Madde Detay
Emin Recep Gürel
(d. 1899 / ö. 1970)
Şair, Öğretmen
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Emin Recep Gürel, 1899'da Selanik'in Pazar Tekkesi Mahallesi'nde doğdu.
Babası Aziz Bey, adliye memurudur. İlk ve ortaöğrenimini Selanik’te
tamamlayan Gürel, dönemin gözde okullarından biri olan Terakki İdadisi'nden mezun
oldu. Daha sonra İstanbul’a gelerek Halkalı Yüksek Ziraat Okulu'na kaydoldu ve mezun olduktan sonra tütün ziraatıyla uğraştı.
Bir süre Bulgaristan’da bulunan Gürel, bu süre zarfında Bulgarca öğrendi. Bulgaristan
Yeni Trakya Tütün Şirketi'nde müdür, İnhisarlar İdaresi'nde tütün eksper
muavini, Şişli Terakki Lisesi’nde öğretmen ve idareci olarak çalıştı. 1933'te yuva ve ilkokuldan oluşan Yeni Nesil adlı özel bir okul açtı ve burada üç
yıl müdürlük yaptı. Selçuk Kız Sanat Enstitüsü’nde ve Sultanahmet Ticaret
Lisesi’nde öğretmenlik görevlerinde bulundu. 1970'te vefat etti.
Yeni Lisan hareketinin etkisiyle edebiyatla ilgilenmeye başlayan Emin
Recep, ilk şiirlerini öğrencilik yıllarında yazmaya başlar. Genç
Yolcular, Ümid, Dergâh, Yeni Mecmua, Altın Kalem, Hayat, Güneş, Resimli Ay,
Yarım Ay'da şiirlerini yayımlar. Yeni Mecmua’da ve Celal Sahir
tarafından ayda bir defa yayımlanan Kitaplar’da hece vezniyle
şiirler yazan şairler arasında yer alır. Nazım birimi olarak genellikle dörtlük
kullandığı görülmektedir. Şiirleri, yaşadığı dönemde takdir toplamıştır. Yakup
Kadri, Emin Recep'in şiirlerinin ruh ve mazmun itibariyle taşıdığı yeniliklere
dikkat çekmiş, Yahya Kemal ise kendisini "yeni tahassüste ve yeni
zevkte" güzel şiirler yazan şairler arasında göstermiştir. Bulgar ve
Fransız edebiyatlarıyla da iştigal etmiştir. Cumhuriyet'in ilk yıllarında yeni
değerlerin çocuklara benimsetilmesi amacıyla çocuk edebiyatına yönelen
şairlerden biri olmuştur. Bir yetişkin dikkatiyle çocuk duyarlılığını
yakalamaya çalışan şairin, 1928'de yayımladığı Altın Kitap'ta çocuklara
yönelik eğitici şiirleri mevcuttur.
Emin Recep Gürel’in gerek yetişkinler gerekse yetişme çağındakiler
için yazdığı şiirlerinin; tarz, tavır ve eda bakımından Hececi şiir anlayışı ve
Millî Edebiyat hareketinin içerisinde, memleketçi edebiyat çığırının gerçekçi
tarafından ziyade romantik ve pastoral tarafında değerlendirilmesi daha uygundur.
Rahat ve ahenkli söyleyişi, samimi ifadesinin yanında şekil bakımından Batılı
formları da deneyen bir sanatkâr olarak Türk şiirinde kendine mahsus bir yer
tuttuğunu, çok parlak olmasa da usta isimlerle bir arada eser sahibi bir şair
sıfatıyla edebiyat tarihinde mütevazı bir mevkii hak ettiğini söylemek gerekir
(Ergun 1936: 1243). Gürel'in dergilerde kalan çok sayıda şiirini bir araya
getirme çalışmaları, şairin yıllar geçtikçe unutulan isminin tekrar
hatırlanmasını sağlamaktadır.
Kaynakça
(2004). "Gürel, Emin Recep". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. C. 4. s. 283.
Banarlı, Nihad Sâmi (1983). Resimli Türk Edebiyâtı Târihi II. İstanbul:
Millî Eğitim Basımevi. s. 1131.
Ergun, Sadeddin Nüzhet (t.y.). "Emin Receb (Gürel)". Türk
Şairleri. C. 4. s. 1243-1245.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. Cilt 3.
İstanbul: Suhulet Basımevi
Özarslan, Ersin (2013). “Emin Recep Gürel’in Dergilerde Kalan Kalem
Mahsullerinden On İki Şiiri ve Terbiyevî Bir Monologu (Şiirlerine Yeni Ekler
II)”. Millî Eğitim Dergisi. S. 200. s. 159-179.
Özbalcı, Mustafa (1993). Emin Recep Bey ve Şiirleri. Samsun:
Eser Matbaası.
Polat, Nâzım Hikmet (1997). “Emin Recep Bey ve Şiirleri’ne Bazı
Ekler”. Türklük Bilimi Araştırmaları. S. 4. s. 203-218.
Şimşek, Tacettin (2014). "Çocuk Edebiyatı Tarihine Ön Söz". Türk
Dili -Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı-. C. 107. S. 756. s.15-58.
Yalçın, Murat (Ed.) (2010). "Emin Recep". Tanzimat'tan
Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. C.
1. s. 374.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ESENGÜL SAĞLAM CAN - MEHMET EMİN DEDEYayın Tarihi: 19.07.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 19.07.2019Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Altın Kitap | Resimli Ay / İstanbul | 1928 | Şiir |
Çocuk Şarkıları | Resimli Ay / İstanbul | 1929 | Derleme |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | TEVFÎK, Mehmed Tevfîk, Selanikli | d. 1860 - ö. 1910 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Fuat Ömer Keskinoğlu | d. 1906 - ö. 22 Ağustos 1967 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Malik Aksel | d. 1903 - ö. 15 Şubat 1987 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Sadettin Nüzhet Ergun | d. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÜMMÜGÜLSÜM | d. 1899 - ö. 1944 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Vedat Örfi Bengü | d. 21 Aralık 1899 - ö. 25 Mayıs 1953 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Gavsi Ozansoy | d. 25 Mayıs 1917 - ö. 10 Nisan 1970 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | DABILOV ABBAZ | d. 1898 - ö. 1970 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | İskender Haki Engin | d. 1895 - ö. 02 Şubat 1970 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Hamdullah Suphi Tanrıöver | d. 1885 - ö. 19 Haziran 1966 | Meslek | Görüntüle |
11 | Rıfat Ilgaz | d. 7 Mayıs 1911 - ö. 7 Temmuz 1993 | Meslek | Görüntüle |
12 | Orhan Tekelioğlu | d. 11 Mart 1958 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Eray Karınca | d. 28 Mart 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Hasan Hüseyin Yıldız | d. 19 Ekim 1970 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Üzeyir Gündüz | d. 1 Mart 1950 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Emin Gürdamur | d. 24 Aralık 1980 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | EMÎN, Zıllî-zâde Hacı Emîn Efendi | d. 1826 - ö. 1905 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | REFÎ', Mehmed Emîn Refî' | d. ? - ö. 1859 | Madde Adı | Görüntüle |