Madde Detay

Asıl adı Abdülkerim Korcan’dır. Sakarya’nın Hendek ilçesine bağlı Aktefek köyünde doğdu. Babası Adapazarlı saat tamircisi Murat Korcan’dır. Bulgaristan’ın Kavarna köyünden göçen bir ailenin çocuğudur. Çocukluk yılları Adapazarı’nda geçti. Bu yıllarda köyünün düşman işgaline uğraması nedeniyle ailesi Eskişehir’e göç etti. Savaş zamanı düzenli bir eğitim göremediğinden ilk eğitimine Demiryolları Çırak Okulu'nda başladı. Yoksulluk nedeniyle eğitimine dört yıl devam edebildi; daha sonra kahveci, dondurmacı, köfteci ve berber çırağı olarak küçük yaşta çalışma hayatına atıldı (Erol 2010: 1-2). Aynı sebeple okula gidemeyen yazar, kendi imkânlarıyla düşünce dünyasını geliştirerek şekillendirdi. Gençlik yıllarında devrimci fikirlerle tanıştı, İstanbul’da Türkiye Komünist Partisi’nin üyesi oldu. Aynı zamanda TKP’nin Tophane Mıntıka Komitesi’ne bağlı bir hücrenin elemanı olarak görev yaptı. Diğer taraftan yazar, Küçükpazar’da Kitapsevenler adı altında bir dernek kurdu (Özkırımlı 1989: 154).

Yazar daima işçi sınıfının haklarını gözetti ve savundu. Ancak onun bu düşünceleri ve inandığı değerler, daha sonra yıllarca mahkûm edilmesine neden oldu. 1938'de siyasi polis tarafından gözaltına alınarak Donanma Kor Askerî Mahkemesinde isyan suçlusu olarak yargılandı ve on iki yıl hapse mahkûm edildi (Pulur 2001: 3). Kızı Sema Korcan’ın röportajında yer alan bilgilere göre Sinop Cezaevi’nde on yıl kaldıktan sonra serbest bırakıldı, ardından da askere alındı. 1950’de İstanbul’a gelerek burada marangozluk işi yapmaya başladı. 1953'te Zübeyde Hanım’la evlendi; bu evlilikten 1954'te Sabah, 1955'te Yıldız, 1956'da Sema adlı çocukları dünyaya geldi. Yazar, 1957 yılında Vatan Partisi yöneticiliğinden tekrar kovuşturmaya uğrayarak tutuklandı. İki yıl Sultanahmet Cezaevi’nde kaldıktan sonra 1959’da beraat etti (Çelik 2011: 1-25).

İkinci tahliyesinden sonra, Kartal'da bir fabrika önünde ailesini geçindirebilmek için fabrika işçilerine peynir, ekmek, zeytin sattı ve tenzilatlı kitap satışı işini yaptı (Erol 2010: 39). Hapishane yılları ve sıkıntılı zamanlardan sonra yazar kanser hastalığına yakalanan Korcan, uzun süre hastalıkla mücadele etmesine karşın 9 Kasım 1990 tarihinde hayata veda etti. İstanbul Karacaahmet Mezarlığına defnedildi (Uslu 2013: 8).

Yazın hayatına 1962'de ‘‘Köse’’ adlı hikâyesiyle başlayan yazar; roman, hikâye, şiir, anı türlerinde eserler vermiştir. Çocukluğu yoksulluk içinde geçen Korcan, eğitimini yarıda bırakmasına karşın okuma ve öğrenme hevesinden hiç vazgeçmemiştir. Ailesinin Eskişehir’den İstanbul’a göç etmesiyle edebiyat dünyasında yer alması kolaylaşmıştır. Özellikle burada usta yazarları takip ederek fikir dünyasını geliştirmiştir. Evliya Çelebi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Rıza Tevfik, Mehmet Akif, Nâzım Hikmet, Sabahattin Ali, Kemal Bilbaşar, Sait Faik, Faik Baysal yazmaya başlamadan önce okuduğu yazarlardır (Özkan 1970: 11). Şiir yazmaya da ilgisi olan yazarın kendisini etkileyen şairler Nâzım Hikmet ve Mehmet Akif’tir. Diğer taraftan sol düşünceye ait yayınları da okumuş ve takip etmiştir. Kendisini yazmaya teşvik eden ilk kişinin de Kıvılcım Kütüphanesi’nin kurucusu Dr. Hikmet Kıvılcım olduğunu ifade eder. Şiiri, düzyazıya geçtikten sonra, 1962'de bırakmıştır (Korcan 1974: 46).

Eserlerinde uzun yıllar geçirdiği hapishane gözlemlerini, toplumsal aksaklıkları, işçi sınıfının sıkıntılarını, yoksul kesimi, adaletsizliği başlıca konular olarak ele almıştır (Erol 2010: 1). Diğer taraftan yazarı, yazma konusunda destekleyenler olduğu gibi eleştirenler de vardır. Hamdi Şamilof, Nuri Tahir, Ali Kapan gibi arkadaşları yazdıklarının amatör olduğunu düşündüklerinden yazarlığını desteklememişlerdir. Korcan, bu eleştirileri aksine destekleyici görmüş, daha iyi yazma konusunda daha dikkatli olması gerektiğini düşünmüştür.

Hapis hayatından sonra Çetin Altan, Hasan Pulur, Abdi İpekçi, Nadir Nadi, Adnan Tahir, İlhan Selçuk gibi isimler kendisini yazma konusunda daima teşvik etmişlerdir. 1962'de Korcan, Milliyet'in açtığı ''Bir Memleket Gerçeği'' konulu yarışmada ''Köse'' adlı hikâyesiyle ikincilik kazanır. Dünya edebiyatıyla da yakından ilgilenen yazar Tolstoy, Gogol, Gorki, Sholokhov, E. M. Remarque, Emile Zola, Steinbeck, I. Silone gibi yazarları okumuş ve onlardan etkilenmiştir. Yazarın, müspet ilmin çerçevesini hurafe ile zorlamayan, halkının hayat kavgasında her kahrı göze alarak onun yanında yer alan kişi olduğunu düşünen Korcan'ın bu bağlamda da yazdıklarından ödün vermediği söylenebilir (Özkan 1970: 12).

Korcan, yazarın halkın sorunlarını, sıkıntılarını dile getirmesi gerektiğini düşünür. Kendi dönemindeki hikâye ve roman türündeki ürünlerin daha da gelişmesi gerektiğini belirtir. Yazar her zaman gelişime ve değişime açık olmalıdır. Toplumdan kendini soyutlamamalıdır. Ona göre yazar ancak bu şekilde çağdaşlarına ulaşabilir. Bu nedenle eserlerinde yerel kullanımlara, argo sözcüklere, atasözü ve deyimlere sık sık yer vermektedir. Kullandığı canlı üslup birçok edebiyatçı tarafından beğeni ile karşılanmıştır. Korcan, bu şekilde halktan biri olduğunu anlatmak istemiştir.

Doğan Hızlan, yazarın en önemli özelliğinin keskin gözlemciliği ve hapishane düzenine dair yargılarının doğruluğu olduğunu söylemektedir (Hızlan 1996: 323). Tarık Dursun ise Korcan'ın çarpıcı gerçekçiliği romanın tezgâhında pişirerek verdiğini belirtmektedir. Korcan'ın 1974 yılında yaptığı bir röportajda da yazarlıkla ilgili düşüncelerini dile getirmektedir. 1974'te sanat ve sanatçıya düşen görevlerin hem dünyada hem de ülkemizde hayli ağırlaşacağını söyleyen yazar bu bakımdan her alanda uyanık olunmasına, küçük hesaplardan uzaklaşılması gerektiğine, insanların birbirine saygı ve sevgi duymasının önemine, diğer taraftan faşizme karşı mücadele edilmesine ve tarihimize sahip çıkılması gerekliliğine dikkat çeker ( Dursun 1972: 6).

Kerim Korcan'ın eserleri, yerelliğin yanında güçlü bir kurguya sahip olmaları bakımından önemlidir. Kahramanların ve olay örgülerinin gerçekçiliği bu bağlamda önemlidir. 1970'te Linç romanı, 1990'da "Tatar Ramazan" adlı hikâyesi sinemaya, İdamlıklar romanı ise tiyatroya uyarlanmıştır.