PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mustafa Işıkd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2MÜCRİMÎ, Mehmet Özbozokd. 1882 - ö. 28.03.1970Doğum YeriGörüntüle
3İbrahim Minnetoğlud. 5 Ocak 1920 - ö. 24 Temmuz 1993Doğum YeriGörüntüle
4RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Doğum YılıGörüntüle
5EFKARÎ, Nebid. 1866 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
6KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdatd. 01.01.1866 - ö. 01.01.1941Doğum YılıGörüntüle
7MUSTAFA, Mustafa Altınkaynakd. 1868 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9MECDİ, Abdülaziz Mecdi Tolund. 1865 - ö. 27.08.1941Ölüm YılıGörüntüle
10AHMET, Ahmet Bilgind. 1929 - ö. 1995MeslekGörüntüle
11MEHMEDd. 1877-1878 - ö. ?MeslekGörüntüle
12MEHMET CANd. 1927 - ö. ?MeslekGörüntüle
13NEJDET KUYUMCUd. 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14M. HANEFİ ŞEKERCİd. 1924 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15GARİP RECEP/TÜRKOĞLU, Recep Türkoğlud. 03.02.1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HAYÂLÎ, Kâtip Hüseyind. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ELVANÇEŞİT, Elvan Çeşitd. 1915 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18FEYZİ MİRZAOĞLUd. 1896 - ö. 1964Madde AdıGörüntüle