PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ORHAN BABAOLUd. 1910 - ö. 1967Doğum YeriGörüntüle
2AHMET ERTEMd. 1895 - ö. 1947Doğum YeriGörüntüle
3ABDî, Abdullah Ertemd. 1916 - ö. 22.05.2001Doğum YeriGörüntüle
4SÂNÎ, Sânî Efendid. 1866 - ö. 1935Doğum YılıGörüntüle
5EFGAN/ÇOBAN EFGAN, Efgan Elekber Namazovd. 1866 - ö. 1924Doğum YılıGörüntüle
6MUHAMMED ALİ, Mehmet Ali Arıkand. 1866 - ö. 03.09.1940Doğum YılıGörüntüle
7Mehmet Fikrid. 1908 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8HACI EMİNE/ŞEM'Î'NİN GÜLÜ/ŞEM'Î'NİN BÜLBÜLÜ, Emined. 1824/1845/1846 ? - ö. 1934/1941?Ölüm YılıGörüntüle
9Halit Asımd. 1918 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10ŞAMİLÎ/GEYRANÎ, Şamili Işıkdemird. 1914 - ö. 1987MeslekGörüntüle
11ALAADDİN, Ali Yıldızd. 1937 - ö. ?MeslekGörüntüle
12KINCIRÎ, Necdet Kıncırd. 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SEYFİ KILIÇd. 1864 - ö. 1954Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14DURDU TORİKd. 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MEYDANÎ, İdris Eroğlud. 03.03.1942 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HAYFÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ALİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ALİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle