MERAKÎ, Yusuf Biber

(d. 1925 / ö. 2014)
âşık, esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yusuf Biber, 1925'te Artvin’in Salkımlı (Torgom) köyünde doğmuştur. Babası, Biber oğullarından Kayabey'dir (Özder 1987: 437). Ortaokulu birinci sınıftayken, ailevi nedenlerle terk eden Biber, çocuk yaşlarda babası ile birlikte çiftçilik yapmıştır (Biber 2005: 8). Saz çalmaya ve şiir söylemeye otuz yaşlarında başlayan âşık, yörede kısa zamanda tanınır. Artvin ve çevre illerde bulunan âşıklarla karşılaşmalar yapan Yusuf Biber, şiirlerinde sırasıyla Yusuf, Yanarî ve Merakî mahlasını kullanmıştır (Özder 1987: 437). 1966'da baba mesleği olan çiftçiliği bırakıp bir dükkân açarak geçimini uzun süre esnaflıkla sağlamıştır. Sonraki yıllarda ise ailesi ile birlikte Artvin'den ayrılarak Bursa'ya yerleşmiş; asıl mesleği olan esnaflığını burada da yapmaya devam etmiştir. Bursa'da yaşadığı sürece saz çalmaya devam eden Biber, 2014'te Bursa'da vefat etmiştir.

Merakî, aldığı mahlasın rüyasında gördüğü pirler tarafından verilmiştir (Biber 1988: 5). Her konuda şiirlerini icra eden Merakî, halkın anlayabileceği yalın bir dil kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle 11’li heceyi kullanan Merakî; mani, semai ve gazel örneklerini de vererek Türk halk şiirine katkıda bulunmuştur. Bursa'da esnaflık yaptığı yıllarda şiirlerinin büyük çoğunluğunu memleket hasreti üzerine yazmıştır. Her konuda şiir yazan âşık, Hac farizasını yerine getirdikten sonra şiirlerinde tasavvufa daha fazla yer vermiştir.

Kaynakça

Biber, Yusuf (1988). Gönülaçar. Artvin: Artvin Demokrat Çoruh Matbaası.

Biber, Yusuf (2005). Sonbahar Yağmurları. Bursa: Furkan Ofset.

Özder, Mustafa Âdil (1987). Artvinli Şairler. C. I, II, III. Ankara: Kültür Bakanlığı Arşivi. (NE 1971.0003).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kalpten KalemeGürbüz Basımevi / Artvin1996Şiir
Her telden Bir SesHürriyet Matbası / Artvin1963Şiir
Kalpten KalemeGündüz Basımevi / Artvin1966Şiir
GönülaçarArtvin Demokrat Çoruh Matbaası / Artvin1988Şiir
Sonbahar YağmurlarıFurkan Ofset / Bursa2005Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SADIKÎ, Ahmet (Kürdoğlu Molla Ahmet)d. 1892 - ö. 1948Doğum YeriGörüntüle
2RIZA, Ali Rıza Yıldırımd. 1925 - ö. 11.04.2000Doğum YeriGörüntüle
3Yüksel Yazıcıd. 14 Eylül 1941 - ö. 09 Kasım 2017Doğum YeriGörüntüle
4ENVER, Enver Haşmetd. 1925 - ö. 03.12.1998Doğum YılıGörüntüle
5MEHMET/KAZOĞLU MEHMETd. 1925 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Cahit Atayd. 1925 - ö. 28 Ağustos 2012Doğum YılıGörüntüle
7A. Nevzad Odyakmazd. 3 Ağustos 1923 - ö. 14 Haziran 2014Ölüm YılıGörüntüle
8Bülent Akkurtd. 14 Eylül 1925 - ö. 27 Nisan 2014Ölüm YılıGörüntüle
9GÜLHANÎ/SEFİL GÜLHANÎ/GÜRÜNLÜ GÜLHANÎ, Mehmet Kargıd. 15.05.1940 - ö. 16.03.2014Ölüm YılıGörüntüle
10YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11ADVİYE BACI, Adviye Kocad. 1930 - ö. 17.10.1997MeslekGörüntüle
12LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpayd. 1892 - ö. 1950/1958?MeslekGörüntüle
13FUADÎ, Fuat Zorlud. 02.04.1945 - ö. 13.01.2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OR, Bayram Kayad. 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15AYHAN, Ayhan Yıldırımd. 1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HALİL, Halil Karabulutd. 1926 - ö. 16.08.2010Madde AdıGörüntüle
17BÎCANd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KULU HÜSEYNOĞLU VALİYEVd. 1903 - ö. ?Madde AdıGörüntüle