Madde Detay
MERYEM GENÇ
(d. 1892 / ö. 1954)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Meryem Genç olan âşık 1892'de Kırşehir'in Mucur ilçesine bağlı Dalakçı köyünde dünyaya gelmiştir. Annesinin adı Esma, babasının adı ise Ahmet'tir. Kaynaklarda hayatı hakkında yeterli bilgi bulunmayan Meryem Genç okuma yazma bilmemektedir. Âşık, 1954 yılında vefat etmiştir (Bulut 1983: 72, Turan vd. 2014: 349).
Meryem Genç, yöresinde Çot Meryem diye anılmaktadır; Derleme Sözlüğü'ne göre "el veya ayağı sakat olan kimse; kötürüm, çolak" (1993: 1274) anlamlarına gelen çot kelimesinin Meryem'in mahlası mı lakabı mı olduğu kesin olarak bilinmemekle birlikte anlamından yola çıkılarak lakabı olduğu tahmin edilmektedir.
Meryem Genç'i konu alan mevcut çalışmalarda âşığın şiir söylemeye ne zaman, nasıl başladığı, eserleri ve edebî kişiliği konusunda bilgi bulunmamaktadır. Çot Meryem yöresinde söylediği içli türküler ve yaktığı ağıtlarla ünlüdür. Âşığın amcasının oğlu Ali, 1928 yılında, arkadaşı tarafından tüfekle vurularak öldürülür. Bu ölüm üzerine, Çot Meryem'in yaktığı ve Vahit Bulut'un derlediği bir ağıt vardır (Bulut 1983: 72-74). Bu ağıt hecenin 11'li vezniyle ve üç mısradan sonra gelen iki bağlantı mısrasıyla kaleme alınmıştır.
Kaynakça
Bulut, Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.
Derleme Sözlüğü III. (1993). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yay.
Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünal Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ankara: Gazi Kitabevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. İMRAN GÜNDÜZ ALPTÜRKERYayın Tarihi: 22.01.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 22.01.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | DERTLİ DİVANİ, Veli Aykut | d. 15.01.1962 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KARKAMER, Mustafa Durmuş | d. 1948 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ZEYNEP DEMİR | d. 1914 - ö. 1978 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Hikmet Arif Dino | d. 1892 - ö. 30 Mart 1957 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Zeynel Besim Sun | d. 1892 - ö. 18 Ocak 1959 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | LÂYIKÎ, Muhammed Sezai Alpay | d. 1892 - ö. 1950/1958? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İKRAMÎ (ÇERÇİ/KARACAOĞLAN), Mehmet Gündoğan | d. 1896 - ö. 1954 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Sadreddin Ayni | d. 15 Nisan 1878 - ö. 15 Temmuz 1954 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | KARABABA, Battal Karababa | d. 1893? - ö. 1954 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SEYYAHÎ | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | RAHİM SAĞLAM/RAHİMÎ, Abdurrahim Sağlam | d. 01.01.1961 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | KUL SEMAÎ, Muharrem Oylum | d. 1933 - ö. 10.10.1995 | Meslek | Görüntüle |
13 | DİVANÎ/ZÜLFİKAR DİVANÎ, Zülfikar Akgün | d. 1928 - ö. 31.12.2009 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | BÜRYANÎ, Veli Varlık | d. 1928 - ö. 1978 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | YETKİNER, Turgut Yılmaz | d. 25.04.1954 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | KARABABA, Battal Karababa | d. 1893? - ö. 1954 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | VASFİ, Hayati Vasfi Taşyürek | d. 17.05.1931 - ö. 20.04.1990 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ÖZGÜR/TÜRKÜYÜREKLİ, Özgür Akbaba | d. 1982 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |