Madde Detay
Hayriye Melek Hunc
(d. 1896 / ö. 25 Ekim 1963)
Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Balıkesir Manyas'da doğdu.1864’teki Büyük Çerkes sürgününde Kafkasya’nın Soçi yöresinden sürülen Xunge adlı bir Vubıh ailesinin kızıdır. Annesi Vubıhların Çizemuğ, babası ise Hunca ailesindendir. (Berzeg 1995:125; Papapha 2015).
Notre Dame de Sion Fransız Lisesin'i bitirdi. Mehâsin, Musavver Kadın, Türk Yurdu, Çerkes İttihat ve Teavün Cemiyeti’nin Türkçe-Adıgece yayımlanan Qhuaze (Rehber) gazetesi gibi çeşitli dergi ve gazetelerde yazı ve şiirleri yayımlandı. Kurucusu olduğu ve başkanlığını yaptığı Çerkes Kadınları Teavün Cemiyeti’nin yayını Diyane’nin başyazarlığını yürüttü. Şimali Kafkas Cemiyeti’nde çalışmalar yaptı (Berzeg 1995:125-126; Işık 2006: 1739; Tural 2004: 69; Mutlu 2012:3-6).
1919’da sürgündeki Kafkasyalıların sosyo-kültürel yaşamına önemli katkıları bulunan Met Yusuf İzzet Paşa’yla, onun ölümünden sonra 1931’de Prof. Aytek Namitok'la evlendi. Karacaahmet mezarlığına defnedildi (Papapha 2015).
Hayriye Melek Hunc, Türkiye’nin ilk kadın romancılarından biridir (Papapha 2015). Romantik bir yazar olan Hunc, roman türünde iki eser yazar. İlk romanı Zühre-i Elem’de annesini küçük yaşta kaybeden Beria’nın sevgi ihtiyacı içinde geçen ruhsal olgunlaşma süreci anlatılır. Vatan aşkıyla Ahmet ile Zeynep’in romantik aşkının iç içe geçtiği Zeynep’te ise 1919’da Mısırlıların İngiliz sömürgeciliğine karşı başlattığı halk ayaklanmasında yaşanan aşk hikâyesi anlatılır.
Baskın, Bir Hikâye-i Harp, Çırpınışlar, Bir Hatıra, Firar Hayriye Melek Hunc’un çeşitli dergilerde tespit edilen hikâyelerinden bazılarıdır. Romanlarında kadın karakterleri ön plana çıkaran yazarın hikâye ve mensur şiirlerinde de var olma mücadelesi, kırılganlığı, aşkları ve hassasiyetleri ile kadınları anlattığı, kadın merkezli eserler verdiği görülür.
Kaynakça
Berzeg, Sefer E. (1995). “Hayriye Melek Hunc”. Kafkas Diasporası’nda Edebiyatçılar ve Yazarlar Sözlüğü. Samsun: Nart Yayıncılık. 125-126.
Işık, İhsan. (2006). “Hunc, Hayriye Melek”. Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi Cilt 4. Ankara: Elvan Yayınları. 1739.
Hürmen, Fatma Rezan (Yay. Haz.). (2000). Münevver Bir Türk Hanımı Ressam Naciye Neyyal’ın Mutlakiyet, Meşrutiyet ve Cumhuriyet Hatıraları. İstanbul: Pınar Yayınları. s. 216-234; 431-436.
Mutlu, Betül. (2012). Asi ve Duygulu Bir Ses Hayriye Melek Hunç. Ankara: Ürün Yayınları.
Papapha, Mahinur Tuna. (12 Ocak 2015). Hayriye Melek Hunc. http://www.abhazhaber.com/yazi/191/hayriye-melek-hunc#.Wldvha7iaUk. Erişim Tarihi: 11 Ocak 2018.
Tural, Sadık (Ed.). (2004). “Hunc, Hayriye Melek”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi Cilt 5. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını. 69.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. AYDAN ENER SUYayın Tarihi: 14.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 14.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Zühre-i Elem | - / İstanbul | 1910 | Roman |
| Zeynep | - / İstanbul | 1926 | Roman |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Emin Faik Üstün | d. 1922 - ö. 12 Eylül 1973 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | FATMA KAMİLE HANIM | d. 1839 - ö. 1921 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | İsmail Akçay | d. 02 Ocak 1942 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | MİKAYIL (BOZALKANLI) BAYRAMOV | d. 1896 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyev | d. 1896/1900 - ö. 1942/1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | AHMET KAYA | d. 1896 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Raşit Duranoğlu | d. 1879 - ö. 12 Aralık 1963 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | AHMET ÇITAK | d. 1893 - ö. 20.01.1963 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | Abdülhak Şinasi Hisar | d. 14 Mart 1887 - ö. 3 Mayıs 1963 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Fikret Terzi | d. 1947 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Nezihe Araz | d. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Gülay Oktar | d. 05 Temmuz 1973 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Refik Halit Karay | d. 15 Mart 1888 - ö. 18 Temmuz 1965 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Belkıs Sami Boyar | d. 1894 - ö. 14 Mayıs 1966 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Mahmut Yesari | d. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | Hayriye Çitoğlu | d. 22 Aralık 1932 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Melek Melih Bayrı | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | Melek Özlem Sezer | d. 21 Aralık 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |