ALİ İFFET

(d. 1872 / ö. 1941)
?
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ali İffet (Gencarap) 1872’de Girit'in Resmo kasabasında doğmuştur. Babası tacir Mustafa Esad Bey'dir. Sadeddin Nüzhet Ergun, babasının mühim bir servete sahip olduğunu ve Kırım muharebesine gönüllü olarak iştirak edenlerden olduğunu belirtmiştir. Büyük dedelerinin ise Diyarbakır'dan gelmiş ve Girit’in fethinde yararlıklarda bulunmuş olan Mustafa Bey olduğunu ve bunun yanı sıra Girit’in fethinde mütesellim yani herhangi bir beylerbeyi ve sancakbeyinin görevi nedeniyle eyalet veya sancağında bulunmadığı sırada kendisine vekalet etmek üzere yerine bıraktığı ya da gönderdiği vekil olarak Resmo'ya tayin edildiğini ifade etmiştir. Ali İffet, Resmo'da Osmanlı İmparatorluğu’ndaki ilköğretim düzeyi eğitim kurumu olan sıbyan mektebinde okumuştur. Yine Resmo’da rüştiye ve idadi yani orta ve lise eğitimini bitirmiştir. Özel olarak da fıkıh, feraiz ve Mesnevi öğrenmiştir. 1885'te Resmo sancağı bidayet mahkemesi (asliye mahkemesi) kaleminde mülazım olarak göreve başlamıştır. 1889'da Akar vergi katipliğine tayin edilmiştir. 1891'de Amarya kazası meclis-i idare kitabeti inzimamiyle sandık eminliğine terfi etmiştir. 1898'de Avrupa devletlerinin müdahalesiyle Girit'in idareten Osmanlı hükumetinden ayrılması üzerine bir çok memur gibi o da vazifesinden uzaklaşmış ve İstanbul’a gelmiştir. 1889'da Preveze ticaret mahkemesi başkatipliğine tayin edilmiş, 1903'te Sultanyeri bidayet mahkemesi azalığına terfi etmiştir. Fakat sağlıkla ilgili sebeplerden dolayı oraya gitmeden istifa etmiştir. Aynı yıl içinde Edirne Merkez Ticaret Mahkemesi başkâtipliğine,1905'te merkezi Üsküp olan Kosova Vilayeti İstinaf Mahkemesi Hukuk Dairesi başkâtipliğine getirilmiştir, Bu sıralarda bir sene kadar Üsküp İdadisi'nde edebiyat hocalığı da yapmıştır. 1908 inkılabında Üsküp'te bulunmuş, İttihat ve Terakki Fırkası’nın Üsküp teşkilatında yer almıştır. Şaire ait bir biyografi yazan Ali Ekrem Bolayır: "Ali İffet Bey, Meşrutiyet ilan edildiği zaman Üsküp'te bulunmuş ve hürriyetin en ateşli taraftarlarından olmuş idi. Hatta çok ehemmiyetli bir içtimada bulunmuş ve Arnavut beyleriyle sergerdeleri ve meşrutiyetperverler arasında akdedilen "Besa"yı kendisi yazmıştı…" demiştir. Hürriyet'i takip ederek Üsküp'te “Envar-ı Hürriyet” adlı bir gazete çıkarmıştır. İlk sayısı 1 EylüI 1909 tarihli olan gazete altı ay kadar yayımlanabilmiştir. Talat Paşa’nın daveti üzerine İstanbul'a gelmiştir. Hürriyet ve Siper-i Saika-i Hürriyet gazetelerinin başyazarlığını yapmıştır. Uzun müddet basın hayatında çalışmıştır. Adana'da Ermeni ihtilalinin meydana gelmesi üzerine Adalet Bakanlığınca oluşturulan tahkik heyeti üyeliğine seçilmiştir. Fakat emniyet genel müdürü Galip Paşa'nın ısrarı üzerine Pangaltı Merkez Memurluğu’na tayin edilmiştir. Bu arada Hukuk sınavlarına girerek 18 Mayıs 1909'da birinci sınıf dava vekaleti ruhsatnamesini almıştır. Pangaltı Merkez Memurluğu’nda iki yıl kalmıştır. Daha sonra Dolapdere ve Çinili merkez memurluklarında bulunmuş, Beyoğlu polis müdürlüğü idari kısım reisliğine yükseltilmiştir. 1941 yılında vefat etmiştir (Ergun 1936: 441-444).

Ali İffet'in ilk şiiri 1891'de Mürüvvet'te yayımlamıştır. Malumat, Hizmet, Ahenk, Anadolu gibi mecmua ve gazetelerde bazı şiirlerini yayımlayan Ali İffet; şiirlerini "Gazellerim", "Kutsî Şeyler", "Cünun" adlı kitaplarında toplamıştır. S. Nüzhet Ergun, bunların henüz neşredilmiş olmadığını, divan edebiyatı tekniği ile yazdığı gazelleriyle tanınmış olduğunu, onun başarısının da bu sahada olduğunu söylemiştir. Ali İffet; Türkçe, Farsça ve Rumca şiirler yazmıştır (Ergun 1936: 441-444).

Kaynakça

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 1. İstanbul: Suhulet Basımevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. MEHMET EMİN DEDE
Yayın Tarihi: 26.03.2019
Güncelleme Tarihi: 03.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmet Cevat Emred. 1 Eylül 1876 - ö. 10 Aralık 1961Doğum YeriGörüntüle
2Halikarnas Balıkçısı (Musa Cevat Şakir Kabaağaçlı)d. 17 Nisan 1890 - ö. 13 Ekim 1973Doğum YeriGörüntüle
3SALACIOĞLU, Mustafa Celvetîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ali Nusretd. 23 Mart 1872 - ö. 13 Şubat 1913Doğum YılıGörüntüle
5ALİ KEMTERÎ, Ali Kemterd. 1872 - ö. 1939Doğum YılıGörüntüle
6Hüseyin Siret Özseverd. Mart 1872 - ö. 27 Şubat 1959Doğum YılıGörüntüle
7KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdatd. 01.01.1866 - ö. 01.01.1941Ölüm YılıGörüntüle
8PERVANE, Sinan Pervaned. 1866 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet Fikrid. 1908 - ö. 1941Ölüm YılıGörüntüle
10Ferat Emend. 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Azmi Nihad Ermand. 11 Ocak 1911 - ö. 1992Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Tolga Özend. 18 Şubat 1978 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KOCAOĞLU, Ali Kocaoğlud. 09.03.1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14SEYİT ALİ, Seyit Ali Atmacad. 1933 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15NUTKÎ, ALİ DEDEd. 27 Temmuz 1762 - ö. 11 Ağustos 1804Madde AdıGörüntüle