Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÇIRAĞI/ÇIRAĞI NURİ, Nuri Cihan Karataşd. 01.12.1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ZİHNÎ, Erzurumlud. ? - ö. 1794-97 arasıDoğum YeriGörüntüle
3ALİYÂR, Zikri Alyard. 07.02.1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KARAHANLI, Murat Yıldızd. 1922 - ö. 25.09.1999Doğum YılıGörüntüle
5Recep Bilginerd. 15 Mayıs 1922 - ö. 17 Haziran 2005Doğum YılıGörüntüle
6Güzide Taranoğlud. 29 Ocak 1922 - ö. 30 Aralık 2013Doğum YılıGörüntüle
7Basri İmeced. 1924 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Kemal Edip Kürkçüoğlud. 1902 - ö. 14 Nisan 1977Ölüm YılıGörüntüle
9MAHMUT TÜRKTENd. 1909 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Doğan Ülkekuld. 1934 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Bekir Sıtkı Turhand. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Mete Özeld. 23 Mart 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ercüment Alacakaptand. 1923 - ö. 02 Mart 2001Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ege Erimd. 1980 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hakkı Engin Gidererd. 1 Ağustos 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RIZA, Rıza Asland. 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Ümit Kaftancıoğlud. 1935 - ö. 11 Nisan 1980Madde AdıGörüntüle
18HASAN RIZÂ EFENDİd. 1809-10? - ö. 1890Madde AdıGörüntüle