Madde Detay

Bulgaristan’ın Kırcaali iline bağlı Sindelli köyünde doğdu. Sofya Üniversitesi Batı Dilleri Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Kırcaali’nin değişik köylerinde öğretmenlik yaptı. “Mehmet Halilov” adıyla birçok gazete ve dergide Türkçe ve Bulgarca haber, röportaj ve hikâyesi yayımlandı. 1984 yılı sonunda Bulgaristan’da uygulamaya geçirilen asimilasyon hareketlerine karşı olduğu için öğretmenlik yaptığı okulda tutuklanarak Belene ölüm kampına sürüldü. Bu kampta dört yüz seksen beş gün kaldı. Ardından bir yıl da Bobovdol kasabasında bulunan tutukevinde yattı. 1987 yılında Köstendil ilinin Dragoviştitsa köyüne gönderildi ve bu köyde on altı ay sürgün hayatı yaşadı. 1989 yılının mayıs ayında sınırdışı edilerek iki çocuğu ve eşiyle Viyana’ya gönderildi. 31 Mayus 1989’da Türkiye’ye geldi. İlk on yıl Türkiye gazetesinde muhabirlik yaptı. Bazı dergi ve televizyon programlarında görev aldı. Çok sayıda kitabı yayımlanan ve Rumeli dergisi ile Balkan Türk edebiyatına hizmet etmeye devam eden Mehmet Türker, iki çocuk babasıdır ve iyi derecede Bulgarca ve Rusça bilmektedir.

Yazmaya olan ilgisi okul yıllarında başlayan yazarın “Mehmet Halilov” adıyla birçok gazete ve dergide Türkçe ve Bulgarca haber, röportaj ve hikâyesi yayımlandı. Lise yıllarından bu yana gazetecilik ve araştırmacılık yönünü sürekli tecrübelerle geliştiren M. Türker’in bu iki yönü, bütün edebî eserlerine yansımıştır. Özellikle de ayrıntılı bilgi isteyen roman ve biyografi türündeki eserlerinde yazarın gazeteci ve araştırmacı yönü dikkat çeker. Ayrıca bu iki yönü, Bulgaristan’da bir dönem uygulanan ve birçok Türk münevverini mağdur eden politikalar sonucunda aylarca kaldığı Belene kampını anlattığı anı türündeki Belen Adası (Zulmün Ateş Çemberinden Anılar) adlı kitabındaki anlatım başarısının da en önemli etkenlerindendir. Bulgaristan Türklerinin kimlik mücadelesinin en önde gelen simge isimlerinden olan Nuri Turgut Adalı’yı anlattığı Gölgedeki Kahraman ve yine Bulgaristan Türk edebiyatının en önde gelen isimlerinden Ömer Osman Erendoruk’u anlattığı Kalem Kılıçlaşınca ve Hazanda Son Yolculuk adlı eserlerinde bu araştırmacı yön en etkili bir şekilde kullanılmıştır. Ancak bu biyografi ve anı türündeki eserlerde yazar, sadece bilgi yüklemesi yapmamış, araştırmaları sonucunda edindiği bilgileri duygu ile yoğurmasını bilmiştir.

Yazarın bu araştırmacı yönünün en iyi bir şekilde yansıdığı edebî eserleri ise “üçleme” romanlarıdır. Bulgaristan Türkünün, özellikle de Batı Trakya bölgesinin, Osmanlı Devleti’nin yıkılış dönemindeki hazin olaylardan başlayarak Osmanlı sonrası döneme, hatta 1990’lara ulaşacak bir süreçteki sergüzeştini ele alan Bozgun Zamanı, Bozgundan Sonra ve Vatan Yasak Özgürlük Uzak adlı eserlerinde de özenli bir tarihi araştırma ve özel uzmanlık isteyen konulardaki derin bilgi birikimi dikkati çeker. Yazar her mesleği, her sporu, her sanatı, her zanaatı bilemez. Ama M.Türker, romanda yer vereceği konuyu derinlemesine araştırır. Örneğin Bozgun Zamanı romanında Olukçu Pehlivan ana kahraman ise, “pehlivanlık” kültürü ve “güreş”e dair ayrıntılar, M.Türker’in kaleminden bize yansır. Yazar Bozgun Zamanı romanında Osmanlı Devleti’nin çöküş yıllarında Güney Bulgaristan bölgesi ve Batı Trakya bölgesinde verilen mücadeleyi, yapılan katliamları ve çekilen acıları ele alır. Bozgundan Sonra adlı romanda ise Osmanlı Devleti bölgeden çekilince geride kalan Türk ve Müslüman ahalinin düştüğü durum, Çanakkale Savaşı’nın bölgedeki yansıması ve bölgeden Çanakkale’ye gidenler çarpıcı bir anlatımla ele alınır. Üçlemenin son romanı olan Vatan Yasak Özgürlük Uzak adlı romanda ise özellikle Bulgaristan’daki komünizm dönemi uygulamaları, Türklere yönelik inkar ve zulüm politikaları ve bunların sonucunda gerçekleşen büyük göç hareketleri, bütün bunlara şahitlik eden bir yazarın kaleminden, birinci ağızdan ele alınır. Bütün bu ayrıntılar, yazarın Beyaz Ölüm adını verdiği hikâye kitabında da kendini gösterir.