Madde Detay
HIŞIR, Aliosman Nebioğlu
(d. 1951 / ö. -)
öğretmen, tüccar
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Aliosman Nebioğlu, 1951'de Gümüşhane’nin merkeze bağlı Dört Konak köyünde doğmuştur. Çocukluğu ve öğrenim hayatı burada geçen Nebioğlu, 1969 'da Gümüşhane Lisesinden mezun olur. Babasının adı Halil İbrahim, annesinin adı Neriman'dır. Genç yaşta annesi vefat eden ozan daha sonra babasını da kaybeder. Nebioğlu, 1972 yılından itibaren Erzurum’un ve Gümüşhane’nin çeşitli köylerinde on yıl öğretmenlik yapar. Küçük yaşta oğlunu kaybeden Nebioğlu, bu trajik olaydan dolayı 1982 yılından sonra kendi isteğiyle görevinden ayrılır. Trabzon ve Gümüşhane’de otuz yıl kadar ticaretle uğraşır. Şöhret Hanım'la evli olan ozan, biri erkek ikisi kız olmak üzere emekli ve üç çocuk babasıdır. Nebioğlu, Rahmetli Âşık Reyhani ile iki yıl sıkı bir dostluk kurduğunu ve meclislerde bulunduğunu bildirmektedir (Alan 2019).
Gümüşhane Kültür Sanat Kulübü üyesi olan ve Herfene Dergisi yayın kurulu üyeliği bulunan Nebioğlu, birçok âşık tanıdığını, programlara katıldığını dile getirir. Tokat, Ankara, Samsun, İstanbul gibi şehirlerden davet alarak dost meclislerinde şiirlerini terennüm eder. Aliosman Nebioğlu, şuan yaşamını kışın Trabzon’da yazın ise Gümüşhane’de bağ bahçe işleriyle uğraşarak geçirmektedir (Alan 2019).
Nebioğlu, şiire lise yıllarında başlar, hocası ona çeşitli solo/koro görevleri verir. Ayrıca düğünlerde de türkü söyler: ‘Yaşadığım dertler, gafletler beni aşıkvari yazmaya yöneltti, içimi şiire dökerek toplanıyorum. İlham ise günlük hayatta görüntüden, bir sesten veya bir çocuktan geliyor’ sanata bakışını bu şekilde nakleden Nebioğlu, bade içmeye inanmaz. Daha önce ‘Dertli’ ve ‘Yorgun’ mahlaslarını kulanan ozan, sonra ‘Hışır’ mahlasında karar kılar. 1980 yılında öğretmenlik yaptığı dönemde iki köy arasında, maç yapıldığı esnada Nebioğlu’nun ayağı burkulur ve köye kadar yürür. Köy halkı "Hocam ne oldu?" diye sorunca ‘Hışır’ oldum cevabını vermesi üzerine, o yıldan sonra ozan, bu mahlasla anılır ve kendisi de bunu kullanmaya devam eder (Alan 2019).
‘Hışır’ sözcüğünün yörede telaffuz edildiğini ve yorgunluk anlamına geldiğini aktaran Nebioğlu, ‘felekte bizim Hışırımızı çıkardı’ yorumunda bulunur. Genel olarak dünya, ölüm, ayrılık, felek gibi sosyo-güncel konuları ele alır. ‘Felek olumsuzlukları yüklediğimiz bir kavramdır, daralma anında Allah’a isyan edemediğimizden feleğe yükleniriz’ ifadelerinde bulunan Nebioğlu şiirlerini açık, sade bir üslupla ve içerisinde yerel kullanımlarında bulunduğu kendine has bir edayla yazar. Şiirlerini Yazın Kar Yağar Başıma adlı kitabında yayımlar (Alan 2019).
Bağlama çalmayı orta halli bilen Nebioğlu, meclislerde şiirlerini ve türkülerini söyler. Genel olarak şiirlerini, dörtlüklerle ve karışık hece ölçüsüyle yazan Nebioğlu’nun şiirleri Türk Halk müziği formatına uygundur. Bazı şiirleri TRT repertuarına alınmış ve bestelenmiştir. En yaygın olanı ‘Yazın Kar Yağar Başıma’ adlı şiiri Nurullah Akçay tarafından seslendirilmiştir. Taşlama ve şathiyeleri de olan Nebioğlu’nun ‘Bulanık Su’ şathiyesi bilinmektedir. Aliosman Nebioğlu kendini "türkü yakıcı" veya "ozan" olarak adlandırır. Usta- çırak ilişkisinde yetişmemiş, kendisi de kimseyi yetiştirmemiştir. Kendisinin tanımadığı büyük babasının da aşıklıkla uğraştığı söyler. TRT’de yayımlanan ‘Ömür Dediğin’ adlı programa katılan Nebioğlu’nun sesli ve görüntülü başka kayıtları da elektronik ortamda mevcuttur (Alan 2019).
Kaynakça
Aliosman Nebioğlu, 1951, Gümüşhane, emekli.[ 28 Kasım 2019 tarihinde Sual Alan tarafından yapılan görüşme kaydından alınmıştır].
http://siir.haber29.info/ [erişim tarihi 02.11.2019].
Nebioğlu, Aliosman (2018). Yazın Kar Yağar Başıma. Ankara: Akçağ Yay.
Ülker, Talat (2007). Hışır Osman Hayatı Sanatı Şiirleri. Ankara: Gündüz Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: SUAL ALANYayın Tarihi: 17.12.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
Yayın Tarihi: 17.12.2019Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
Güncelleme Tarihi: 07.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Yazın Kar Yağar Başıma | Akçağ / Ankara | 2018 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ALİ HAKİ EDNA/HARHARİ/FİGANÎ/HİCRANÎ/EDNAÎ/GULAMÎ/VİSALÎ/GEDAÎ, Ali Doğan | d. 1889 - ö. 1961 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | TÜRKMENÎ, Necmi Dal | d. 1952 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HALİL, Halil Karabulut | d. 1926 - ö. 16.08.2010 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÜLFETİ, Ülfettin Yıldırım | d. 1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÇOBAN/ÇOBAN HÜSEYİN, Hüseyin Çemrek | d. 01.03.1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Osman Oktay | d. 15 Aralık 1951 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | DİNDARÎ, Veli Recai Velibeyoğlu | d. 16.08.1916 - ö. 30.04.1991 | Meslek | Görüntüle |
8 | ERDEMOĞLU, Mehmet Ertem | d. 10.03.1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | SEYİDÎ, Sait Durak | d. 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | GARİP AHMET, Ahmet Karahan | d. 01.03.1926 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ALİ RIZA ATACAN | d. 1914 - ö. 21.04.1990 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ATIF OKATAN | d. 1908 - ö. 1968 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ÂGÂHÎ, Veliyüddin | d. 1874 - ö. 1916 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ÖZLEMİ, Ali Seydi Adıgüzel | d. 01.01.1948 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | EROZAN, Abdullah Erol | d. 1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |