FATMA KAMİLE HANIM

(d. 1254-1255/1839 - ö. 1339/1921)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1839'da Balıkesir Karasi'de doğmuştur. Keşkekzâde Hacı Mehmed Efendi'nin kızıdır (Uraz 1941: 91’ten alıntılayan Turan-Saluk 2014:194). Tırpancızâde Fahreddin Efendi'den Arap ve Fars dillerini öğrenmiştir. Sekiz yaşında Kur'ân-ı Kerîm'i hatmetmiş, Tantali Mehmed Efendi'den de dinî bilgiler okumuştur. Balıkesir Nakşibendi şeyhi Mazhar Efendi'ye bağlanmıştır (Cunbur 2011: 260’tan alıntılayan Turan-Saluk 2014:194). Tarikata intisabından sonra dünya işleriyle meşgul olmamış, vaktini ibadete hasretmiştir. Fatma Kamile Hanım, Hacı Mehmed Efendi'yle evlenmiş, iki evlat sahibi olmuştur. (Cunbur 2011: 260; Uraz 1941: 91’den alıntılayan Turan-Saluk 2014:194). Kâmile Hanım'ın ölüm yılı kaynaklarda muhteliftir. Araştırmacılar tarafından Balıkesir'de 1921 yılında öldüğü kabul edilmektedir (Cunbur 2011: 260; Uraz 1941: 91; Bayrı 1948: 5).

Şiirlerini münacaat, naat, ilahi, koşma ve destan tür ve şekillerinde yazmıştır. Bazı şiirlerinde Fatma mahlasını kullanmıştır. Aruzla yazdığı şiirleri çok başarılı değildir. Şiirlerinin çoğu hece ölçüsüyle yazılmıştır (Bayrı 1935: 3-5; Cunbur 2011: 260). Ruhi Sadi tarafından toplanan şiirleri Mehmet Halit Bayrı tarafından "Balıkesirli Bir Şâir" adı altında 1935'te İstanbul'da yayımlanmıştır. Hazret-i Muhammed'in miracıyla ilgili Mirâcu'n-Nebi ve Hâdi'ü'l-Cinân adlı iki manzum eseri daha vardır. İkinci eseri Hazret-i Muhammed'in doğumunu anlatmakta olup 1888'de basılmıştır (Cunbur 2011: 260; Enginün 1979: 167; İspirli 2007:451).

 

Kaynakça

Alkan, Serhan (2007). "İspirli Serhan Alkan İspirli", Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 2/4 Fall. 445-454.

Bayrı, M. Halit (1930). "Balıkesirli Bir Şair", Halk Bilgisi Haberleri Mecmuası, Ankara, C. 2. 15: 49-51.

Bayrı, M. Halit (1948). "Balıkesir Şairleri: Fatma Kamile Hanım". Kaynak (Yeni seri). Haziran. 2: 5.

Bursalı Mehmed Tâhir (2000). Osmanlı Müellifleri. C. II. hzl. Mustafa Tatcı-Cemâl Kurnaz. Ankara: Bizim Büro Yay.

Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: TÜRKAD Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay.

Cunbur, Müjgân (1968). Başakların Sesi Saz Şairlerinin Hayatı ve Eserleri. Ankara: Poyraz Reklam Yay.

Enginün, İnci (1979). "Fatma Kamile", Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi Devirler, İsimler, Eserler, Terimler. C. III. İstanbul: Dergâh Yay. 167.

Küçük, Hülya (2007). "Mevlevî Hanım Halîfe Ve Şeyhler", Tasavvuf |İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi. Yıl: 8. Mevlânâ‟ya Armağan Sayısı. 20: 69-78.

Turan, F. Ahsen, R. Gökben Saluk (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.

Uraz, Murat (1941). Kadın Şair ve Muharrirlerimiz. İstanbul: Numune Matbaası.

www.nazanbekiroglu.net [erişim tarihi: 01.04. 2015].


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN
Yayın Tarihi: 13.04.2015
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eserlerinden Örnekler

İlahi

Sen kendini bilemezsin

Bir bilene sormayınca

N'olduğun anlayamazsın

Bir kâmili bulmayınca

Bilmeden işin esâsın

Silemezsin kalbin pasın

Giydiğin gaflet libâsın

Soyup üryan olmayınca

Yollar uzun menzil ırak

Varamazsın eyice bak

Seni yoktan var eden Hak

Sana nasip kılmayınca

Bilenlerden anla işi

Gider kalbinden teşvişi

Onların yoluna başı

Olmaz feda kılmayınca

İzle kâmil izlerini

Bilemezsin sırlarını

Ol hakikat sözlerini

Can kulağın duymayınca

Fatma sen eyle âhı

Çıkarma kalpten Allah'ı

Bulmazsın fenâ-fillâhı

Vahdette mahv olmayınca

Cunbur, Müjgân (2011). Osmanlı Dönemi Türk Kadın Şairleri. Ankara: TÜRKAD Türk Kadınları Kültür Derneği Genel Merkezi Yay. 262.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Arzu Kadumid. 23 Ağustos 1975 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Şakir Balkıd. 2 Eylül 1929 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Yıldırım İshak Kurtd. 22 Nisan 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4REMZÎ, Hüseyin Remzî Paşad. 1839 - ö. 1896Doğum YılıGörüntüle
5NEZÎH, Mehmed Nezîh Beyd. 1839 - ö. 1908Doğum YılıGörüntüle
6NÂKÂMd. 1839 - ö. 1906Doğum YılıGörüntüle
7Ziya (Trabzon)d. 1858 - ö. 28 Ocak 1921Ölüm YılıGörüntüle
8Süleyman Vehbid. 1864 - ö. 12 Eylül 1921Ölüm YılıGörüntüle
9ZİYA, Yusufd. 1858 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
10FERDÎ, Rasimd. 1854 - ö. 1907-1909?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BOSNAVÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12AHMED BABA, Hacı Ahmed Babad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ES'AD DEDE, Mehmed Es'ad Deded. 1841 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle
14BEYÂNÎ, Beyânî Mehmed Beyd. ? - ö. 1620Madde AdıGörüntüle
15ULÛMÎd. ? - ö. 1575/76Madde AdıGörüntüle