Madde Detay
MÜRTEZA AKSÜT
(d. 1938 / ö. -)
âşık, memur
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mürteza Aksüt, 1938 yılında Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Hasançelebi köyünde doğmuştur. İlkokulu Hasançelebi'de tamamlamıştır. İlkokulu bitirdikten sonra maddi imkânsızlıklar nedeniyle ortaokula gidememiş, hayata atılmak zorunda kalmış ve ailesine katkıda bulunmak için çeşitli işlerde çalışmıştır. Aksüt, askerlikten sonra PTT’de posta dağıtıcısı olarak görev yapmıştır. Aksüt, Zeynel Abidin Türbesi'nde de zâkirlik yapmaktadır (Aksüt 2009: 3). İlk evliliğini Ayşe Hanım ile yapmış ve bu evlilikten beş çocuğu olmuştur. Ayşe Hanım'ın vefatı üzerine ikinci evliliğini Ayten Hanım ile yapmış ve bu evlilikten de bir çocuğu olmuştur. Aksüt, evli ve altı çocuk babasıdır.
Alevi-Bektaşi inancının geleneksel değerleri ve derin felsefesiyle beslenen Mürteza Aksüt saza ve şiire çocukluğundan itibaren aşinadır (Güllü 2014: 46). İlkokulu bitirdikten sonra bağlama çalmayı öğrenmiş ve şiir yazmaya başlamıştır. Şiire başlamasında hem yaşadığı çevrenin hem de babasından dinlediği deyişlerin etkisi büyüktür. Aksüt, mahlas olarak kendi adını kullanmaktadır. Mürteza Aksüt'ün hayatında babası Hüseyin Aksüt'ün rüyasında kendisine âşıklık veren Sadık Baba önemli yer tutar (Güllü 2014: 25). Aksüt, Sadık Baba’nın deyişlerini araştırır, onları yazar ve ezberler. Sonrasında ise yedi âşıkların deyişlerini öğrenmeye başlar. Bu âşıklar Pir Sultan Abdal, Hatayî (Şah İsmail), Fuzulî, Yeminî, Viranî, Kul Himmet, Nesimî’dir" (Güllü 2014: 47). Âşığın etkilendiği isimler, Hasançelebi’nin önemli zatları ve âşıkları olan Sadık Baba, Kul Sevindik, Esirî Baba, Molla Mustafa’dır. 1956-1958 yıllarında kendi şiirlerini yazmaya başlamıştır. İlk şiirlerinin konusunu Hak sevgisi oluşturmuştur. Şiirlerinde daha çok Alevi-Bektaşi inancının izleri olsa da hemen hemen her konuda şiirler yazmıştır. Şiirlerini 8’li ve 11’li hece ölçüsüyle yazmıştır. Âşığın, Ozan Dilinden Gerçekler, Allah İçin İbadet Zikrullahtır, Ahlâkla Onu Tamamlamaktır ve İslamda Bilinmesi Gerekli Türkçe Cenaze Namazı ve Dualar adlı kitapları vardır.
Kaynakça
Aksüt, Mürteza (2009). Ozan Dilinden Gerçekler. Malatya: Rektur Reklam Matbaacılık.
Güllü, Arzu (2014). Malatyalı Âşık Mürteza Aksüt (Hayatı, Sanatı ve Şiirleri). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: GAMZE BULGANYayın Tarihi: 11.04.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Yayın Tarihi: 11.04.2019Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Ozan Dilinden Gerçekler | Rektur Reklam Matbaacılık / Malatya | 2009 | Şiir |
Allah İçin İbadet Zikrullahtır, Ahlâkla Onu Tamamlamaktır | Rektur Reklam Matbaacılık / Malatya | 2011 | Diğer |
İslamda Bilinmesi Gerekli Türkçe Cenaze Namazı ve Dualar | - / - | - | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | APAN, Muharrem Apan | d. 06.02.1956 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Güzin Oralkan | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HASAN, Hasan Emek | d. 1939 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nursen Karas | d. 20 Mart 1938 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Vasıf Öngören | d. 15 Şubat 1938 - ö. 14 Mayıs 1984 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Şahin Mustafov | d. 1938 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | VEHBİ/SOYBAL/ ÂŞIK VEHBİ, Vehbi Soybal | d. 01.05.1960 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | MUSA, Musa Kargın | d. 1966 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
9 | KAYA YALÇINER | d. 1901 - ö. 1978 | Meslek | Görüntüle |
10 | SEYYİD ABDULHÂKİM EL HÜSEYNÎ | d. 1902 - ö. 1972 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | BAHRİ HASAN, Hasan Güneri | d. 1914 - ö. 1984 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | DİNDARÎ, Veli Recai Velibeyoğlu | d. 16.08.1916 - ö. 30.04.1991 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HUSREV BEY, Radoviştalı | d. ? - ö. 19. yy. | Madde Adı | Görüntüle |
14 | HAYDAR-ZÂDE, Şeyh Mehmed Feyzî Efendi | d. ? - ö. 1616 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | MUHİBBÂ, Mustafa Efendi | d. ? - ö. 1758-59 | Madde Adı | Görüntüle |