Madde Detay
PERVANE, Sinan Pervane
(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).
Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.
Kaynakça
Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVANYayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 08.04.2019Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SEYİT MEFTUNİ/MEFTUNİ, İbrahim Memo Temiz | d. 1920 - ö. 28.05.1982 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Sadık Özen | d. 1934 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ÖZEROL, Süleyman Özerol | d. 01.11.1953 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | İBAD, İBADÎ, İBAD HOCA, Abdullah Çelebi | d. 01.07.1866 - ö. 25.03.1949 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Sadık Vicdani Kayıkçıoğlu | d. 9 Kasım 1866 - ö. 22 Ekim 1939 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MUHAMMED ALİ, Mehmet Ali Arıkan | d. 1866 - ö. 03.09.1940 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | MECDİ, Abdülaziz Mecdi Tolun | d. 1865 - ö. 27.08.1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HACI EMİNE/ŞEM'Î'NİN GÜLÜ/ŞEM'Î'NİN BÜLBÜLÜ, Emine | d. 1824/1845/1846 ? - ö. 1934/1941? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ZARÎ, Ahmet Kamil Tanrıdağ | d. 1852-1853 - ö. 09.11.1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SELÂMÎ, İbrahim | d. 1859-1860 - ö. 1946 | Meslek | Görüntüle |
11 | ZÜLÂLÎ, Yusuf Kökten | d. 1873 - ö. 18.12.1956 | Meslek | Görüntüle |
12 | ABBAS GÜLELİYEV | d. 1954 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | RIZA, Rıza Aslan | d. 1946 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | HASAN GENÇAY | d. 1960 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | AĞLAR BABA/BAKİ/BAKİ BABA/AĞLAR/AĞLAR GÜLMEZ/İRŞÂDÎ, İrşâdî | d. 1879 - ö. 18.07.1958 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | EBİLFET İSMAYIL OĞLU RAHİMOV | d. 1908 - ö. 1944 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | EMRAH PAŞA OĞLU GÜLMEMEDOV | d. 1913/1914? - ö. 1987 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | ZEKİ, Zeki Yıldırım | d. 1958 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |