Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RAHMİ, Abdurrahîm Efendid. ? - ö. 1808-09Doğum YeriGörüntüle
2KÂMİLÎ, Kâmil Çalışkand. 20.03.1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MÜLHİMÎ, İbrahimd. ? - ö. 1650Doğum YeriGörüntüle
4Güzide Taranoğlud. 29 Ocak 1922 - ö. 30 Aralık 2013Doğum YılıGörüntüle
5Orhan Ülkülüd. 1922 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MAHRUMÎ, Mazlum Çiftçid. 1922 - ö. 1997Doğum YılıGörüntüle
7Yılmaz Dokuzoğuzd. 1887 - ö. 04 Ekim 1977Ölüm YılıGörüntüle
8MAHMUT TÜRKTENd. 1909 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
9Fazlı Ertekind. 1911 - ö. 17 Şubat 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Levent Ağralıd. 1933 - ö. 2001MeslekGörüntüle
11Alöna Eroglud. 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Sinan Oruçoğlud. 24 Şubat 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Serhan Ergind. 1984 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Abdurrahman Fehmi Bilgind. 1906 - ö. 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hatice Mualla Sümerd. 13 Ağustos 1929 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RIZAd. 1878 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle
17Rıza Tevfik Bölükbaşıd. 1869 - ö. 30 Aralık 1949Madde AdıGörüntüle
18GULAM RIZA DAVUDÎd. 1879 - ö. 1999Madde AdıGörüntüle