MERAKÎ, Yusuf Biber

(d. 1925 / ö. 2014)
âşık, esnaf
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Yusuf Biber, 1925'te Artvin’in Salkımlı (Torgom) köyünde doğmuştur. Babası, Biber oğullarından Kayabey'dir (Özder 1987: 437). Ortaokulu birinci sınıftayken, ailevi nedenlerle terk eden Biber, çocuk yaşlarda babası ile birlikte çiftçilik yapmıştır (Biber 2005: 8). Saz çalmaya ve şiir söylemeye otuz yaşlarında başlayan âşık, yörede kısa zamanda tanınır. Artvin ve çevre illerde bulunan âşıklarla karşılaşmalar yapan Yusuf Biber, şiirlerinde sırasıyla Yusuf, Yanarî ve Merakî mahlasını kullanmıştır (Özder 1987: 437). 1966'da baba mesleği olan çiftçiliği bırakıp bir dükkân açarak geçimini uzun süre esnaflıkla sağlamıştır. Sonraki yıllarda ise ailesi ile birlikte Artvin'den ayrılarak Bursa'ya yerleşmiş; asıl mesleği olan esnaflığını burada da yapmaya devam etmiştir. Bursa'da yaşadığı sürece saz çalmaya devam eden Biber, 2014'te Bursa'da vefat etmiştir.

Merakî, aldığı mahlasın rüyasında gördüğü pirler tarafından verilmiştir (Biber 1988: 5). Her konuda şiirlerini icra eden Merakî, halkın anlayabileceği yalın bir dil kullanmıştır. Şiirlerinde genellikle 11’li heceyi kullanan Merakî; mani, semai ve gazel örneklerini de vererek Türk halk şiirine katkıda bulunmuştur. Bursa'da esnaflık yaptığı yıllarda şiirlerinin büyük çoğunluğunu memleket hasreti üzerine yazmıştır. Her konuda şiir yazan âşık, Hac farizasını yerine getirdikten sonra şiirlerinde tasavvufa daha fazla yer vermiştir.

Kaynakça

Biber, Yusuf (1988). Gönülaçar. Artvin: Artvin Demokrat Çoruh Matbaası.

Biber, Yusuf (2005). Sonbahar Yağmurları. Bursa: Furkan Ofset.

Özder, Mustafa Âdil (1987). Artvinli Şairler. C. I, II, III. Ankara: Kültür Bakanlığı Arşivi. (NE 1971.0003).

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. SEDAT BAHADIR
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kalpten KalemeGürbüz Basımevi / Artvin1996Şiir
Her telden Bir SesHürriyet Matbası / Artvin1963Şiir
Kalpten KalemeGündüz Basımevi / Artvin1966Şiir
GönülaçarArtvin Demokrat Çoruh Matbaası / Artvin1988Şiir
Sonbahar YağmurlarıFurkan Ofset / Bursa2005Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1M. Sırrı Uzunhasanoğlud. 1 Ocak 1915 - ö. 11 Eylül 2004Doğum YeriGörüntüle
2KARA, İbrahim Karad. 1927 - ö. 10.12.2021Doğum YeriGörüntüle
3GÜLDEN, Güldane Taşd. 1967 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4DÖNE SULTAN, Döne Kayad. 1925 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Cahit Atayd. 1925 - ö. 28 Ağustos 2012Doğum YılıGörüntüle
6Sabri Altıneld. 16 Nisan 1925 - ö. 19 Ekim 1985Doğum YılıGörüntüle
7Talât Sait Halmand. 7 Temmuz 1931 - ö. 5 Aralık 2014Ölüm YılıGörüntüle
8Bülent Haborad. 28 Şubat 1940 - ö. 1 Mayıs 2014Ölüm YılıGörüntüle
9Zeynep Melisa Gürpınard. 9 Aralık 1941 - ö. 24 Aralık 2014Ölüm YılıGörüntüle
10RÜSTEM HELİLOVd. 1901 - ö. ?MeslekGörüntüle
11VEFA/DERTLİ VEFA/SEFİL VEFA, Muharrem Gündüzerd. 1911 - ö. 1981MeslekGörüntüle
12AFACAN, Sakine Şahind. 1907 - ö. 1971MeslekGörüntüle
13İBRAHİM DOĞANd. 1936 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AZMİ, Abdullah Yamanoğlud. 1905 - ö. 20.10.1949Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CEYLAN, Muhlis Ceyland. 21.04.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Bahattin Yıldızoğlud. 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BALIK/ERDALÎ, Erdal Balıkd. 22.04.1974 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KUL HAYDAR, Yozgatlıd. 1870 - ö. 1916Madde AdıGörüntüle