Madde Detay

Tokat'a bağlı Dutluca köyünde dünyaya gelir. Altı çocuklu Arife ve Mahmut Başpınar çiftinin ikinci çocuğudur. İlkokulu Dutluca İlkokulunda, ortaokulu Yeşilyurt Yunus Emre Ortaokulunda okur. Lise eğitimini 1996’da Tokat Mehmet Akif Ersoy Lisesinde, yükseköğrenimini ise 2001'de Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde tamamlar (Subaşı 2016: 52). Aynı yılın Eylül ayında öğretmenlik mesleğine başlayan Başpınar, 2001-2005 yılları arasında Tokat'ta Türkçe öğretmenliği yapar. 2005'te Tokat Cumhuriyet Lisesine Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olarak atanır. 2006'da Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde yüksek lisans derecesini alır. 2007'de Tokat Anadolu Lisesine atanan yazarın, 2009'da Bursa’ya tayini çıkar. Bursa'da 2009-2011 tarihleri arasında Nuri Erbak Lisesinde, 2011-2018 yılları arasında da Süleyman Çelebi Lisesinde görev yapar. Temmuz 2018’de BTSO Ali Osman Sönmez Sosyal Bilimler Lisesine atanan Başpınar, bu okuldaki görevini hâlen sürdürmektedir. Evli ve üç çocuk babası olan Başpınar, öğretmenlik mesleği yanında Bursa Osmangazi Belediyesi tarafından yılda bir sayı çıkartılan Tanpınar Zamanı dergisinin editörlüğünü yapmaktadır.

Mustafa Başpınar'ın lise yıllarında başlayan okuma serüveni ve edebiyata karşı ilgisi üniversite yıllarında bilinçli bir şekilde artarak devam eder. Okuma macerasını “[s]adece roman ya da hikâye değil edebiyatın diğer türlerini de okumaya başladım. Geç kalmışlığın verdiği endişe ile daha hızlı okumam gerekliliğine inanıyordum. Bir yandan Türk ve dünya klasiklerini okurken bir yandan çağdaş Türk edebiyatını okumaya başladım” (Azizoğlu 2013) diyerek özetler. Başpınar, okuduğu hikâyelerde kendisini bulmanın heyecanıyla hikâyeye yakınlaşır. Üniversite yıllarında hikâyeler yazıp bunları birkaç arkadaşına okutur (Subaşı 2016: 57). İlk hikâyesi, 2007'de Tasfiye dergisinin 13. sayısında "Sıkıntı" adıyla yayımlanır. Hikâyeleri dışında birkaç inceleme ve deneme yazısı da aynı dergide çıkar. Başpınar, 2009'da Dergâh dergisinin 228. sayısında yayımlanan “Şeftali Ağacı” hikâyesiyle edebiyat çevrelerinin dikkatini çeker (Şimşek 2013: 543-544). Hikâyeleri daha sonra Dergâh başta olmak üzere Tasfiye, Edebiyat Ortamı, Dünyanın Öyküsü, Mahalle Mektebi, Temmuz, İtibar, Butimar gibi sanat ve edebiyat dergilerinde yayımlanır. Yazarın dergilerde yayımlanan ürünlerinden oluşan ilk hikâye kitabı Meleğin Gölgesi adıyla 2013'te neşredilir. 13 kısa hikâyenin yer aldığı kitapta hikâyelere genel olarak bakıldığında Başpınar’ın insani değerlere, aile kurumuna, çocuk sevgisine, toplumsal kırılmalara ve sosyal değişmelere değindiği görülür. Kendi yaşamından, geçmişinden izleri de hikâyelerine taşıyan yazar, sadece bireysel düşünce evrenini yansıtmakla kalmayıp toplumun değerlerini hikâyelerinde işler. Başpınar’ın hikâye türünde yazılmış bir diğer eseri, 2016'da çıkan Annemin Gözleri’dir. Yazar, ilk kitabında işlediği konu ve temalara benzer bir duyarlılıkla bu eserinde de aile odaklı hikâyelere yer verir. Önceki hikâyelerinde olduğu gibi özlem, yalnızlık, sevda ve hüzün gibi ortak duyguları işler (Altuntaş 2016). Çoğu karamsarlık taşıyan bu hikâyelerinde yazar, “çocukluk günlerinden beslenen, yaşadığı hayatın acımasızlığından çocukluk anılarına kaçan, sık sık çocukluk günlerini hatırlayan yetişkinlerin dünyasını anlatı[r]” (Akbulut 2016). Başpınar hikâyelerinde hayatın içinden getirmiş olduğu acı ve tatlı olayların bir arada ele alır ve insanoğlunun içine düşebileceği durumları gerçekçi bir bakış açısıyla bazı değerler üzerinden anlatır. Yazar, geçmişte yaşanılan durumları şimdiki zamanın atmosferi içinde değerlendirerek olaylar çevresinde mazinin iyi-kötü yaşanmışlıklarını dile getirir. 90’lardan 2000’lerin sonlarına uzanan zaman aralığında geçen hikâyelerini yaşanması mümkün olaylar çevresinde oluştur ve hatıralarından olabildiğince yararlanır. Genel olarak Anadolu’da, taşrada vuku bulan olaylar üzerinde duran Başpınar, bu ortam içindeki küçük insanın günlük yaşam içindeki acılarını, kaygılarını ve sevinçlerini ele alır. Aynı zamanda kendi yaşamından akseden olay ve durumları sevgi, inanç, etik, değer gibi olgular etrafında aktarır. Hikâyelerinde aile yaşamına, bireyin hayata dair endişelerine ve kısa süreli mutluluklarına değinerek insani duyarlılığı ön plana çıkarır. Daha çok kesit öykücülüğüne yatkın olan yazar, metinlerini gelecek ve şimdiki zaman çerçevesince kurgulayarak öykülerinin yapısını oluşturur.

Başpınar, hikâyelerinde aile, çocuk(luk), aşk, evlilik, özlem, yalnızlık, iletişimsizlik, yoksulluk, keder, ölüm, mutluluk, inanç, eğitim, vefa ve kitap sevgisi gibi kavram ve temaları işler. Bireysel ve toplumsal durumları, olguları belirli bir gerçeklik çerçevesinde anlatır. Aile bağlarının zayıflamasına, sosyal ve bürokratik sorunlara da eğilen yazar, tekdüzeliğe düşmeden ürünlerinde bu konuları farklı perspektiflerle ele alır (Kurt 2018: 133). Başpınar’ın hikâyelerine dil, anlatım ve üslup açısından bakıldığında ise arı, sade bir Türkçe ve doğal bir söyleyiş özelliği dikkati çeker. Daha çok kısa cümleleri tercih eden yazar, yer yer kullandığı kesik cümlelerle hikâyenin gerilimini besleyerek okuyucuya keyifli bir okuma imkânı sunar (Altuntaş 2016). Betimlemelerin boğuculuğuna kapılmadan eylemleri ön plana çıkaran yazar, soyut kullanımlara itibar etmez. Zaman zaman ironik ve mizahî bir dil kullanılarak hikâyelerinin akışını hareketlendirir (Şeker 2013). Bazı hikâyelerinde bilinç akışı, iç monolog gibi modernist anlatım tekniklerinden yararlanır. Etkilendiği yazarlar konusunda ise Başpınar, “Mustafa Kutlu'nun paltosundan son çıkan iki kişiden biriyim.” diyerek edebî yaşamındaki Kutlu etkisini vurgular (Akbulut, 2016). Bunun yanında sık sık okuduğunu belirttiği Rasim Özdenören, Cemil Kavukçu, Cihan Aktaş, Fatma Barbarosoğlu, Sadık Yalsızuçanlar gibi Türk hikâyesinin önemli yazarlarının üzerinde tesiri görülür.

Başpınar’ın iki hikâye kitabı dışında antoloji, derleme türlerinde iki çalışması vardır. Bunlardan ilki 2014’te basılan Öykülerde Bursa adlı öykü antolojisidir. Yazar, antolojide Bursa’nın maddi ve manevi güzelliklerini, kadim şehir olma özelliğini ünlü kalemlerin anlatıları etrafında bir kitapta toplamıştır. Başpınar’ın bir diğer derleme eseri olan Mekânların Diliyle Bursa ise 2015'te yayımlanır. Kitapta edebiyatçıların Bursa üzerine yazdıkları denemeler/yazılar bir araya getirilmiştir.