942Madde AdıGörüntüle