MERAKÎ, Yusuf Biber

(d. 1925 / ö. 2014)
âşık, esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yusuf Biber, 1925'te Artvin’in Salkımlı (Torgom) köyünde doğmuştur. Babası, Biber oğullarından Kayabey'dir (Özder 1987: 437). Ortaokulu birinci sınıftayken, ailevi nedenlerle terk eden Biber, çocuk yaşlarda babası ile birlikte çiftçilik yapmıştır (Biber 2005: 8). Saz çalmaya ve şiir söylemeye otuz yaşlarında başlayan âşık, yörede kısa zamanda tanınır. Artvin ve çevre illerde bulunan âşıklarla karşılaşmalar yapan Yusuf Biber, şiirlerinde sırasıyla Yusuf, Yanarî ve Merakî mahlasını kullanmıştır (Özder 1987: 437). 1966'da baba mesleği olan çiftçiliği bırakıp bir dükkân açarak geçimini uzun süre esnaflıkla sağlamıştır. Sonraki yıllarda ise ailesi ile birlikte Artvin'den ayrılarak Bursa'ya yerleşmiş; asıl mesleği olan esnaflığını burada da yapmaya devam etmiştir. Bursa'da yaşadığı sürece saz çalmaya devam eden Biber, 2014'te Bursa'da vefat etmiştir.

Merakî, aldığı mahlasın rüyasında gördüğü pirler tarafından verilmiştir (Biber 1988: 5). Her konuda şiirlerini icra eden Merakî, halkın anlayabileceği yalın bir dil kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle 11’li heceyi kullanan Merakî; mani, semai ve gazel örneklerini de vererek Türk halk şiirine katkıda bulunmuştur. Bursa'da esnaflık yaptığı yıllarda şiirlerinin büyük çoğunluğunu memleket hasreti üzerine yazmıştır. Her konuda şiir yazan âşık, Hac farizasını yerine getirdikten sonra şiirlerinde tasavvufa daha fazla yer vermiştir.

Kaynakça

Biber, Yusuf (1988). Gönülaçar. Artvin: Artvin Demokrat Çoruh Matbaası.

Biber, Yusuf (2005). Sonbahar Yağmurları. Bursa: Furkan Ofset.

Özder, Mustafa Âdil (1987). Artvinli Şairler. C. I, II, III. Ankara: Kültür Bakanlığı Arşivi. (NE 1971.0003).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kalpten KalemeGürbüz Basımevi / Artvin1996Şiir
Her telden Bir SesHürriyet Matbası / Artvin1963Şiir
Kalpten KalemeGündüz Basımevi / Artvin1966Şiir
GönülaçarArtvin Demokrat Çoruh Matbaası / Artvin1988Şiir
Sonbahar YağmurlarıFurkan Ofset / Bursa2005Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞÖHRETÎ, Şerifd. 1795 - ö. 1860Doğum YeriGörüntüle
2YILDIRIM, Hazık Yıldırımd. 1918 - ö. 1998Doğum YeriGörüntüle
3YARALI, Halit Karakuşd. 1925 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SIDKALİ BABALUYANd. 04.07.1925 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Tarık Minkarid. 1925 - ö. 5 Ekim 2010Doğum YılıGörüntüle
6Avni Öztüred. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992Doğum YılıGörüntüle
7Erdoğan Tanaltayd. 1928 - ö. 21 Ocak 2014Ölüm YılıGörüntüle
8GÜLHANÎ/SEFİL GÜLHANÎ/GÜRÜNLÜ GÜLHANÎ, Mehmet Kargıd. 15.05.1940 - ö. 16.03.2014Ölüm YılıGörüntüle
9Metin Demirtaşd. 17 Mart 1938 - ö. 27 Eylül 2014Ölüm YılıGörüntüle
10YAMAN DEDE, Mehmet Kadir Keçeoğlud. 29.07.1887 - ö. 03.05.1962MeslekGörüntüle
11İLHAM KULİYEVd. 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ABİDİN, Abidin Yıldırımd. 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KUL MUSTAFA, Mustafa Danacıd. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FİKRİ/TORUN, Fikri Torund. 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SEYYAHÎ/SEFİL SEYYAHÎ Nihat Muratoğlud. 17.07.1944 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KARAŞAHİN, Şahin Karaşahind. 1927 - ö. 2006Madde AdıGörüntüle
17ŞÜKRANİ, Şükrü Toprakd. 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18PİÇOĞLU, Osman Gökçed. 1901 - ö. 31.05.1946Madde AdıGörüntüle