MURAT OZANOĞLU, Durdağı Özen

(d. 1965 / ö. 2013)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Hamzagerek köyünde 1965'te doğan Durdağı Özen, şiirlerinde Murat Ozanoğlu mahlasını kullanır. Baba adı Asker; anne adı Naz olan âşığın dört kardeşi vardır. Hamzagerek köyünde çiftçilikle uğraşan Özen ailesi, Durdağı Özen beş yaşındayken Kars'ın merkezine yerleşir. 1975'te İzmir'e göç ederler. Annesi ve babası İzmir'de fabrika işçisi olarak çalışır ve emekli olur. İlköğrenimini Kars'ta tamamlayan âşık, ortaöğrenimine Kars'ta başlamış, ikinci sınıfa İzmir'de devam etmiş, bir süre sonra okulu bırakarak bir mandırada çalışmaya başlamış ve peynir üretimini öğrenerek bunu meslek edinmiştir. Askerliğini Çanakkale ve Kırkağaç'ta tamamlamıştır. On dokuz yaşında Nurten Hanım ile evlenen âşığın üç kızı iki oğlu olmak üzere beş çocuğu vardır. Durdağı Özen, 2013'te vefat etmiştir.

Durdağı Özen'in âşıklık geleneğiyle tanışması çocukluk döneminde hem Âşık Murat Çobanoğlu'nun Kars'ta bulunan âşıklar kahvesinde çalıp söyleyen hem de radyo programlarına katılan âşıkları dinleyerek olmuştur. 16-17 yaşlarında Âşık Ali Rıza Ezgi tarafından çıraklığa kabul edilmiş ve bu sayede âşıklık geleneği içerisinde yetişmiştir. Balıkesir, Denizli ve Antalya gibi çeşitli şehirlerde düzenlenen etkinliklere katılan Âşık Ali Rıza Ezgi, çırağı Durdağı Özen'i de beraberinde götürerek âşığın tecrübe kazanmasını sağlamıştır. Bu süreçlerden sonra âşıklığı kendisine meslek edinen Durdağı Özen, Nihat Koçak ve Bedri Sinan adlı iki çırak yetiştirmiştir. Göbek adının "Murat" olduğunu ve çevresindekiler tarafından bu isimle çağırıldığını ifade eden Durdağı Özen, Âşık Murat Çobanoğlu'nun önerisi üzerine göbek adını "Ozanoğlu" ile birleştirerek "Murat Ozanoğlu" mahlasını kullanmıştır (Ekici vd 2014: 101).

Âşık, icraları sırasında dinleyicilerin isteği üzerine genellikle Hüseyni makamını kullanarak hece ölçüsüyle şiir söylemiştir. Bunun yanı sıra, aruzlu şekillerden olan divan tarzında söylediği şiirleri de mevcuttur. Ancak, aruz ölçüsü hakkında pek fazla bilgiye sahip olmayan âşık, bu şiirlerini genellikle 4+4+4+3 hece ölçüsüyle oluşturmuştur. Özen, atışma yapabilmekte ve saz eşliğinde irticalen şiir söyleyebilmektedir. Aşk, güzellik, ayrılık, gurbet, zaman ve kaderden şikâyet, toplum ve Atatürk gibi çeşitli konularda şiir söyleyen Özen, Kars yöresi âşıklarının sıkça seslendirdiği havaları, âşık fasıllarının seyir ve adabını bilmektedir. 1986-2007 yılları arasında 22 kaset çıkaran âşık, "Hüseyin ile Senem" hikâyesini ve bazı Köroğlu kollarını bilmektedir. Âşık, birçok festivale katılmış, Kültür Bakanlığının düzenlediği yarışmalarda çeşitli dereceler almıştır (Ekici vd. 2014: 102).

Kaynakça

Ekici, M., P. Fedakar vd. (2014). İzmir'de Yaşayan Âşıklar Antolojisi. İzmir: İzmir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: NÜKTE SEVİM DERDİÇOK
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OSMAN ARTARd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2RIFKÎ, Mahmûd Rıfkîd. ? - ö. 1864Doğum YeriGörüntüle
3KEMAL DEVRANÎ, Kemal Arpaçayd. 01.12.1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İsmail Gezgind. 01 Şubat 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5SELAMİ, Selami Yağard. 04.02.1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Fatin Haznedard. 15 Mart 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Halil Rıdvan Çongurd. 26 Temmuz 1932 - ö. 14 Mart 2013Ölüm YılıGörüntüle
8HALİL ULUSOYd. 03.11.1927 - ö. 30.07.2013Ölüm YılıGörüntüle
9NİHAT, Nihat Koçakd. 01.01.1972 - ö. 20.03.2013Ölüm YılıGörüntüle
10OZAN SÜLEYMAN, Süleyman Ateşd. 1954 - ö. -MeslekGörüntüle
11TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
12SERVET ÇELİKd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
13AYSEN, Aysen Bardakçıd. 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÜSEYİNd. 1900? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TALİHSİZ HANEFİ/HANEFİ, Hanefi Ünverd. 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KÂTİBOĞLUd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17YAHYA BEY DİLGEMd. ? - ö. 1838/1840Madde AdıGörüntüle
18Hüseyin Gürsoyd. 02.08.1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle