Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SÜMMÂNÎd. 1861 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
2ÇERKEZOĞLU, Fuat Özdemird. 07.02.1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ALİ CELALETTİN ULUSOYd. 25.02.1922 - ö. 18.04.1990Doğum YılıGörüntüle
5ŞAKİR, Şakir Hacıyev Şahverdioğlud. 24.01.1922 - ö. 10.04.1979Doğum YılıGörüntüle
6SEHEND/RAZÎ, Bulud Karaçorlud. 1922? - ö. 11.04.1977Doğum YılıGörüntüle
7Fikret Ürgüpd. 23 Mayıs 1914 - ö. 8 Mart 1977Ölüm YılıGörüntüle
8Fazlı Ertekind. 1911 - ö. 17 Şubat 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Tarık Mümtaz Gözteped. 1893 - ö. 24 Ocak 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Mehmet Ali Ulvid. 1865 - ö. 16 Ekim 1922MeslekGörüntüle
11Akgün Akovad. 05 Şubat 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Ahmet Sargınd. 01 Ocak 1954 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Hayrettin Ziya Taluyd. 16 Nisan 1905 - ö. 17 Haziran 1945Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14M. Cemal Kırzıoğlud. 6 Nisan 1920 - ö. 9 Nisan 2016Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mehmet Ergüvend. 27 Eylül 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ümit Fehmi Sorgunlud. 01 Ocak 1949 - ö. 26 Haziran 2010Madde AdıGörüntüle
17MAHKUMÎ/CAN İLHAN, Ümit Can İlhand. 1958 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RIZÂ, Yenişehir-Fenârî, Ali Rızaullah Efendid. 1764 - ö. 1855Madde AdıGörüntüle