PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZEKİ, Zeki Yıldırımd. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Çekmegild. 1921 - ö. 25 Temmuz 2004Doğum YeriGörüntüle
3Abdullah Cevdetd. 9 Eylül 1869 - ö. 29 Kasım 1932Doğum YeriGörüntüle
4Abdülhalim Memduhd. 1866 - ö. 21 Temmuz 1905Doğum YılıGörüntüle
5RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Doğum YılıGörüntüle
6AVNİ NURETTİNd. 1866 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7İPEKNİSA MEŞEDİ MEHBALI KIZId. ? - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8ALİ İFFETd. 1872 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9Halit Asımd. 1918 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10MUSTAFA SAĞLAMd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11TERHAN, Terhan İnand. 1963 - ö. 1993MeslekGörüntüle
12YANIK, Ahmet Şahinoğlud. 15.03.1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ASLIHAN BACI, Aslıhan Çetind. 1951 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HATİCE, Hatice Tutumd. 1910\'ların sonu? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HACI MEHMET, Hacı Mehmet Ünald. 05.01.1964 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KALEMÎ, Süleyman Yılmazd. 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17EYUP SAMSAKd. 1908 - ö. 1956Madde AdıGörüntüle
18TÜRABÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle