Madde Detay
Ahmet Refik (Altınay)
Refik Ali
(d. 1880 / ö. 11 Ekim 1937)
Asker, Öğretmen, Tarihçi, Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbu / Beşiktaş Valdeçeşmesi'nde doğar. Ürgüplü Kürlükçüoğlu ailesinden olup, babası Ahmet Ağa Sultan Abdülaziz'in vekilharcıdır. Vişnezade Sıbyan Mektebi, Beşiktaş Askeri Rüştiyesi, Kuleli Askeri İdadisi ve Mekteb-i Harbiye'de eğitim alır. 1898'de subay olarak mezun olan yazar, Üsküdar Toptaşı Askeri Rüştiyesi, Soğukçeşme Askeri Rüştiyesi ve Mekteb-i Harbiye’de Fransızca, coğrafya ve tarih derslerini okutur. Devletçe Fransa'ya gönderilir, önemli tarihçilerle tanışır. 1909'da Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Ceride ve Türk Tarih Encümeni'nde görevlendirilir. Balkan Savaşları'nda Sansür Umum Müfettişi olarak çalışır. Sait Halim Paşa'yla arası açılınca Ulukışla'ya sürülür. 1916'da tekrar İstanbu'a döner. 1918'de Ermeni Mezalimi'ne dair bir komisyona başkanlık ederek Doğu'da bulunur.“İki Komite İki Kıtal” ve “Kafkas Yollarında; Hatıralar ve Tahassüsler” isimli eserleri, bu görevin neticesidir. 1917'de Darülfunun'da Osmanlı tarihi okutur. 1918'de Demirbaş Şarl eseriyle İsveç Hükümeti'nden nişan alır. Mütareke'de Hürriyet ve İtilaf Partisi'ne katılır. 1925'te Bulgaristan'dan Büyük Salip Nişanı'nı alır. 1932'de I. Türk Tarih Kongresi'ne çağrılır. 1933'deki Üniversite Reformu'nda Darülfünûn'dan uzaklaştırılır (Gökman 1978). Yazar fakirlik ve unutulmuşluğun ardından (Talu 2005) 11 Ekim 1937'de zatürreden vefat eder ve Büyükada'da defnedilir (Toros 1998).
İttihat, Malumat, Hazine-i Fünun, Mecmua-i Ebuzziya, Tercüman-ı Hakikat, Akşam, Cumhuriyet gibi periyodiklerde imzası bulunan yazar, daha çok uzmanlık alanı olan Osmanlı tarihi hakkında kaleme aldığı bilimsel eserleri ile tanınır. Şiirlerini, Gönül isimli eserinde toplar. Şiirlerinde romantik bir üslup göze çarparken, Anadolu'da bulunduğu dönemlerde önemli türküleri derler ve tanıtır. İntisap ettiği Bektaşilik yolunda nefesler kaleme alır. Edebiyata en mühim katkısı, popüler tarihî romanlarıyladır. Bir referans olarak tarihî romancıların sürekli başvurduğu yazar, tarihî biyografileri ve İstanbul kent tarihçiliğine dair metinleriyle de mühim bir konumdadır.
Kaynakça
Gökman Muzaffer (1978). Tarihi Sevdiren Adam. İstanbul: İş Kültür.
Talu, Ercüment Ekrem (2005). Geçmiş Zaman Olur ki. Ankara: Hece
Toros Taha (1998), Mazi Cenneti. İstanbul: İletişim.
Yınanç M. Halil (1925).“Müverrih Ahmet Refik Bey”, Milli Mecmua.(39)/235–237.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. DİLEK ÇETİNDAŞYayın Tarihi: 07.03.2019Güncelleme Tarihi: 21.12.2020
Yayın Tarihi: 07.03.2019Güncelleme Tarihi: 21.12.2020
Güncelleme Tarihi: 21.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Gazavat-ı Celile-i Peygamberî | Mahmut Bey Matbaası / İstanbul | 1908 | Diğer |
| İnkılâb-ı Âzîm | Asır / İstanbul | 1908 | Diğer |
| 11 Nisan İnkılabı | Kitaphane-i İslam ve Askerî Ahmet Hilmi / İstanbul | 1909 | Diğer |
| Sultan Mehmed Han-ı Hamis Hazretleri | Artin Asaduryan / İstanbul | 1909 | Biyografi |
| Sahâif-i Muzafferiyyat-ı Osmaniyye | Kitaphane-i İslam ve Askerî İbrahim Hilmi / İstanbul | 1909 | Diğer |
| Tarih Sahifeleri | Ahmet İhsan Matbaası / İstanbul | 1909 | Diğer |
| Devr-i Süleyman-ı Kanuni'de Birinci Viyana Muhasarası | Ahmet Saki Bey Matbaası / İstanbul | 1909 | Diğer |
| Baltacı Mehmet Paşa ve Büyük Petro | Millet / İstanbul | 1911 | Araştırma |
| Resimli ve Haritalı Tarih-i Umumî | Kitaphane-i İslam ve Askerî / İstanbul | 1912 | Diğer |
| Büyük Tarih-i Umumî | Kitaphane-i İslâm ve Askerî / İstanbul | 1912 | Diğer |
| Lale Devri | Muhtar Hâlit / İstanbul | 1915 | Diğer |
| Bizans İmparatoriçeleri | Teshil-i Tıbaat Matbaası / İstanbul | 1915 | Araştırma |
| Kabakçı Mustafa | Matbaa-i Hayriye / İstanbul | 1915 | Biyografi |
| Köprülüler | Kitaphane-i Askerî / İstanbul | 1915 | İnceleme |
| Prusya Nasıl Yükseldi? | Tahsil-i Tıbaat Matbaası / İstanbul | 1915 | Diğer |
| Tarihî Simalar | Kütüphane-i Askeri İbrahim Hilmi / İstanbul | 1915 | Diğer |
| Tarihte Osmanlı Neferi | Kitaphane-i Askerî / İstanbul | 1915 | Diğer |
| Tesâvir-i Ricâl | Matbaa-i Hayriye / İstanbul | 1915 | Diğer |
| Felaket Seneleri | - / İstanbul | 1916 | Diğer |
| Kadınlar Saltanatı | Kitaphane-i Askerî / İstanbul | 1916 | Diğer |
| Memâlik-i Osmaniye'de Demirbaş Şarl | Tarih-i Osmanî Encümeni / İstanbul | 1916 | Diğer |
| Padişahlarımızda Din Gayreti Vatan Muhabbeti | Kitaphane-i Askerî / İstanbul | 1916 | Diğer |
| Onuncu Asr-ı Hicride İstanbul Hayatı | Orhaniye Matbaası / İstanbul | 1917 | Diğer |
| Memâlik-i Osmaniye'de Kral Rakoçi ve Tevabii | Tarih-i Osmanî Encümeni / İstanbul | 1917 | Diğer |
| Yirmi Beş Sene Siper Kavgası | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1917 | Destan |
| Sultan Abdülhamid-i Sani'ye Dair | Hilal / İstanbul | 1918 | Diğer |
| İki Komite İki Kıtal | Kitaphane-i İslam ve Askerî / İstanbul | 1919 | Araştırma |
| Kafkas Yollarında Hatıralar ve Tahassüsler | Kitaphane-i İslam ve Askerî / İstanbul | 1919 | Hatıra |
| Sultan Cem | Kitaphane-i Hilmi / İstanbul | 1923 | Biyografi |
| Âlimler ve Sanatkârlar | Orhaniye Matbaası / İstanbul | 1924 | Biyografi |
| Sokullu | Orhaniye / İstanbul | 1924 | Biyografi |
| Muhtasar Türkiye Tarihi | Orhaniye / İstanbul | 1924 | Diğer |
| Lamartin | Orhaniye / İstanbul | 1925 | Diğer |
| Kızlar Ağası | Akbaba-Papağan / İstanbul | 1926 | Diğer |
| Türkiye'de Mülteciler Meselesi | Matbaa-i Amire / İstanbul | 1926 | Diğer |
| Bizans Karşısında Türkler | Marifet / İstanbul | 1927 | Diğer |
| Samur Devri | Marifet / İstanbul | 1927 | Diğer |
| Mimar Sinan | Kanaat / İstanbul | 1929 | Biyografi |
| Çocuklarla Türk İstiklal Harbi | Hilmi / İstanbul | 1929 | Diğer |
| Hicri On ikinci Asırda İstanbul Hayatı | Devlet Matbaası / İstanbul | 1930 | Araştırma |
| Anadolu'da Türk Aşiretleri | Devlet / İstanbul | 1930 | Diğer |
| Hicri On Birinci Asırda İstanbul Hayatı | Devlet Basımevi / İstanbul | 1931 | Araştırma |
| Eski İstanbul | Kanaat / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Ocak Ağaları | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Kanije Gazileri | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Tarihte Kadın Simaları | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Turhan Valide | Kanaat / İstanbul | 1931 | Biyografi |
| Viyana Önünde Türkler | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Osmanlı Devrinde Türkiye Madenleri | Devlet / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Orta Mektepler ve Muallim Mektepleri İçin Kıraat | Kanaat / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Çocuklara Tarih Bilgisi | Hilmi / İstanbul | 1931 | Diğer |
| Hicri On Üçüncü Asırda İstanbul Hayatı | Matbaacılık Neştiyat / İstanbul | 1932 | Araştırma |
| Türk Mimarları | Marifet / İstanbul | 1932 | Biyografi |
| Gönül | Genç Türk / İstanbul | 1932 | Şiir |
| Katip Çelebi | Kanaat / İstanbul | 1932 | Biyografi |
| Naima | Kanaat / İstanbul | 1932 | Biyografi |
| Eski Türk Zaferleri | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Fransız Müverrihleri | Kanaat / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Alman Müverrihleri | Kanaat / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Tarih ve Müverrihler | Kanaat / İstanbul | 1932 | Çeviri |
| Türklerin İstanbul Muhasaraları | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Türkler ve Kraliçe Elizabeth | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Osmanlı Devrinde Zorbalar | Kanaat / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Birinci Napolyon'un Emsâl-i Harbiye ve Hikemiyesi | Artin Asaduryan / İstanbul | 1932 | Biyografi |
| Çocuklara Tarih Bilgisi | Hilmi / İstanbul | 1932 | Diğer |
| Peçevi | Kanaat / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Osmanlı Devrinde Hoca Nüfuzu | Hilmi / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Hoca Saadettin | Kanaat / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Âşıkpaşazade | Kanaat / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Türk İdaresinde Bulgaristan | Devlet Matbaası / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Fındıklılı Silahtar Mehmet Ağa | Kanaat / İstanbul | 1933 | Diğer |
| Ege Havzası ve Yunan | Muallim Ahmet Halit / İstanbul | 1934 | Diğer |
| Türk Mimarları | Hilmi / İstanbul | 1936 | Diğer |
| Tarih Öğreniyorum | Ahmet Sait / İstanbul | 1947 | Diğer |
| Kafes ve Ferace Devrinde İstanbul | Kitabevi / İstanbul | 1998 | Diğer |
| Fatma Sultan | İnci / İstanbul | - | Biyografi |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | H. Hümeyra Şahin | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | RUHÎ, Mustafâ Ruhî Çelebi | d. ? - ö. 1552 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Cüneyt Ayral | d. 13 Şubat 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | HUBBİ, Hasan | d. 1880 - ö. 1945 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Mecit Gafuri | d. 01 Ağustos 1880 - ö. 28 Ekim 1934 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | HULKÎ | d. 1880 - ö. 1961 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Abdülhak Hamit Tarhan | d. 2 Ocak 1852 - ö. 13 Nisan 1937 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | SEFİLÎ/ KOBLIYANLI SEFİLÎ, Mehmet Efendi | d. 1870 ? - ö. 1937 ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | BEKİR SIDKI SAYAR | d. 1888 - ö. 1937 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Zehra İpşiroğlu | d. 12 Şubat 1948 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Şerif Aktaş | d. 5 Şubat 1945 - ö. 10 Haziran 2013 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Halide Edip Adıvar | d. 1882 - ö. 9 Ocak 1964 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Yılmaz Dokuzoğuz | d. 1887 - ö. 04 Ekim 1977 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Edip Ayel | d. 23 Ağustos 1894 - ö. 17 Ocak 1957 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Halit Fahri Ozansoy | d. 13 Temmuz 1891 - ö. 23 Şubat 1971 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Ahmet Hakan | d. 11 Ağustos 1967 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | ALİ RAŞİDİ | d. 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Ahmet Kutsi Tecer | d. 4 Eylül 1901 - ö. 22 Temmuz 1967 | Madde Adı | Görüntüle |