PERVANE, Sinan Pervane

(d. 1866 / ö. 1941)
âşık, çiftçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Sinan olan âşığın mahlası Pervane’dir. Malatya’nın Hekimhan ilçesine bağlı Güzelyurt mahallesinde, 1866 yılında doğmuştur. Öğrenim görmemiştir. Genç yaşta şiir söylemeye başlamış, zamanla kendini kabul ettirip yörenin en sevilen âşıklarından biri olmuştur. Çocukluğu çobanlıkla geçen âşık, genç yaşta iç güveyisi olarak evlenmiştir. Geçim sıkıntısının yükünü hayatı boyunca omuzlarında taşıyan âşık, çalışmak için sık sık Çukurova’ya gitmiştir. Pervane, oğlu Cafer’in ölüm acısına dayanamayıp 1941 yılında vefat etmiştir (Kazancı vd. 1993: 149).

Pervane’nin eldeki şiirleri genellikle 11 heceli koşma biçiminde söylenmiştir. Bu şiirlerde hece vezni yer yer aksamakla birlikte, genel olarak âşığın başarılı olduğu görülmektedir. Ahengin oluşturulması için tam ve yarım kafiye kullanımı ağırlıktadır. Ayrıca bu noktada redife de devamlı surette başvurulmaktadır. Şiirlerinde aşk, güzellik gibi tüm âşıkların işlediği temaların yer aldığı görülür. Tasavvufla ilgisi olduğu belirtilen Pervane’nin (Kazancı vd. 1993: 149) eldeki şiirlerinde doğrudan tasavvufi remizlere pek rastlanmamakla birlikte, Hz. Muhammed (sav) için söylediği koşma şeklindeki iki güzellemede dinî motiflerin yoğun biçimde kullanıldığı görülmekte olup âşığın Sünni bir çizgide olduğu anlaşılmaktadır. "Gönül" başlığıyla yayımlanan bir şiirinde de tasavvufî bakımdan ele almaya çok müsait olan bu kavramı dahi oldukça dünyevî ve âşık edebiyatı kalıplarına bağlı bir üslupta işlemiştir. Yaşlılık devri şiirlerinde yalnızlıktan ve vücutça zayıf düşmekten şikâyet eden âşık, toplumsal sıkıntılar noktasında da duyarlıdır. Yöresinde yaşanan kıtlık, adaletsizlik gibi sorunları ele alan şiirler söylemiştir.

Kaynakça

Kazancı, Osman, Mehmet Yardımcı (1993). Hekimhan Folkloru ve Hekimhanlı Halk Şairleri. Malatya: Açıksöz Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜROL PEHLİVAN
Yayın Tarihi: 08.04.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZÜLBİYE KUTLUd. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Celal Güngördüd. 1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3TURABÎ, Kadir Yılmazd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HAYDERÎ, Haydard. 1866 - ö. 1923Doğum YılıGörüntüle
5FERŞAD/FERŞADZADE, Ferşad İbrahim Hakkıd. 1866 - ö. 03.09.1929Doğum YılıGörüntüle
6MUHAMMED ALİ, Mehmet Ali Arıkand. 1866 - ö. 03.09.1940Doğum YılıGörüntüle
7MUSTAFA, Mustafa Altınkaynakd. 1868 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
8Halit Asımd. 1918 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9MİSKİN HESENd. 1875 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10ŞİVĞA, Luka Beridzed. 1838 - ö. 1906MeslekGörüntüle
11İBRAHİM, İbrahim Severd. 1908 - ö. 1974MeslekGörüntüle
12TAHİR SERİNd. 1927 - ö. 1999MeslekGörüntüle
13NADİR HOCA, Hüseyin Nadir Öztürkd. 1944 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14YILMAZOĞLU, Yener Yılmazoğlud. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MEHMET, Mehmet Demirtaşd. 1922 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BAHŞÎd. ? - ö. 1523Madde AdıGörüntüle
17AHMED-İ KÜFRÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ÇELEBİ, Dursun Çelebid. 01.03.1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle