Madde Detay
Murat Güzel
(d. 11 Mart 1971 / ö. -)
Şair, Eleştirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Konya'da doğdu. İlköğrenimini aynı şehirde tamamladıktan sonra İstanbul Atatürk Fen Lisesine devam etti. Ortadoğu Teknik Üniversitesi ve Selçuk Üniversitesinde okuduğu Makine Mühendisliği bölümlerini yarıda bıraktı. İlk şiiri Konya'da çıkan Varide, ilk eleştirisi ise Ankara'daki Tezkire dergilerinde yayımlandı. 1995-1997 yılları arasında Konya'da yayınlanan Çerağ, Jurnal ve Aşiyan edebiyat dergilerinin yönetimine katkı sağladı. 2001-2002 yıllarında Ankara'da Vadi yayınları editörlüğünde ve Tezkire dergisinin yazı işleri müdürlüğünde bulundu. Kökler edebiyat dergisinin yayın kurulunda yer aldı. Memleket gazetesinde çalıştı. 2010'da Konya Postası gazetesine, 2014'te de Pusula gazetesine geçti. Gazetecilik aşamasında muhabirlik, haber müdürlüğü, internet editörlüğü ve köşe yazarlığı yaptı. Şiir ve edebî çalışmalarını Varide, Çerağ, Jurnal, Aşiyan, Düşçınarı, Kökler, Atlılar, Fayrap, Huruç, Dergâh, Mahfil, İtibar, Kuyudaki Koro, Cafcaf gibi edebiyat dergilerinde yayımladı. Şiir kitabı Uzak Koku 2008 yılında İz yayıncılık arasında çıktı. Siyasi ve felsefi yazıları başta Tezkire, Anlayış ve Umran dergileri olmak üzere Yeni Şafak, Star, Memleket, Konya Postası ve Pusula gazetelerinde yayımlandı. 2008'de Star gazetesinin pazar eki olarak yayınlanan Açık Görüş Kitaplığı'nda hâlen yazmayı sürdürmektedir (Şengül 2019).
Murat Güzel kendi şiirini, çoksesli şiir ve neo-epik şiirle ortak noktaları olan, ama ayrıldığı önemli noktaları da bulunan bir "ironik realizm" ifadesi olarak tanımlar. Bu şiire bu anlamda 90’ların sonunda doğmuş ve zamanının ifadesi olan bir şiir denebilir. Murat Güzel’in şiiri ironik şairlerde olduğu gibi esinleyici bir şiirdir. Okurunu sözcük bombardımanı altında tarihin her anına şahit tutar. Bu anlamda onun şiirinin sorumluluk yükleyen ve rahatsız eden bir tarafı vardır. Epistemik bir özne duyuşsal anlamda kendini geri çekerek bütün zamanları şuurunda birleştirir. İroni, sınırlı sayıda kişinin gerçeği kavramasını bekleyerek olguları oldukları gibi kavramak için hiç olmadıkları gibi gösterme esasına dayalıdır. "Yani ironi, en başta dile -daha doğrusu dilin doğrusal anlamlar iletmesine- güvenmemenin yöntemidir." (Ünal 2011: 128). Güzel’in ironik realizminde özün ürettiği metin ile biçimin ürettiği metin birbirlerinden ayrı, fakat birbirleriyle alakalı iki ayrı metindir. Asıl edebî metni teşkil eden metin bu öz ve biçime ait metinsel parçacıkların bir bileşkesidir. İronik olduğu düşünülebilecek herhangi bir edebî metnin başarısı da çoğu kez anılan metnin içerdiği ironik ögelerin öze ve biçime ait metin parçacıklarına dağılımı, asıl edebî metnin var oluşunu tehdit etmesiyle mümkündür. İronik metinler öyle düzenlenmişlerdir ki içerdikleri ironi o metinlerin bütünlüklü algılanmasına yönelik bir tehdidi potansiyel olarak barındırır. Bu tehdidi barındırmaları ölçüsünde de o metnin bütünselliği tesis edilmiş olur (Güzel 2008:33-36). Murat Güzel, şiirlerinin özelliğinden dolayı postmodern bir şair olarak tanınır. İfade kalıpları konusunda son derece incelikli hünerlere sahiptir. "Arada söyleyiş de olmasına rağmen, esas olarak kurulmuş, yazılmış bir şiiri var. Bazen hipertext, sıklıkla parodi, pastiş, hatta taklit, anakronizm yahut eskitme gibi postmodern sanatlarda ustalık gösteriyor. Belli bir sabırla ve metne yönelik dikkatle okunduğunda veya dinlenildiğinde, her şeye rağmen modern şiir zevkine de çok yabancı ve zıt bir tutum içinde olmadığı görülebilir. Postmodern bir şair, ama moderni gerektiğinde ustalıkla hatırlayabilen bir postmodern şâirdir Murat Güzel." (Arslanbenzer 2006:72). Onun "Uzak Koku'su klasik epik söylemden kopmaktadır, çoğul ses devreye girince kahraman öznesi mümkün olmaktan çıkıp her ne kadar şairinin kutsallaştırıcı ve kahramanlaştırıcı söylem niyeti kendini dayatsa da kentin içindeki bireye dönüşmektedir. Artık, bireyin parçalanmışlığını parodileştirme ve aynı anda dramatikleştirme yoluyla sorunsallaştırmanın tam zamanıdır." (Üstübal 2010:177). Murat Güzel şiirini postmodern kılan şeyler şiirindeki parçalılık, metonimi, metinlerarasılık ve ironi gibi özelliklerdir. Fakat paradigmatik özelliğini buna rağmen korumaya niyetlenmesiyle bir yandan da modern olarak kabul edilir (Üstübal 2010:195). Genel olarak bakıldığında onun şiiri günümüz şiiri içerisinde önemli bir yere sahiptir. "Yani Murat Güzel'in şiirinde kopukluklar bulmanın imkânı yoktur. Amaçsızlıklar, hatta "amaçlı amaçsızlık"lar tespit etmenin imkânı yoktur." (Özbahçe 2006:150).
Kaynakça
Kitaplar:
ARSLANBENZER, Hakan (2006). Türk Şiiri 2005. Ankara: Büyük Harf.
GÜZEL, Murat (2008). “Aziz İroni Biçimin Metni/Özün Metni”, Fayrap 10. İstanbul.
GÜZEL, Murat (2008). Uzak Koku. İstanbul: İz Yayıncılık.
ÖZBAHÇE, Osman (2006). Sağlam Şiir. Ankara: Ebabil.
ÖZBAHÇE, Osman (2013). ANALİZ. Ankara: Ebabil.
ŞENGÜL, Servet (2016). Modern Türk Edebiyatında Epik Şiir, Van: YYÜ Sosyal Bilimler Ens. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
ÜNAL, Hayriye (2011). Eşikteki Özgürlük Çok Sesli Şiir. Ankara: Hece.
ÜSTÜBAL, Murat (2010). Dirim Kurgu Şiirde Polilektik Akış ve Heterotopya. Ankara: Ebabil.
Söyleşiler:
Murat Güzel’le Söyleşi: Servet Şengül, 23.01.2019.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERVET ŞENGÜLYayın Tarihi: 19.03.2019Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Yayın Tarihi: 19.03.2019Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Uzak Koku | İz Yayıncılık / İstanbul | 2008 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | MERDANÎ, Bekir | d. 1805 - ö. 1878 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | KEMTERÎ, Konyalı | d. 1838 - ö. 1911 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | F. Cemal Oğuz Öcal | d. 1913 - ö. 4 Aralık 1971 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Genç Osman Yavaş | d. 23 Mayıs 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | OZAN TÜRKMEN, Ali Parlak | d. 20.02.1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Nurdan Beşergil | d. 1971 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Süha Tuğtepe | d. 19 Mart 1956 - ö. 24 Haziran 2009 | Meslek | Görüntüle |
8 | Fadıl Oktay | d. 1961 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | Mehmet Çağlıkasap | d. 1945 - ö. 3 Ocak 2017 | Meslek | Görüntüle |
10 | Bâki Asiltürk | d. 25 Şubat 1969 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Tuncay Zavotçu | d. 1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Nuran Hariri | d. 25 Aralık 1931 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Murat Menteş | d. 11 Eylül 1974 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | MURAT ÇOBANOĞLU | d. 01.11.1940 - ö. 26.03.2005 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Murat Yalçın | d. 24 Mart 1970 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |