Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OLTULU, Ali Oltulud. 12.05.1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ümran Dağaşan Özlükd. 23 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3AZÎZ, Abdulazîz Erzurumî-zâded. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Rıza Beşerd. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011Doğum YılıGörüntüle
5Ümit Denizd. 1922 - ö. 14 Mayıs 1975Doğum YılıGörüntüle
6Panayot Abacıd. 23 Aralık 1922 - ö. 27 Temmuz 2015Doğum YılıGörüntüle
7Ahmed Rıfat Moralıd. 8 Temmuz 1900 - ö. 6 Mayıs 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Fazlı Ertekind. 1911 - ö. 17 Şubat 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
10SALİH, Törnüklü Şeyh Salihd. 1892 - ö. 1956MeslekGörüntüle
11Hayrettin Uysald. 1928 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Süleyman Okayd. 1928 - ö. 20 Eylül 1999MeslekGörüntüle
13Sabriye Cembolukd. 1948 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Eda Tezcand. 1 Temmuz 1979 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Murat Uyurkulakd. 01 Ocak 1972 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RIZÂ, Rızâ Efendid. ? - ö. 1774?Madde AdıGörüntüle
17RIZA PUYENDEd. 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Madde AdıGörüntüle