Madde Detay
Naci Sadullah
Narteks, Zahide Samsam, Selim Tevfik, Hatice Handan, Naciye Sadun, Eski Dost, Canciğer, Sadullah Tevfik, Daniş, N. S.
(d. 1912 / ö. 27 Ağustos 1975)
Gazeteci, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Naci Sadullah Danış'tır. Yazılarında "Narteks", "Zahide Samsam", "Selim Tevfik", "Hatice Handan", "Naciye Sadun", "Eski Dost", "Canciğer", "Sadullah Tevfik", "Daniş", "N. S." müstear isimlerini de kullandı. İzmir'de doğdu. İzmir'in Uşşakizâdeler ailesine mensuptur. Halit Ziya Uşakligil amcası, Atatürk'ün eşi Latife Hanım halasının kızıdır. Galatasaray Lisesi'nde başladığı ortaöğrenimine Halıcıoğlu Askeri Lisesi'nde devam etti. Ancak sağlık sorunları nedeniyle askeri liseden çıkarılınca Fransa'ya giderek Grenoble Üniversitesi'nde eczacılık okudu. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre eczacılık yaptı. 1926 yılından itibaren gazeteciliğe başladı. 1952 yılında Dr. Rıza Nur hakkında yayımladığı bir yazı nedeniyle altı ay tutuklu kaldı. Otuza yakın yazısı dolayısıyla Demokrat Parti döneminde kovuşturmalara uğradı; bu arada 6 ay tutuklu kaldıktan sonra beraat etti (1952). 1967 yılında Kirpi dergisinde yayımlanan "Dostum Nâzım Hikmet" adlı yazı serisi nedeniyle Nâzım Hikmet'i övmekten bir buçuk yıl hapse mahkûm oldu. Rumca ve Fransızca biliyordu. Dildar Hanım'la evli olan Naci Sadullah bir çocuk babası idi. Gazeteciler Cemiyeti üyesi olan yazar, kanserden tedavi gördüğü hastanede öldü. Cenazesi 29 Ağustos 1975 tarihinde Şişli Camii'nden alınarak Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
1926 yılında başladığı gazetecilik hayatında pek çok dergi ve gazetede fıkralar, röportajlar, tarihî romanlar neşretti. Son Posta, Yedigün, Tan, Her Gün, Cumhuriyet, İzmir, Havadis, Yeni Asır, Ulus, Milliyet, Demokrat İzmir, Kirpi, ve Akbaba Naci Sadullah'ın yazılarını yayımladığı belli başlı süreli yayınlardır. Zaman zaman takma adlarla fıkralar, mizahi öyküler, tefrika romanlar yazdı; çeviriler ve röportajlar yayımladı. Şair ve yazarlarla yaptığı röportajlar 1933-35 arasında Yedigün dergisinde yayımlandı. Naci Sadullah, özellikle Yedigün ve Yarımay dergilerinde yayımladığı röportajlarıyla ünlenmiştir. Haldun Taner, hatıralarında Naci Sadullah’ın gazeteciliği ile ilgili olumlu izlenimlerini dile getirir. (Taner 1986: 178). Naci Sadullah, ömrünün son yıllarında İzmir gazetelerinde Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında kahramanlık göstermiş kişilikleri konu alan tarihî romanlar ve yazılar tefrika etti. Victor Margueritte'in Eş (Le Compagnon) adlı eserini Türkçeye çeviren yazarın süreli yayınlarda yayımlanan yazıları ve röportajları kitap hâlinde neşredilmemiştir.
Kaynakça
Milliyet gazetesi (28 Ağustos 1975). "Gazeteci Naci Sadullah Danış Vefat Etti". Milliyet. s.1,10.
Necatigil, Behçet (1999). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. Baskı). İstanbul: Varlık Yay. s. 261-262.
Nesin, Aziz (2006). Birlikte Yaşadıklarım Birlikte Öldüklerim. İstanbul: Nesin Yay.
Oral, Haluk (2003). "Naci Sadullah Danış". Hürriyet Gösteri. S. 248. s. 56-59.
Sülker, Kemal (1983). "Üretken Bir Yazarın Yaşamından Kesitler (Naci Sadullah Danış)". Varlık. C. 50. S. 915. s. 20-21.
Taner, Haldun (1986). Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil (3. Baskı). Ankara: Bilgi Yay.
Yalçın, Murat (Ed. 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yay. C. 2. s. 730.
Yetkiner, Ayhan (1969). Konuşan Kalemler. İstanbul: Tipo Neşiryat ve Basımevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Yayın Tarihi: 22.05.2019Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Eş (Le Compagnon) | Doğanlar Basımevi / İzmir | 1947 | Çeviri |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SELÂMÎ, Mustafa | d. ? - ö. 1813 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddîn | d. 1876 - ö. 1895 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MEHMED ABDURRAHMAN, İzmirli | d. ? - ö. 19. yy. | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Oğuz Kâzım Atok | d. 24 Mart 1912 - ö. 25 Aralık 1980 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | EDHEM ASLANOĞLU EREBOV | d. 1912 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Kerim Yund | d. 1912 - ö. 01 Mayıs 1997 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | DALĞA, Merziye Ehmedi Üskuyi | d. 1945 - ö. 1972?/1975? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | CEVLÂNÎ, Dursun Kılıç | d. 1900 - ö. 20.01.1975 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Bedri Rahmi Eyuboğlu | d. 1913 - ö. 21 Eylül 1975 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Zafer Altınkozaoğlu | d. 25 Aralık 1955 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Turgut Yüksel | d. 22 Haziran 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Özlem Ertan | d. 07 Şubat 1978 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Orhan Tüleylioğlu | d. 9 Haziran 1965 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Avni Öztüre | d. 19 Eylül 1925 - ö. 18 Ağustos 1992 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Seray Şahiner | d. 15 Şubat 1984 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | SELÎM SÂBİT EFENDİ | d. 1829 - ö. 1911 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | TEVFÎK, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî | d. 1843 - ö. 1892-93 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ÇISUYA TUTUNG | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |