Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İBRAHİM AKSUd. 01.03.1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2OZAN BİLGİN, Bilgin Çakmakd. 06.07.1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Erdal Çakıcıoğlud. 08 Şubat 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Mustafa Kahvecievd. 1922 - ö. 1998Doğum YılıGörüntüle
5Vüs'at O. Benerd. 10 Mayıs 1922 - ö. 31 Mayıs 2005Doğum YılıGörüntüle
6HÜSEYİN/NAMVERî, Hüseyin Namverîd. 1922 - ö. 2000Doğum YılıGörüntüle
7Fazlı Ertekind. 1911 - ö. 17 Şubat 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Ahmed Rıfat Moralıd. 8 Temmuz 1900 - ö. 6 Mayıs 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Ziya Hanhand. 27 Mayıs 1906 - ö. 26 Temmuz 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Kemal Abdullad. 4 Aralık 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Hüseyin Zekai Yiğitlerd. 20 Ağustos 1940 - ö. Ağustos 2004MeslekGörüntüle
12Muzaffer Egesoyd. 1917 - ö. 20 Mayıs 1995MeslekGörüntüle
13Aysel Güreld. 7 Şubat 1929 - ö. 17 Şubat 2018Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Özer Revanoğlud. 1938 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Beki L. Bahard. 16 Aralık 1927 - ö. 19 Ağustos 2011Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÛRÎ, Rızâ Nûrî, Manastırlıd. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
17RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Madde AdıGörüntüle
18Resul Rızad. 19 Mayıs 1910 - ö. 1 Nisan 1981Madde AdıGörüntüle