Naci Sadullah

Narteks, Zahide Samsam, Selim Tevfik, Hatice Handan, Naciye Sadun, Eski Dost, Canciğer, Sadullah Tevfik, Daniş, N. S.
(d. 1912 / ö. 27 Ağustos 1975)
Gazeteci, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam adı Naci Sadullah Danış'tır. Yazılarında "Narteks", "Zahide Samsam", "Selim Tevfik", "Hatice Handan", "Naciye Sadun", "Eski Dost", "Canciğer", "Sadullah Tevfik", "Daniş", "N. S." müstear isimlerini de kullandı. İzmir'de doğdu. İzmir'in Uşşakizâdeler ailesine mensuptur. Halit Ziya Uşakligil amcası, Atatürk'ün eşi Latife Hanım halasının kızıdır. Galatasaray Lisesi'nde başladığı ortaöğrenimine Halıcıoğlu Askeri Lisesi'nde devam etti. Ancak sağlık sorunları nedeniyle askeri liseden çıkarılınca Fransa'ya giderek Grenoble Üniversitesi'nde eczacılık okudu. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre eczacılık yaptı. 1926 yılından itibaren gazeteciliğe başladı. 1952 yılında Dr. Rıza Nur hakkında yayımladığı bir yazı nedeniyle altı ay tutuklu kaldı. Otuza yakın yazısı dolayısıyla Demokrat Parti döneminde kovuşturmalara uğradı; bu arada 6 ay tutuklu kaldıktan sonra beraat etti (1952). 1967 yılında Kirpi dergisinde yayımlanan "Dostum Nâzım Hikmet" adlı yazı serisi nedeniyle Nâzım Hikmet'i övmekten bir buçuk yıl hapse mahkûm oldu. Rumca ve Fransızca biliyordu. Dildar Hanım'la evli olan Naci Sadullah bir çocuk babası idi. Gazeteciler Cemiyeti üyesi olan yazar, kanserden tedavi gördüğü hastanede öldü. Cenazesi 29 Ağustos 1975 tarihinde Şişli Camii'nden alınarak Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

1926 yılında başladığı gazetecilik hayatında pek çok dergi ve gazetede fıkralar, röportajlar, tarihî romanlar neşretti. Son Posta, Yedigün, Tan, Her Gün, Cumhuriyet, İzmir, Havadis, Yeni Asır, Ulus, Milliyet, Demokrat İzmir, Kirpi, ve Akbaba Naci Sadullah'ın yazılarını yayımladığı belli başlı süreli yayınlardır. Zaman zaman takma adlarla fıkralar, mizahi öyküler, tefrika romanlar yazdı; çeviriler ve röportajlar yayımladı. Şair ve yazarlarla yaptığı röportajlar 1933-35 arasında Yedigün dergisinde yayımlandı. Naci Sadullah, özellikle Yedigün ve Yarımay dergilerinde yayımladığı röportajlarıyla ünlenmiştir. Haldun Taner, hatıralarında Naci Sadullah’ın gazeteciliği ile ilgili olumlu izlenimlerini dile getirir. (Taner 1986: 178). Naci Sadullah, ömrünün son yıllarında İzmir gazetelerinde Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında kahramanlık göstermiş kişilikleri konu alan tarihî romanlar ve yazılar tefrika etti. Victor Margueritte'in Eş (Le Compagnon) adlı eserini Türkçeye çeviren yazarın süreli yayınlarda yayımlanan yazıları ve röportajları kitap hâlinde neşredilmemiştir.

Kaynakça

Milliyet gazetesi (28 Ağustos 1975). "Gazeteci Naci Sadullah Danış Vefat Etti". Milliyet. s.1,10.

Necatigil, Behçet (1999). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. Baskı). İstanbul: Varlık Yay. s. 261-262.

Nesin, Aziz (2006). Birlikte Yaşadıklarım Birlikte Öldüklerim. İstanbul: Nesin Yay.

Oral, Haluk (2003). "Naci Sadullah Danış". Hürriyet Gösteri. S. 248. s. 56-59.

Sülker, Kemal (1983). "Üretken Bir Yazarın Yaşamından Kesitler (Naci Sadullah Danış)". Varlık. C. 50. S. 915. s. 20-21.

Taner, Haldun (1986). Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil (3. Baskı). Ankara: Bilgi Yay.

Yalçın, Murat (Ed. 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yay. C. 2. s. 730.

Yetkiner, Ayhan (1969). Konuşan Kalemler. İstanbul: Tipo Neşiryat ve Basımevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Eş (Le Compagnon)Doğanlar Basımevi / İzmir1947Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SELÂMÎ, Mustafad. ? - ö. 1813Doğum YeriGörüntüle
2CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895Doğum YeriGörüntüle
3MEHMED ABDURRAHMAN, İzmirlid. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
4Oğuz Kâzım Atokd. 24 Mart 1912 - ö. 25 Aralık 1980Doğum YılıGörüntüle
5EDHEM ASLANOĞLU EREBOVd. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Kerim Yundd. 1912 - ö. 01 Mayıs 1997Doğum YılıGörüntüle
7DALĞA, Merziye Ehmedi Üskuyid. 1945 - ö. 1972?/1975?Ölüm YılıGörüntüle
8CEVLÂNÎ, Dursun Kılıçd. 1900 - ö. 20.01.1975Ölüm YılıGörüntüle
9Bedri Rahmi Eyuboğlud. 1913 - ö. 21 Eylül 1975Ölüm YılıGörüntüle
10Zafer Altınkozaoğlud. 25 Aralık 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Turgut Yükseld. 22 Haziran 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Özlem Ertand. 07 Şubat 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Orhan Tüleylioğlud. 9 Haziran 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Avni Öztüred. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Seray Şahinerd. 15 Şubat 1984 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SELÎM SÂBİT EFENDİd. 1829 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle
17TEVFÎK, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevîd. 1843 - ö. 1892-93Madde AdıGörüntüle
18ÇISUYA TUTUNGd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle