Madde Detay
MURAT OZANOĞLU, Durdağı Özen
(d. 1965 / ö. 2013)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kars'ın Arpaçay ilçesine bağlı Hamzagerek köyünde 1965'te doğan Durdağı Özen, şiirlerinde Murat Ozanoğlu mahlasını kullanır. Baba adı Asker; anne adı Naz olan âşığın dört kardeşi vardır. Hamzagerek köyünde çiftçilikle uğraşan Özen ailesi, Durdağı Özen beş yaşındayken Kars'ın merkezine yerleşir. 1975'te İzmir'e göç ederler. Annesi ve babası İzmir'de fabrika işçisi olarak çalışır ve emekli olur. İlköğrenimini Kars'ta tamamlayan âşık, ortaöğrenimine Kars'ta başlamış, ikinci sınıfa İzmir'de devam etmiş, bir süre sonra okulu bırakarak bir mandırada çalışmaya başlamış ve peynir üretimini öğrenerek bunu meslek edinmiştir. Askerliğini Çanakkale ve Kırkağaç'ta tamamlamıştır. On dokuz yaşında Nurten Hanım ile evlenen âşığın üç kızı iki oğlu olmak üzere beş çocuğu vardır. Durdağı Özen, 2013'te vefat etmiştir.
Durdağı Özen'in âşıklık geleneğiyle tanışması çocukluk döneminde hem Âşık Murat Çobanoğlu'nun Kars'ta bulunan âşıklar kahvesinde çalıp söyleyen hem de radyo programlarına katılan âşıkları dinleyerek olmuştur. 16-17 yaşlarında Âşık Ali Rıza Ezgi tarafından çıraklığa kabul edilmiş ve bu sayede âşıklık geleneği içerisinde yetişmiştir. Balıkesir, Denizli ve Antalya gibi çeşitli şehirlerde düzenlenen etkinliklere katılan Âşık Ali Rıza Ezgi, çırağı Durdağı Özen'i de beraberinde götürerek âşığın tecrübe kazanmasını sağlamıştır. Bu süreçlerden sonra âşıklığı kendisine meslek edinen Durdağı Özen, Nihat Koçak ve Bedri Sinan adlı iki çırak yetiştirmiştir. Göbek adının "Murat" olduğunu ve çevresindekiler tarafından bu isimle çağırıldığını ifade eden Durdağı Özen, Âşık Murat Çobanoğlu'nun önerisi üzerine göbek adını "Ozanoğlu" ile birleştirerek "Murat Ozanoğlu" mahlasını kullanmıştır (Ekici vd 2014: 101).
Âşık, icraları sırasında dinleyicilerin isteği üzerine genellikle Hüseyni makamını kullanarak hece ölçüsüyle şiir söylemiştir. Bunun yanı sıra, aruzlu şekillerden olan divan tarzında söylediği şiirleri de mevcuttur. Ancak, aruz ölçüsü hakkında pek fazla bilgiye sahip olmayan âşık, bu şiirlerini genellikle 4+4+4+3 hece ölçüsüyle oluşturmuştur. Özen, atışma yapabilmekte ve saz eşliğinde irticalen şiir söyleyebilmektedir. Aşk, güzellik, ayrılık, gurbet, zaman ve kaderden şikâyet, toplum ve Atatürk gibi çeşitli konularda şiir söyleyen Özen, Kars yöresi âşıklarının sıkça seslendirdiği havaları, âşık fasıllarının seyir ve adabını bilmektedir. 1986-2007 yılları arasında 22 kaset çıkaran âşık, "Hüseyin ile Senem" hikâyesini ve bazı Köroğlu kollarını bilmektedir. Âşık, birçok festivale katılmış, Kültür Bakanlığının düzenlediği yarışmalarda çeşitli dereceler almıştır (Ekici vd. 2014: 102).
Kaynakça
Ekici, M., P. Fedakar vd. (2014). İzmir'de Yaşayan Âşıklar Antolojisi. İzmir: İzmir Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Kültür Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: NÜKTE SEVİM DERDİÇOKYayın Tarihi: 05.03.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 05.03.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HİCABÎ, Muharrem Erbek | d. 15.04.1939 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | FIRAT, Derviş Usta | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ŞAHSENEM/ŞAHSENEM BACI/OZAN ŞAHSENEM/SENEM BACI, Şahsenem/Senem Akkaş | d. 1945 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ALİDURAN, Ali Ataş | d. 1965 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | CEFAKÂR, Recep Ateş | d. 03.05.1965 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Semih Çelenk | d. 27 Eylül 1965 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mustafa Miyasoğlu | d. 14 Ağustos 1946 - ö. 01 Ağustos 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | EŞELİOĞLU/ÖKSÜZ MEHMET, Mehmet Taştepe | d. 1922 - ö. 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Ata Karatay | d. 13 Haziran 1926 - ö. 25 Mart 2013 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | OZAN ÇULSUZ, Ali Osman Karakuş | d. 01.03.1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | SELİMZADE/DOĞRUYOL, Mithat Doğruyol | d. 1958 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | KUL FANÎ, Mahir Güler | d. 11.11.1960 - ö. 15.12.2017 | Meslek | Görüntüle |
13 | MANSUR, Eyüp İnci | d. 1907 - ö. 15.03.1991 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | HATUNÎ BACI, Semiha Bozkurt Oğuz | d. 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | ARİF, Arif Köse | d. 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ZÂİDÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HASAN İRİS | d. 1887 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HAYDAR, Haydar Bektaş | d. 1894 - ö. 1966 | Madde Adı | Görüntüle |