Rıza Ümit

(d. 1922 / ö. 1977)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Erzurum'da doğdu. Sunucu Güner Ümit'in babasıdır. İlk ve ortaokulu Kars'ta okudu. 1939'da Sivas İlköğretmen Okulu'nu bitirerek yurdun çeşitli yerlerinde öğretmenlik ve yöneticilik yaptı. Ankara Keçiören Çizmeci İlkokulu öğretmeni iken 1970 yılında kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1977 yılında öldü.

Rıza Ümit, Kars Ortaokulu'nda öğrenciyken şiirleriyle Türkçe öğretmeni olan Halide Nusret Zorlutuna'nın dikkatini çekmiştir. Onun teşvik ve himayesini gören Ümit, ilk şiirlerini Yedigün, Çınaraltı, Varlık gibi dergilerde yayımlamıştır. Hece ve aruz ölçüsüyle şiirler yazmış, Yunus Emre ve Fuzuli'nin özelliklerini birleştiren bir şair olmuştur. Mistik, sıcak, derinlikli ve düşündürücü şiirlere imza atmıştır.

Şairin son dönemdeki yakın arkadaşlarından biri olan Halil Soyuer, hatıralarında Rıza Ümit'in şiir dünyası ile ilgili şu tespitleri yapar: "Rıza Ümit'in köklü bir din eğitimi ile yuğrulduğu şiirlerinden belli oluyordu. Allah sevgisini mısra mısra dile getiriyor ve bundan gurur da duyuyordu: 'Eğer bilmeyen varsa / Şayet bizi ararsa / Arayan bana yârsa / Bir seher Allah diye / Yanarken bulsun beni.' Rıza Ümit, şiirlerini aruz ve hece vezniyle yazardı. Rubai tarzının en güzel örneklerini vermişlerden biriydi. Yunus Emre'ye deli gibi vurgun olduğundan, koşma tarzındaki şiirlerinde Allah sevgisini yüceltirdi. Şiirlerinin Allah tarafından ilham yoluyla yazdırılan dizeler olduğunu söyler dururdu. Rıza Ümit, Türk musikisine de vâkıftı. Nota ve usul bilir, çok güzel de ut çalardı. Keçiören'in Ünal Sokağı'ndaki evinin bahçesinde yaz aylarında musiki günleri düzenler, Keçiören'in gençlerine Türk musikisi sevgisini aşılamaya çalışırdı. Besteleri de vardı, bestelenmiş şiirlerinden biri şuydu: 'Hâlâ yanıyor besteler en son nefesinde / Hâlâ gülüyor bahçelerin nadide hazda / Lâkin güze girmiş ne yazık gözleri yaşlı / Hicran diye bir velvele var şimdi Boğaz'da.'" (Soyuer 1982: 147-149)

Rıza Ümit, bir ömür boyu yazdığı şiirlerini Beşgen Dünya adlı bir kitapta toplamayı tasarlamışsa da bu arzusunu gerçekleştiremeden vefat etmiştir..

Kaynakça

Soyuer, Halil (1982). Anılarla Şairler Albümü I. Ankara: Ankara Basım Sanayi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. NECATİ TONGA
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BÎHUZUR BABA, Bayram Sarıoğlud. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ziyaettin Fahri Fındıkoğlud. 1901 - ö. 16 Kasım 1974Doğum YeriGörüntüle
3CAHİT CANd. 10.04.1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Rıza Beşerd. 1922 - ö. 16 Temmuz 2011Doğum YılıGörüntüle
5Nezihe Arazd. 11 Mayıs 1922 - ö. 25 Temmuz 2009Doğum YılıGörüntüle
6Nusret Kemal Otyamd. 11 Eylül 1922 - ö. 2 Şubat 2015Doğum YılıGörüntüle
7MEMMEDAĞAd. 1933 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
8MAHMUT TÜRKTENd. 1909 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
9AHMET DURSUN DEMİRCİd. 1917 - ö. 1977Ölüm YılıGörüntüle
10Latif Karagözd. 12 Ocak 1939 - ö. 22 Nisan 2009MeslekGörüntüle
11Emine Sönmezd. 15 Eylül 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Neriman Calapd. 14 Kasım 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Selma Fındıklıd. 19 Kasım 1965 - ö. 27 Mayıs 2015Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Sultan Polatd. 02 Ocak 1970 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Lütfiye Aydınd. 8 Ağustos 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ümit Yaşar Oğuzcand. 22 Ağustos 1926 - ö. 4 Kasım 1984Madde AdıGörüntüle
17KAYIKÇI ALİ/DEREBAHÇELİ/ ALİ RIZA/ HAMSİKÖYLÜ/Ali Kayıkçıd. 14.08.1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Turgut Yükseld. 22 Haziran 1967 - ö. ?Madde AdıGörüntüle