Naci Sadullah

Narteks, Zahide Samsam, Selim Tevfik, Hatice Handan, Naciye Sadun, Eski Dost, Canciğer, Sadullah Tevfik, Daniş, N. S.
(d. 1912 / ö. 27 Ağustos 1975)
Gazeteci, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tam adı Naci Sadullah Danış'tır. Yazılarında "Narteks", "Zahide Samsam", "Selim Tevfik", "Hatice Handan", "Naciye Sadun", "Eski Dost", "Canciğer", "Sadullah Tevfik", "Daniş", "N. S." müstear isimlerini de kullandı. İzmir'de doğdu. İzmir'in Uşşakizâdeler ailesine mensuptur. Halit Ziya Uşakligil amcası, Atatürk'ün eşi Latife Hanım halasının kızıdır. Galatasaray Lisesi'nde başladığı ortaöğrenimine Halıcıoğlu Askeri Lisesi'nde devam etti. Ancak sağlık sorunları nedeniyle askeri liseden çıkarılınca Fransa'ya giderek Grenoble Üniversitesi'nde eczacılık okudu. Türkiye'ye döndükten sonra bir süre eczacılık yaptı. 1926 yılından itibaren gazeteciliğe başladı. 1952 yılında Dr. Rıza Nur hakkında yayımladığı bir yazı nedeniyle altı ay tutuklu kaldı. Otuza yakın yazısı dolayısıyla Demokrat Parti döneminde kovuşturmalara uğradı; bu arada 6 ay tutuklu kaldıktan sonra beraat etti (1952). 1967 yılında Kirpi dergisinde yayımlanan "Dostum Nâzım Hikmet" adlı yazı serisi nedeniyle Nâzım Hikmet'i övmekten bir buçuk yıl hapse mahkûm oldu. Rumca ve Fransızca biliyordu. Dildar Hanım'la evli olan Naci Sadullah bir çocuk babası idi. Gazeteciler Cemiyeti üyesi olan yazar, kanserden tedavi gördüğü hastanede öldü. Cenazesi 29 Ağustos 1975 tarihinde Şişli Camii'nden alınarak Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

1926 yılında başladığı gazetecilik hayatında pek çok dergi ve gazetede fıkralar, röportajlar, tarihî romanlar neşretti. Son Posta, Yedigün, Tan, Her Gün, Cumhuriyet, İzmir, Havadis, Yeni Asır, Ulus, Milliyet, Demokrat İzmir, Kirpi, ve Akbaba Naci Sadullah'ın yazılarını yayımladığı belli başlı süreli yayınlardır. Zaman zaman takma adlarla fıkralar, mizahi öyküler, tefrika romanlar yazdı; çeviriler ve röportajlar yayımladı. Şair ve yazarlarla yaptığı röportajlar 1933-35 arasında Yedigün dergisinde yayımlandı. Naci Sadullah, özellikle Yedigün ve Yarımay dergilerinde yayımladığı röportajlarıyla ünlenmiştir. Haldun Taner, hatıralarında Naci Sadullah’ın gazeteciliği ile ilgili olumlu izlenimlerini dile getirir. (Taner 1986: 178). Naci Sadullah, ömrünün son yıllarında İzmir gazetelerinde Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında kahramanlık göstermiş kişilikleri konu alan tarihî romanlar ve yazılar tefrika etti. Victor Margueritte'in Eş (Le Compagnon) adlı eserini Türkçeye çeviren yazarın süreli yayınlarda yayımlanan yazıları ve röportajları kitap hâlinde neşredilmemiştir.

Kaynakça

Milliyet gazetesi (28 Ağustos 1975). "Gazeteci Naci Sadullah Danış Vefat Etti". Milliyet. s.1,10.

Necatigil, Behçet (1999). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. Baskı). İstanbul: Varlık Yay. s. 261-262.

Nesin, Aziz (2006). Birlikte Yaşadıklarım Birlikte Öldüklerim. İstanbul: Nesin Yay.

Oral, Haluk (2003). "Naci Sadullah Danış". Hürriyet Gösteri. S. 248. s. 56-59.

Sülker, Kemal (1983). "Üretken Bir Yazarın Yaşamından Kesitler (Naci Sadullah Danış)". Varlık. C. 50. S. 915. s. 20-21.

Taner, Haldun (1986). Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil (3. Baskı). Ankara: Bilgi Yay.

Yalçın, Murat (Ed. 2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (3. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yay. C. 2. s. 730.

Yetkiner, Ayhan (1969). Konuşan Kalemler. İstanbul: Tipo Neşiryat ve Basımevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Eş (Le Compagnon)Doğanlar Basımevi / İzmir1947Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1M. Rauf Alanyalıd. 17 Ekim 1915 - ö. 16 Kasım 1997Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Arif Bilgid. 1903 - ö. 1955Doğum YeriGörüntüle
3Tamer Leventd. 13 Ekim 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Cahide Divitçid. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5DİLŞAD, Şövket İsgenderovad. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6FEGANİ, Alipaşa Feganid. 1912 - ö. 1975Doğum YılıGörüntüle
7Ali Ulvi Elöved. 05 Mart 1881 - ö. 15 Ağustos 1975Ölüm YılıGörüntüle
8Munis Faik Ozansoyd. 4 Nisan 1911 - ö. 31 Mart 1975Ölüm YılıGörüntüle
9Tevfik Tanyolaçd. 1897 - ö. 1975Ölüm YılıGörüntüle
10Tahir Kutsi Makald. 9 Şubat 1937 - ö. 15 Haziran 1999MeslekGörüntüle
11Mehmet Seydad. 15 Ağustos 1919 - ö. 13 Temmuz 1986MeslekGörüntüle
12Ülkü Tamerd. 20 Şubat 1937 - ö. 01 Nisan 2018MeslekGörüntüle
13Galip Serteld. 16 Haziran 1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mehmet Ocaktand. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15M. Hulusi Dosdoğrud. 1915 - ö. 02 Ağustos 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16TAVLUSUNLU HİCRANÎ, Mehmet Selim Karacad. 1916 - ö. 12.07.1984Madde AdıGörüntüle
17Tevfik Celal Orhand. 1905 - ö. 26 Ağustos 1981Madde AdıGörüntüle
18Azmi Aytaçd. 15 Aralık 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle