Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CANIMOĞLU, Seyfullah Durmazd. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004Doğum YeriGörüntüle
2NEDÎM, Nedîm Efendi, Erzurumlud. ? - ö. 19. yy.Doğum YeriGörüntüle
3Selami Eced. 09 Şubat 1966 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Rıza Beşerd. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011Doğum YılıGörüntüle
5LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980Doğum YılıGörüntüle
6Ayşe Serhat Kesteld. 1922 - ö. 23 Temmuz 2012Doğum YılıGörüntüle
7Oğuz Atayd. 12 Ekim 1934 - ö. 13 Aralık 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Tarık Mümtaz Gözteped. 1893 - ö. 24 Ocak 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Fazlı Ertekind. 1911 - ö. 17 Şubat 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Erkan Karakirazd. 11 Eylül 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Ömür Özçetind. 01 Mart 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Alaettin Bahçekapılıd. 25 Aralık 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Şaban Abakd. 01 Mart 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İhsan Kudretd. 10 Temmuz 1918 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Aydın Boysand. 1921 - ö. 5 Ocak 2018Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NECÎB, Necîbüddin Rıza Efendid. ? - ö. 1702-03Madde AdıGörüntüle
17Turgut Yükseld. 22 Haziran 1967 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RIZA DEDEd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle