HÜSNÎ, Abdullâh

(d. 1100/1688 - ö. 1190/1776)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı Abdullah Hüsnî’dir. Kayseri’de doğdu. Hacı Ali Efendi’nin oğludur. Şair hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşan Ahmed Emin Güven’e göre “zamanın icaplarına göre mükemmel tahsilinden sonra” Kayseri Mahkeme-i Şer’iyesi’nde göreve başladı. Mahkeme başkâtipliği, Askerî Kassâmî kâtipliği görevlerinin akabinde Develi kazası kadılığı ve İbrahim Arabî’ye niyabeten Kayseri kadı vekilliği görevlerinde bulundu (Güven 2000: 38). Ömrünün son on yılında Necîb-zâde Ahmed Lebîb Efendi ile aralarında meydana gelen bir rekabet dolayısıyla başkâtiplikte birkaç kez halef-selef oldular. Bu duruma üzülen Hüsnî Efendi’nin, zamanın padişahı Abdulhamid ile şeyhülislâm Dürrî-zâde Mustafa Efendi’ye birer manzum arîza yazarak durumunu arz etmesi üzerine padişah fermanıyla görevine iade edildi ve ömrünün sonuna kadar bu görevde kaldı.

Şair hakkında Naci Kum’un neşretmiş olduğu şiirden başka yegâne kaynak olan Ahmet Emin Güven (2000:38), muhtemelen diğer bilgi ve metinleri aktardığı mahallî mecmualardan Ahmed Fatih Mecmuası ile Ragıp Bey Mecmuası'na istinaden, şairin 1100/1688'de doğduğunu, 1190/1776'da da öldüğünü söyler. Güven, çocukları ve torunlarının kendi ilmine izafeten iki nesil “Hüsnî Efendi-zâdeler” adıyla anıldıklarını da bildirir. Naci Kum (1947: 9), Hüsnî’nin I. Abdülhamid’in tahta çıkışı için yazdığı “Cülûsiyye”den hareketle o devrin ileri gelen şair ricalinden olduğu yorumunu yaparak diğer bazı hatıralarından da sözü geçer, mevki sahibi bir kimse olduğu anlaşıldığını ifade eder.

Kaynakça

Güven, Ahmet Emin (2000). Kayseri’de Mecmualar. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yay. 37-48.

Köksal, M. Fatih (1998). Kayserili Divan Şairleri. Kayseri: Geçit Yay. 110-112.

Kum Naci (1947)."Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 9-13.

Satoğlu Abdullah (1970). Kayseri Şairleri. Ankara: As Matbaası. 41.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
Yayın Tarihi: 13.01.2014
Güncelleme Tarihi: 11.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Hakîkatde cihânun izz ü câhı zıll-i zâ’ildür

Ana dil-beste olmaz lâ-cerem her kim ki âkildür

Emel ser-riştesine rabt-ı kalb itmek hamâkatdür

Bu fikri âmil almaz hak söze mecnûn da kâ’ildür

N'ola hükmini kılsa âlem-i kevn-i fesâd içre

Ki zîrâ sadr-ı şer’i zabt iden şimdi esâfildür

Gulâm olmakla şöhret satmak isterken dil-i nâ-kâm

Esîr olmak varup bir zengi-i bed-asla müşkildür

Aceb terk mi olınmış Hüsni-i âşüfte zamâne

Alan Mikdâd’dan dâdın anun hakkâ ki âdildür

Hakem nasb itmeğe mâ-beynünüz fasla efendünle

Senün bî-çâre Hüsnî bir sadîkun varsa Âdil’dür

(Kum Naci (1947)."Kayseri Hakkında Notlar, Vesikalar III”. Erciyes (Kayseri Halkevi Dergisi). 5(53): 10.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şerife Katırcıd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ramazan Parladard. 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Rahmi Dumand. 1908 - ö. 20 Eylül 1985Doğum YeriGörüntüle
4AHMEDÎ / MÜRŞİDÎ, Seyyid Ahmed Mürşid Efendid. 1688-89 - ö. 1760-61Doğum YılıGörüntüle
5BÂHİR, Arab-zâde Abdurrahmân Efendid. 1688-1689 - ö. 26 Temmuz 1746Doğum YılıGörüntüle
6Vâlî, Hasan Ağad. 1688 ? - ö. 1738-9Doğum YılıGörüntüle
7MİSLÎ, İshak-zâde Ali Mislî Efendid. ? - ö. 1775/1776Ölüm YılıGörüntüle
8İLMÎ, İlmî Çelebid. ? - ö. 1776Ölüm YılıGörüntüle
9ÜMMÎ, Hindî-zâde Abdurrahman Ümmî Efendid. ? - ö. 1776-77Ölüm YılıGörüntüle
10TEVFÎK, Tarsuslu Cûdî-zâde Seyyid Mehmed Efendid. 1873 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ŞÜKRÎ, Molla Şükrîd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12MEŞKÎ, Mehmed Meşkî Çelebid. ? - ö. 1595-96MeslekGörüntüle
13HÂFIZ/İBÂDÎ, Enderunlu İbâdî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14BEHCET, Fahreddin-zâde Seyyid Ali Behcet Efendid. ? - ö. 3 Kasım 1777Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ÂLEMÎ/İlmîd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SİHRÎ, Mehmed Sihrî Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17KEMTERÎ İBRAHİMd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SÜMBÜL, Müslüm Sümbüld. 1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle