Naci Sadullah

Narteks, Zahide Samsam, Selim Tevfik, Hatice Handan, Naciye Sadun, Eski Dost, Canciğer, Sadullah Tevfik, Daniş, N. S.
(d. 1912 / ö. 27 Ağustos 1975)
Gazeteci, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam adı Naci Sadullah Danış'tır. Yazılarında "Narteks", "Zahide Samsam", "Selim Tevfik", "Hatice Handan", "Naciye Sadun", "Eski Dost", "Canciğer", "Sadullah Tevfik", "Daniş", "N. S." müstear isimlerini de kullandı. İzmir'de doğdu. İzmir'in Uşşakizâdeler ailesine mensuptur. Halit Ziya Uşakligil amcası, Atatürk'ün eşi Latife Hanım halasının kızıdır. Galatasaray Lisesi'nde başladığı ortaöğrenimine Halıcıoğlu Askeri Lisesi'nde devam etti. Ancak sağlık sorunları nedeniyle askeri liseden çıkarılınca Fransa'ya giderek Grenoble Üniversitesi'nde eczacılık okudu. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre eczacılık yaptı. 1926 yılından itibaren gazeteciliğe başladı. 1952 yılında Dr. Rıza Nur hakkında yayımladığı bir yazı nedeniyle altı ay tutuklu kaldı. Otuza yakın yazısı dolayısıyla Demokrat Parti döneminde kovuşturmalara uğradı; bu arada 6 ay tutuklu kaldıktan sonra beraat etti (1952). 1967 yılında Kirpi dergisinde yayımlanan "Dostum Nâzım Hikmet" adlı yazı serisi nedeniyle Nâzım Hikmet'i övmekten bir buçuk yıl hapse mahkûm oldu. Rumca ve Fransızca biliyordu. Dildar Hanım'la evli olan Naci Sadullah bir çocuk babası idi. Gazeteciler Cemiyeti üyesi olan yazar, kanserden tedavi gördüğü hastanede öldü. Cenazesi 29 Ağustos 1975 tarihinde Şişli Camii'nden alınarak Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

1926 yılında başladığı gazetecilik hayatında pek çok dergi ve gazetede fıkralar, röportajlar, tarihî romanlar neşretti. Son Posta, Yedigün, Tan, Her Gün, Cumhuriyet, İzmir, Havadis, Yeni Asır, Ulus, Milliyet, Demokrat İzmir, Kirpi, ve Akbaba Naci Sadullah'ın yazılarını yayımladığı belli başlı süreli yayınlardır. Zaman zaman takma adlarla fıkralar, mizahi öyküler, tefrika romanlar yazdı; çeviriler ve röportajlar yayımladı. Şair ve yazarlarla yaptığı röportajlar 1933-35 arasında Yedigün dergisinde yayımlandı. Naci Sadullah, özellikle Yedigün ve Yarımay dergilerinde yayımladığı röportajlarıyla ünlenmiştir. Haldun Taner, hatıralarında Naci Sadullah’ın gazeteciliği ile ilgili olumlu izlenimlerini dile getirir. (Taner 1986: 178). Naci Sadullah, ömrünün son yıllarında İzmir gazetelerinde Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında kahramanlık göstermiş kişilikleri konu alan tarihî romanlar ve yazılar tefrika etti. Victor Margueritte'in Eş (Le Compagnon) adlı eserini Türkçeye çeviren yazarın süreli yayınlarda yayımlanan yazıları ve röportajları kitap hâlinde neşredilmemiştir.

Kaynakça

Milliyet gazetesi (28 Ağustos 1975). "Gazeteci Naci Sadullah Danış Vefat Etti". Milliyet. s.1,10.

Necatigil, Behçet (1999). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. Baskı). İstanbul: Varlık Yay. s. 261-262.

Nesin, Aziz (2006). Birlikte Yaşadıklarım Birlikte Öldüklerim. İstanbul: Nesin Yay.

Oral, Haluk (2003). "Naci Sadullah Danış". Hürriyet Gösteri. S. 248. s. 56-59.

Sülker, Kemal (1983). "Üretken Bir Yazarın Yaşamından Kesitler (Naci Sadullah Danış)". Varlık. C. 50. S. 915. s. 20-21.

Taner, Haldun (1986). Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil (3. Baskı). Ankara: Bilgi Yay.

Yalçın, Murat (Ed. 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yay. C. 2. s. 730.

Yetkiner, Ayhan (1969). Konuşan Kalemler. İstanbul: Tipo Neşiryat ve Basımevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Eş (Le Compagnon)Doğanlar Basımevi / İzmir1947Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Doğum YeriGörüntüle
2HİCRANİ, Süleyman Alptekind. 1921 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Şekip (Tokadîzade)d. 1871 - ö. 6 Ekim 1932Doğum YeriGörüntüle
4SEFİL ÂŞIK, Mustafa Kazancıd. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5M. Uluğ Turanlıoğlud. 1913 (1912) - ö. 12 Temmuz 2002Doğum YılıGörüntüle
6İbrahim Tarık Çakmakd. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7BEHBUD BEŞİR OĞLUd. 1916 - ö. 1975Ölüm YılıGörüntüle
8Nurettin Sevind. 19 Mayıs 1900 - ö. 17 Eylül 1975Ölüm YılıGörüntüle
9FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Ölüm YılıGörüntüle
10Okay Tiryakioğlud. 13 Eylül 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Melih Ergend. 9 Ocak 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Mehmet Fuat Köprülüd. 4 Aralık 1890 - ö. 28 Haziran 1966MeslekGörüntüle
13Mehmet Cimid. 1931 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Rıza Ümitd. 1922 - ö. 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ergun Hiçyılmazd. 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hatice Dökmend. 27 Ağustos 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Hatice Müberra Kırand. 16 Aralık 1923 - ö. 10 Haziran 2005Madde AdıGörüntüle
18BODUR, Tevfikd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle