Madde Detay
ALİ İFFET
(d. 1872 / ö. 1941)
?
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali İffet (Gencarap) 1872’de Girit'in Resmo kasabasında doğmuştur. Babası tacir Mustafa Esad Bey'dir. Sadeddin Nüzhet Ergun, babasının mühim bir servete sahip olduğunu ve Kırım muharebesine gönüllü olarak iştirak edenlerden olduğunu belirtmiştir. Büyük dedelerinin ise Diyarbakır'dan gelmiş ve Girit’in fethinde yararlıklarda bulunmuş olan Mustafa Bey olduğunu ve bunun yanı sıra Girit’in fethinde mütesellim yani herhangi bir beylerbeyi ve sancakbeyinin görevi nedeniyle eyalet veya sancağında bulunmadığı sırada kendisine vekalet etmek üzere yerine bıraktığı ya da gönderdiği vekil olarak Resmo'ya tayin edildiğini ifade etmiştir. Ali İffet, Resmo'da Osmanlı İmparatorluğu’ndaki ilköğretim düzeyi eğitim kurumu olan sıbyan mektebinde okumuştur. Yine Resmo’da rüştiye ve idadi yani orta ve lise eğitimini bitirmiştir. Özel olarak da fıkıh, feraiz ve Mesnevi öğrenmiştir. 1885'te Resmo sancağı bidayet mahkemesi (asliye mahkemesi) kaleminde mülazım olarak göreve başlamıştır. 1889'da Akar vergi katipliğine tayin edilmiştir. 1891'de Amarya kazası meclis-i idare kitabeti inzimamiyle sandık eminliğine terfi etmiştir. 1898'de Avrupa devletlerinin müdahalesiyle Girit'in idareten Osmanlı hükumetinden ayrılması üzerine bir çok memur gibi o da vazifesinden uzaklaşmış ve İstanbul’a gelmiştir. 1889'da Preveze ticaret mahkemesi başkatipliğine tayin edilmiş, 1903'te Sultanyeri bidayet mahkemesi azalığına terfi etmiştir. Fakat sağlıkla ilgili sebeplerden dolayı oraya gitmeden istifa etmiştir. Aynı yıl içinde Edirne Merkez Ticaret Mahkemesi başkâtipliğine,1905'te merkezi Üsküp olan Kosova Vilayeti İstinaf Mahkemesi Hukuk Dairesi başkâtipliğine getirilmiştir, Bu sıralarda bir sene kadar Üsküp İdadisi'nde edebiyat hocalığı da yapmıştır. 1908 inkılabında Üsküp'te bulunmuş, İttihat ve Terakki Fırkası’nın Üsküp teşkilatında yer almıştır. Şaire ait bir biyografi yazan Ali Ekrem Bolayır: "Ali İffet Bey, Meşrutiyet ilan edildiği zaman Üsküp'te bulunmuş ve hürriyetin en ateşli taraftarlarından olmuş idi. Hatta çok ehemmiyetli bir içtimada bulunmuş ve Arnavut beyleriyle sergerdeleri ve meşrutiyetperverler arasında akdedilen "Besa"yı kendisi yazmıştı…" demiştir. Hürriyet'i takip ederek Üsküp'te “Envar-ı Hürriyet” adlı bir gazete çıkarmıştır. İlk sayısı 1 EylüI 1909 tarihli olan gazete altı ay kadar yayımlanabilmiştir. Talat Paşa’nın daveti üzerine İstanbul'a gelmiştir. Hürriyet ve Siper-i Saika-i Hürriyet gazetelerinin başyazarlığını yapmıştır. Uzun müddet basın hayatında çalışmıştır. Adana'da Ermeni ihtilalinin meydana gelmesi üzerine Adalet Bakanlığınca oluşturulan tahkik heyeti üyeliğine seçilmiştir. Fakat emniyet genel müdürü Galip Paşa'nın ısrarı üzerine Pangaltı Merkez Memurluğu’na tayin edilmiştir. Bu arada Hukuk sınavlarına girerek 18 Mayıs 1909'da birinci sınıf dava vekaleti ruhsatnamesini almıştır. Pangaltı Merkez Memurluğu’nda iki yıl kalmıştır. Daha sonra Dolapdere ve Çinili merkez memurluklarında bulunmuş, Beyoğlu polis müdürlüğü idari kısım reisliğine yükseltilmiştir. 1941 yılında vefat etmiştir (Ergun 1936: 441-444).
Ali İffet'in ilk şiiri 1891'de Mürüvvet'te yayımlamıştır. Malumat, Hizmet, Ahenk, Anadolu gibi mecmua ve gazetelerde bazı şiirlerini yayımlayan Ali İffet; şiirlerini "Gazellerim", "Kutsî Şeyler", "Cünun" adlı kitaplarında toplamıştır. S. Nüzhet Ergun, bunların henüz neşredilmiş olmadığını, divan edebiyatı tekniği ile yazdığı gazelleriyle tanınmış olduğunu, onun başarısının da bu sahada olduğunu söylemiştir. Ali İffet; Türkçe, Farsça ve Rumca şiirler yazmıştır (Ergun 1936: 441-444).
Kaynakça
Ergun, Sadeddin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 1. İstanbul: Suhulet Basımevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. MEHMET EMİN DEDEYayın Tarihi: 26.03.2019Güncelleme Tarihi: 03.08.2022
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 26.03.2019Güncelleme Tarihi: 03.08.2022
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 03.08.2022
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AŞKÎ, Giritli | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | LEBÎB, Müftî Efendi-zâde | d. ? - ö. 1768-69 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | AZÎZ, Aziz Ali Efendi | d. ? - ö. 1798-99 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ARAP BİLÂL, Bilâl | d. 1872 - ö. 1937 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ALİ KEMTERÎ, Ali Kemter | d. 1872 - ö. 1939 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HAKKI BEY/KARAZLI HAKKI, İsmail Hakkı Tercan | d. 1872/1875/1878? - ö. 20.03.1948 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | PERVANE, Sinan Pervane | d. 1866 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ÜLKER, Hümmet Elioğlu Elizade | d. 1907 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | HÜSEYN BOZALGANLI, Hüseyn Cefergulu Oğlu Guliyev | d. 1863 - ö. 1941 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Hüseyin Nihal Atsız | d. 12 Ocak 1905 - ö. 11 Aralık 1975 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Aysel Yenidoğanay | d. 20 Eylül 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Kamil Aydemir | d. 1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Ali Akın | d. 12 Ağustos 1967 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | Haydar Ergülen | d. 14 Ekim 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | SAFÂYÎ, Ali Safâyî Dede | d. ? - ö. 1834 ds. | Madde Adı | Görüntüle |