PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Adil Akkoyunlud. 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2OZANOĞLU/ELVANÎ, Nurettin Gürd. 01.04.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3COŞKUNER, Mahmut Taşd. 1928 - ö. 1984Doğum YeriGörüntüle
4Süleyman Nesipd. 1866 - ö. 28 Eylül 1917Doğum YılıGörüntüle
5SÂNÎ, Sânî Efendid. 1866 - ö. 1935Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Doğum YılıGörüntüle
7ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizaded. 1907 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8Halit Asımd. 1918 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9MUSTAFA, Mustafa Altınkaynakd. 1868 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10ADEM/ADEMÎ, Adem Öztaşd. 1932 - ö. ?MeslekGörüntüle
11MEHMET REFİKÎ, Muhammet Şanlıd. 1874 - ö. 1975MeslekGörüntüle
12SAVAD ŞEFİ GIZId. 1885 - ö. 1950MeslekGörüntüle
13MECZUBÎ, Nuri Doğruyold. 08.02.1930 - ö. 20.04.2004Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GARİP, Süleyman Orhand. 1929 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HİLMİ BABA/KÜLHANÎ, Hilmi Külhanid. 1891 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HASANOĞLU MUSTAFAd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HÜSEYNİ, Mısrid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ZARİFd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle