Madde Detay
ŞEYHÎ, Celâleddîn Dede
(d. 1265/1849 - ö. 1326/1908)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mehmed Celaleddîn Şeyhî Dede Efendi, şiirlerinde Şeyhî mahlasını kullandı. 1265 Rebiülevvel/1849 yılında İstanbul'da doğdu. Yenikapı Mevlevi-hanesi Şeyhi Osman Salâhaddîn Dede Efendi'nin oğludur. Şeyhî, Dâvud Paşa Rüşdiye Mektebini bitirdi. Bazı özel hocalarla eğitimini sürdürdü. Babasından Mesnevi ve Füsûsü'l-Hikem okudu. Babasının inzivaya çekilmesi üzerine 1286/1869 yılında mezun oldu ve 18 Cumadiyelahire 1304/1887'de babasının yerine geçti. Dergâhta mukabele günlerinde Mesnevi öğretmeye devam etti. 1326 Rebiülahiri'nin 30. gecesi/ 1908'de vefat etti. Bestelediği ayin gasli esnasında okundu. Dergâhta babasının yanına defnedildi.
Elde bir kaç şiiri vardır. Bunlardan birisi Ahkar mahlaslı Zühdi Bey ile müşterektir. Musikide oldukça yetenekli idi. Dü-gâh ayiniyle tanındı.
Kaynakça
İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 06.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 06.06.2014Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Sânihât-ı Kudsiyesinde "Şeyhî" Tahallüs Buyuran Hazret-i Azîz ile Mahlas-ı Şâirânesi Ahkâr Olan Dîvân-ı Muhâsebât Reîsi Zühdî Bey ile Müşterek Bir Gazeli.
Ş Kûh u sahrâ-yı cünûnda ben ki cevlân eyledim
A Cûları te’sîr-i efgânımla giryân eyledim
A Öyle bir vâdî-i ye´se sâlikim ki reşk ile
Ş Kays ile Ferhâdı ol vâdîde hayrân eyledim
Ş Eyleyip âzâde-i kayd-ı mahabbet gönlümi
A Vâkıf-ı esrâr-ı aşk-ı zât-ı Sübhân eyledim
A Dil esîr-i çâh u zindân-ı anâsırken anı
Ş Mülk-i istignâda taht-ı aşka sultân eyledim
Ş Çâk edip delk-i vücûdu aşk-ı hestî-sûz ile
A Mâ vü men bünyâdını bir demde vîrân eyledim
A Verdim ikrâr-ı fenâfillâh terki terk edip
Ş Matbah-ı fakr-ı elemde cânı üryân eyledim
Ş Lâne-sâz-ı şâhsâr-ı aşk olaldan bâz-ı dil
A Tâ’ir-i kudsî gibi tâ arşa tayrân eyledim
A Şâhbâz-ı cidd ü cehdi şeh-per-i tevhîd ile
Ş Evc-i kurb-ı hazrete her lahza perrân eyledim
Ş Yandı perr ü bâl-i kasdı kaldı Cibrîl-i hıred
A Seyr-i fillâha varıp tefrîdi izân eyledim
A Pîr-i mey sahbâ be-dest cân atdı istikbâlime
Ş Ol zamân ki azm-i bezm-i şâh-ı hûbân eyledim
Ş Pâsbân-ı kârbân-ı râh-ı Hakk’ım çünki ben
A Savb-ı maksûdı bütün uşşâka ilân eyledim
A Devlet-i sermed erişdi hamdü lillâh sıdk ile
Ş Kendimi kıtmîr-i bâb-ı Şîr-i Yezdân eyledim
Ş Dergeh-i Mollâ-yı Rûm’a eyleyip vakf-ı vücûd
A Ahkarâsâ niçe bin giryânı handân eyledim
A Mesnevî’den terbiyet-yâb-ı füyûzât eyleyip
Ş Şeyhiyâ tıfl-ı dili bir merd-i meydân eyledim
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal. (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. IV. İstanbul: Dergah Yay. 1834.)
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | NUTKÎ, Mehmed Nutkî Efendi b. Yahya Paşa | d. ? - ö. 1647 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | ABDÎ | d. 1706-07 - ö. 1769-70 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | HALÎM, Abdulhalîm Efendi | d. 1829 - ö. 1891 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | TAŞÇI ALİ (USTA), Ali | d. 1849 - ö. 1904 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Ebüzziya Tevfik | d. 1849 - ö. 27 Ocak 1913 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | MEHMED ŞEMSEDDÎN, İstanbullu | d. 1849 - ö. 1900 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | NAZLI GELİN, Ayşe | d. 1860 - ö. 1908 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | GÜL BABA HALİM | d. 1855/1856 - ö. 1908/1910 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | BORANÎ, Abdullah Fahri | d. 1864 - ö. 1908 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | CÜNÛNÎ AHMED DEDE, Larendeli | d. 1543? - ö. 1620 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | AHMED HAMDİ, Rizeli | d. 1843 - ö. 1886\'dan sonra | Meslek | Görüntüle |
| 12 | YAHYÂ, Yahya Dede Efendi | d. ? - ö. 1688 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | EYYÛB SABRÎ PAŞA, Yenişehirli | d. ? - ö. 1890 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | RİF'AT, Hacı Hüseyin Rif'at Efendi, Gökmen-zâde | d. 1794 - ö. 1860 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | NAZÎF, Mehmed | d. ? - ö. 1849 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | FÜRÛGÎ, Fürûgî Çelebi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | Rızayi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | HÜSEYİN CAN | d. ? - ö. 1695-96 | Madde Adı | Görüntüle |