HÜSNÎ, Abdullâh

(d. 1100/1688 - ö. 1190/1776)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı Abdullah Hüsnî’dir. Kayseri’de doğdu. Hacı Ali Efendi’nin oğludur. Şair hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşan Ahmed Emin Güven’e göre “zamanın icaplarına göre mükemmel tahsilinden sonra” Kayseri Mahkeme-i Şer’iyesi’nde göreve başladı. Mahkeme başkâtipliği, Askerî Kassâmî kâtipliği görevlerinin akabinde Develi kazası kadılığı ve İbrahim Arabî’ye niyabeten Kayseri kadı vekilliği görevlerinde bulundu (Güven 2000: 38). Ömrünün son on yılında Necîb-zâde Ahmed Lebîb Efendi ile aralarında meydana gelen bir rekabet dolayısıyla başkâtiplikte birkaç kez halef-selef oldular. Bu duruma üzülen Hüsnî Efendi’nin, zamanın padişahı Abdulhamid ile şeyhülislâm Dürrî-zâde Mustafa Efendi’ye birer manzum arîza yazarak durumunu arz etmesi üzerine padişah fermanıyla görevine iade edildi ve ömrünün sonuna kadar bu görevde kaldı.

Şair hakkında Naci Kum’un neşretmiş olduğu şiirden başka yegâne kaynak olan Ahmet Emin Güven (2000:38), muhtemelen diğer bilgi ve metinleri aktardığı mahallî mecmualardan Ahmed Fatih Mecmuası ile Ragıp Bey Mecmuası'na istinaden, şairin 1100/1688'de doğduğunu, 1190/1776'da da öldüğünü söyler. Güven, çocukları ve torunlarının kendi ilmine izafeten iki nesil “Hüsnî Efendi-zâdeler” adıyla anıldıklarını da bildirir. Naci Kum (1947: 9), Hüsnî’nin I. Abdülhamid’in tahta çıkışı için yazdığı “Cülûsiyye”den hareketle o devrin ileri gelen şair ricalinden olduğu yorumunu yaparak diğer bazı hatıralarından da sözü geçer, mevki sahibi bir kimse olduğu anlaşıldığını ifade eder.

Kaynakça

Güven, Ahmet Emin (2000). Kayseri’de Mecmualar. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay. 37-48.

Köksal, M. Fatih (1998). Kayserili Divan Şairleri. Kayseri: Geçit Yay. 110-112.

Kum Naci (1947)."Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 9-13.

Satoğlu Abdullah (1970). Kayseri Şairleri. Ankara: As Matbaası. 41.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 11.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Hakîkatde cihânun izz ü câhı zıll-i zâ’ildür

Ana dil-beste olmaz lâ-cerem her kim ki âkildür

Emel ser-riştesine rabt-ı kalb itmek hamâkatdür

Bu fikri âmil almaz hak söze mecnûn da kâ’ildür

N'ola hükmini kılsa âlem-i kevn-i fesâd içre

Ki zîrâ sadr-ı şer’i zabt iden şimdi esâfildür

Gulâm olmakla şöhret satmak isterken dil-i nâ-kâm

Esîr olmak varup bir zengi-i bed-asla müşkildür

Aceb terk mi olınmış Hüsni-i âşüfte zamâne

Alan Mikdâd’dan dâdın anun hakkâ ki âdildür

Hakem nasb itmeğe mâ-beynünüz fasla efendünle

Senün bî-çâre Hüsnî bir sadîkun varsa Âdil’dür

(Kum Naci (1947)."Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 10.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmet Efed. 1 Eylül 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Gürsel Koratd. 07 Temmuz 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MEÇHULÎ/GIYABÎ, Hasan Aşıkd. 1915 - ö. 2000Doğum YeriGörüntüle
4SÂLİM, Mirzâ-zâde Mehmed (Emin) Efendid. 1688 - ö. 1743Doğum YılıGörüntüle
5RÂSİM, Eğrikapılı Mehmedd. 1688 - ö. 1756Doğum YılıGörüntüle
6Vâlî, Hasan Ağad. 1688 ? - ö. 1738-9Doğum YılıGörüntüle
7HALEF/HALEFÎ, Şeyh Halef Mehmed Efendid. ? - ö. 1776Ölüm YılıGörüntüle
8VÂFÎ ÇELEBİd. ? - ö. 1776/1777Ölüm YılıGörüntüle
9ÜMMÎ, Hindî-zâde Abdurrahman Ümmî Efendid. ? - ö. 1776-77Ölüm YılıGörüntüle
10NA'ÎM, Yazıcı-zâde Mehmedd. ? - ö. 1752MeslekGörüntüle
11MEYLÎ, Ali Çelebid. ? - ö. 1657-58MeslekGörüntüle
12LEDÜNNÎ, Mustafa Ledünnî Efendid. ? - ö. 1720-21MeslekGörüntüle
13BÂRÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Râzî, Mustafa Râzî Efendid. ? - ö. 1783-84Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CEZBÎ, Ahmed Efendid. ? - ö. 1781Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂSÂF, Molla Mehmed Sâlihd. ? - ö. 1820Madde AdıGörüntüle
17HİKMET, Deli Hikmetd. 1842 - ö. 1888Madde AdıGörüntüle
18ÂMÂ GARÎBÎ, Yusuf Garîbî Efendid. 1755-56 - ö. 1816-17Madde AdıGörüntüle