MERAKÎ, Yusuf Biber

(d. 1925 / ö. 2014)
âşık, esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yusuf Biber, 1925'te Artvin’in Salkımlı (Torgom) köyünde doğmuştur. Babası, Biber oğullarından Kayabey'dir (Özder 1987: 437). Ortaokulu birinci sınıftayken, ailevi nedenlerle terk eden Biber, çocuk yaşlarda babası ile birlikte çiftçilik yapmıştır (Biber 2005: 8). Saz çalmaya ve şiir söylemeye otuz yaşlarında başlayan âşık, yörede kısa zamanda tanınır. Artvin ve çevre illerde bulunan âşıklarla karşılaşmalar yapan Yusuf Biber, şiirlerinde sırasıyla Yusuf, Yanarî ve Merakî mahlasını kullanmıştır (Özder 1987: 437). 1966'da baba mesleği olan çiftçiliği bırakıp bir dükkân açarak geçimini uzun süre esnaflıkla sağlamıştır. Sonraki yıllarda ise ailesi ile birlikte Artvin'den ayrılarak Bursa'ya yerleşmiş; asıl mesleği olan esnaflığını burada da yapmaya devam etmiştir. Bursa'da yaşadığı sürece saz çalmaya devam eden Biber, 2014'te Bursa'da vefat etmiştir.

Merakî, aldığı mahlasın rüyasında gördüğü pirler tarafından verilmiştir (Biber 1988: 5). Her konuda şiirlerini icra eden Merakî, halkın anlayabileceği yalın bir dil kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle 11’li heceyi kullanan Merakî; mani, semai ve gazel örneklerini de vererek Türk halk şiirine katkıda bulunmuştur. Bursa'da esnaflık yaptığı yıllarda şiirlerinin büyük çoğunluğunu memleket hasreti üzerine yazmıştır. Her konuda şiir yazan âşık, Hac farizasını yerine getirdikten sonra şiirlerinde tasavvufa daha fazla yer vermiştir.

Kaynakça

Biber, Yusuf (1988). Gönülaçar. Artvin: Artvin Demokrat Çoruh Matbaası.

Biber, Yusuf (2005). Sonbahar Yağmurları. Bursa: Furkan Ofset.

Özder, Mustafa Âdil (1987). Artvinli Şairler. C. I, II, III. Ankara: Kültür Bakanlığı Arşivi. (NE 1971.0003).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kalpten KalemeGürbüz Basımevi / Artvin1996Şiir
Her telden Bir SesHürriyet Matbası / Artvin1963Şiir
Kalpten KalemeGündüz Basımevi / Artvin1966Şiir
GönülaçarArtvin Demokrat Çoruh Matbaası / Artvin1988Şiir
Sonbahar YağmurlarıFurkan Ofset / Bursa2005Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SUZANÎ, Nimetullahd. 1855 - ö. 1918Doğum YeriGörüntüle
2NİDÂÎ, Alid. 1878 - ö. 1916Doğum YeriGörüntüle
3Zafer Altınkozaoğlud. 25 Aralık 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Avni Öztüred. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992Doğum YılıGörüntüle
5İSGENDER AĞBABALId. 1925 - ö. 1989Doğum YılıGörüntüle
6CERRAHÎ, Behzat Tokdemird. 1919/1925? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Bülent Haborad. 28 Şubat 1940 - ö. 1 Mayıs 2014Ölüm YılıGörüntüle
8Zeynep Melisa Gürpınard. 9 Aralık 1941 - ö. 24 Aralık 2014Ölüm YılıGörüntüle
9Todur Angelid. 24 Ekim 1935 - ö. 2014Ölüm YılıGörüntüle
10ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001MeslekGörüntüle
11RASİH, Hacı Rasih Efendid. ? - ö. 1897MeslekGörüntüle
12YUSUF AŞANd. 1969 - ö. ?MeslekGörüntüle
13KADİR BABA, Kadir Kartald. 1932 - ö. 25.05.2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MAKSADÎ/OZAN MAKSADÎ, Hamza Kırılmazd. 01.02.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ORHAN KURTOĞLUd. 1968 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MÜSEYİB ABBASOVd. 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ELMAS MÜRŞİDİd. 1934 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle
18SÜLEYMAN, Süleyman Yıldırımd. 1924 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle