Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1OZAN BAKİ, Baki Çetind. 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Nazir Akalınd. 01 Şubat 1964 - ö. 12 Aralık 2002Doğum YeriGörüntüle
3TORTUMLU İLHAMîd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NOKSANÎ, İbrahim Muratoğlud. 1922 - ö. 1964Doğum YılıGörüntüle
5Zeki Kurucad. 20 Kasım 1922 - ö. 12 Mart 1988Doğum YılıGörüntüle
6TURAN, Turan Yılmazd. 1922 - ö. 31.05.1991Doğum YılıGörüntüle
7Oğuz Atayd. 12 Ekim 1934 - ö. 13 Aralık 1977Ölüm YılıGörüntüle
8İbrahim Aşkî Tanıkd. 1873 - ö. 25 Ocak 1977Ölüm YılıGörüntüle
9SEFEROV MEHEMMED HEMİD OĞLUd. 1903 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Muhsin Macitd. 17 Nisan 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Muzaffer Kaled. 22 Ocak 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12İbrahim Alâettin Gövsad. 1889 - ö. 29 Ekim 1949MeslekGörüntüle
13Sefa Kapland. 1 Şubat 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Gamze Reisoğlu Şamdancıd. 1967 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Orhan Pamukd. 07 Haziran 1952 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÛRÎ, Rızâ Nûrî, Manastırlıd. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
17PERTEVÎ/FEVZÎ/RIZÂ, Hacı Ali Rızâ Efendid. 1830 - ö. 1902Madde AdıGörüntüle
18NASFET, Ahmed Rızâ Nasfet Efendid. 1792 - ö. ?Madde AdıGörüntüle