PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Abidin Güneylid. 26 Haziran 1947 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2COŞKUNER, Mahmut Taşd. 1928 - ö. 1984Doğum YeriGörüntüle
3KONEVÎ, Sadreddind. 1210 - ö. 1274Doğum YeriGörüntüle
4EFKARÎ, Nebid. 1866 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
5RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Doğum YılıGörüntüle
6MUHAMMED ALİ, Mehmet Ali Arıkand. 1866 - ö. 03.09.1940Doğum YılıGörüntüle
7HÜSEYN SALHANOVd. 1890 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizaded. 1907 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9MECDİ, Abdülaziz Mecdi Tolund. 1865 - ö. 27.08.1941Ölüm YılıGörüntüle
10NUREDDİN ABİD OĞLU İSKENDEROVd. 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
11TUFAN GÜVELd. 1923 - ö. 1946MeslekGörüntüle
12KUL MAHMUDd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13EMÎRÎ/DİKMEN, Ferit Dikmend. 1900 - ö. 23.02.1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14TÜCCARİ, Mustafa Yılmazd. 1943 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15GÜLÜMHAN, Hatice Ayazd. 1962 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HASGÜL, Hasan Hüseyin Erimd. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MİHNETÎ, Vehbi Polatd. 1929 - ö. 1993Madde AdıGörüntüle
18BEYZÂDEd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle