Mine Soysal

(d. 1959 / ö. -)
Arkeolog-Araştırmacı, Yazar, Genel Yayın Yönetmeni
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Önasya Dilleri ve Kültürleri bölümünden mezun oldu. 1994 yılına dek İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde arkeolog-araştırmacı olarak çalıştı ve birçok sergileme projesi gerçekleştirdi. Türkiye’nin farklı bölgelerinde kazılara ve yüzey araştırmalarına katıldı. Müzedeki görevinden ayrıldıktan sonra 1996 yılında Günışığı Kitaplığı'nı kurdu. Çocuk edebiyatında önemli yer edinen birçok kitabın editörlüğünü üstlendi. Uzun yıllardır edebiyat, yayıncılık ve okuma kültürü üzerine seminerler verdi. Türkiye Yayıncılar Birliği ile 2009 ve 2018’de toplanan Ulusal Yayın Kongreleri'nde Çocuk ve Gençlik Yayıncılığı Komisyonlarında görev aldı. 2011’den beri süren öğretmenler ve kütüphaneciler için düzenlenen "Eğitimde Edebiyat" seminerlerinin yanı sıra ülkenin tek yıllık yayıncılık konferansı olan Zeynep Cemali Edebiyat Günü gibi okuma kültürümüzün gelişmesine yönelik birçok öncü projenin de mimarı olan Soysal, Günışığı Kitaplığı’nın genel yayın yönetmenliğini sürdürmekte, eser vermeye devam etmekte ve İstanbul’da yaşamaktadır.

Soysal’ın çocuklar ve gençler için hazırladığı ilk popüler bilimsel kitaplar, 1996’da Tarih Vakfı Yayınları tarafından yayımlandı. Sonraki yıllarda anaokul ve ilköğretime yeni başlayan çocuklar için yayımlanan Deniz ve Ülkeler isimli iki kitabı “İlk Kitabını Kendin Boya” dizisinden çıktı. Küçük okurlara hem okuma hem de boyama olanağı sunan bu kitaplar, boyutu, sayfa düzeni ve içerdiği bilgiler açısından hitap ettiği yaş grubunun gereksinimlerine göre hazırlanmıştır.

Soysal, her yaştan okura hitap eden İstanbul Masalı adlı anlatısında, İstanbul’un geçmişten günümüze uzanan yerleşim öyküsünü kaleme almıştır. Sanatçı Betül Sayın’ın renkli resimleriyle canlanan bu özgün anlatı, 2015’te İZ TV’nin “İstanbul’un Yüzleri” kuşağında “Mine Soysal ile İstanbul Masalı” adlı belgesele konu olmuştur.

Yazar, Ala, Mermer Kent Priene, Dağlardaki Tanrılar, Labraynda ve Mavi Zamanlar, Halikarnassos adlı dört kitaptan oluşan “Ala Kitapları” dizisini, daha sonra Ala Çocuk Yollarda adı altında tek kitapta toplamıştır. Bütünüyle bilimsel verilerden yola çıkan Soysal bu eserinde, Antik Çağ’da Ege kıyılarında süregiden yaşamı meraklı bir çocuğun gözünden öyküleştirmiştir. Kitabında mitolojiden de yararlanan yazar, hem çocuklar hem de yetişkinler için kültür tarihimizin önemli bir dönemini aydınlatmıştır. Manzum bir dille yazılarak antik kaynaklara da gönderme yapan eserde illüstratör Serdar Sönmez’in anlatıyı somutlaştırmaya ve metni tamamlamaya yönelik karakalem resimleri kullanılmıştır. Anlamı bilinmeyen kelimelerin açıklamaları ve okunuşları için kitabın sonunda bir sözlüğe de yer verilmiştir.

Soysal gençler için yazdığı Eylül’de Aşklar adlı ilk romanında, iki gencin arasında aşk ve dostluk etrafında gelişen karmaşık bir ilişkiyi anlatmıştır. Genç karakterlerin yaşadıkları çatışmaların, duygu ve düşünce değişimlerinin yansıtıldığı kurguda anne, kardeş ve arkadaş karakterleri öne çıkarken, evden ayrılıp yeni bir yaşam kurmuş baba ile yaşanan sorunlarsa geri planda işlenmiştir. Mevcut zamandan geriye dönüşlerle ilerleyen romanda gerek şimdiki zaman ile geçmiş zamanın kıyaslanması gerekse başkahramanların arayışları, duygu, düşünce, davranış ve kararlarını sorgulamaları önemlidir.

Uzun yıllar ortaokul ve lise öğrencilerine İstanbul’un ve Anadolu’nun kültür tarihine ilişkin seminerler de veren Soysal, daha sonraları “Okuma Sohbetleri” adıyla düzenlediği programlara odaklandı. Sayısız öğrenciyle kitap okuma halleri ve özellikle edebiyat kitapları üzerine sohbet eden yazar, izlenimlerini Eyvah Kitap! adlı eserinde öyküleştirmiştir.

Soysal, Odada Yalnız adlı eserinde farklı coğrafyalarda, farklı gelir düzeylerinde ve değişik sosyal çevrelerde yaşayan gençlerin önemli sorunlarını dile getirmiştir. Eserde anlatılan genç karakterler genelde yalnız, çekingen, savunmasız ve çaresizdirler. Uzakta adlı eserinde de yine birbirinden çok farklı sosyal çevrelerden gelen iki gencin kendini bulma çabalarını anlatan yazar, adalet, eşitlik, gurbet ve farklılık kavramlarını ele almıştır. Aile ve dostluk bağlarının, eğitim hakkının anlatıldığı eser, şehirlerin değişen dokusunu ve dönüşümünü yansıtması açısından da önemlidir. Soysal, Daralan adlı son romanında ise küçük bir Anadolu kentinin yoksul mahallesinde yaşayan gençlerin iç sesini, kaygılarını, öfkelerini ve sevinçlerini dile getirmiştir. Kadın haklarının hiçe sayıldığı ve şiddetin egemen olduğu bir evin karşısında birbirlerine sevgi ve anlayışla bağlı bir ailenin gerçek gücünü ve neler yapabileceğini duyumsatan kitap bir dayanışma hikâyesidir.

Kaynakça

Akal, Aytül (2010). "Mine Soysal'la Söyleşi". http://gunisigikitapligi.com/haber/4309 [erişim tarihi: 05.05.2018]

Avcı, Ümran (2012)."En Acımasız Okur Çocuklar". http://gunisigikitapligi.com/haber/en-acimasiz-okur-cocuklar [erişim tarihi: 05.05.2018].

Şeker, Başar (2013). "Mine Soysal: Kitaplar Oyun Bahçeleri Gibidir". http://gunisigikitapligi.com/haber/mine-soysal-kitaplar-oyun-bahceleri-gibidir [erişim tarihi: 10.05.2018].

Yılmaz, Meltem (2011). "Ayrımcılığa Karşı Barıştan Yana". http://gunisigikitapligi.com/haber/ayrimciliga-karsi-baristan-yana/ [erişim tarihi: 10.05.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ZELİHA SERTTAŞ
Yayın Tarihi: 10.09.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kentler Kenti İstanbulTarih Vakfı Yayınları / İstanbul1996İnceleme
Tarihten Günümüze Anadolu'da Konut ve Yerleşmenin ÖyküsüTarih Vakfı Yayınları / İstanbul1996İnceleme
İstanbul OyunlarıTarih Vakfı Yayınları / İstanbul1996Diğer
Tarihten Günümüze Anadolu'da Konut ve Yerleşme İçin OyunlarTarih Vakfı Yayınları / İstanbul1996Diğer
Renk Renk İstanbulTarih Vakfı Yayınları / İstanbul1996Diğer
Renk Renk AnadoluTarih Vakfı Yayınları / İstanbul1996Diğer
DenizGünışığı Kitaplığı / İstanbul1997Diğer
Eylül'de AşklarGünışığı Kitaplığı / İstanbul2001Roman
İstanbul MasalıGünışığı Kitaplığı / İstanbul2003Diğer
ÜlkelerGünışığı Kitaplığı / İstanbul2004Diğer
Ala Çocuk YollardaGünışığı Kitaplığı / İstanbul2005Hikâye
Eyvah Kitap!Günışığı Kitaplığı / İstanbul2006Deneme
Odada YalnızGünışığı Kitaplığı / İstanbul2009Hikâye
UzaktaON8 / İstanbul2014Roman
DaralanGünışığı Kitaplığı / İstanbul2017Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Çetin Altand. 22 Haziran 1927 - ö. 22 Ekim 2015Doğum YeriGörüntüle
2Güngör Gençayd. 24 Haziran 1934 - ö. 23 Nisan 2012Doğum YeriGörüntüle
3Samipaşazade Sezaid. 1859 - ö. 26 Nisan 1936Doğum YeriGörüntüle
4MUSTAFA ÇAMd. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ORHAN KÖROĞLU, Orhan Ayvazoğlud. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Rahmi Emeçd. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Handan Öztürkd. 19 Ağustos 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Mustafa Ruhi Şirind. 2 Ocak 1955 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Fazıl Oyatd. 1915 - ö. 1992MeslekGörüntüle
10Hızır Ovacıkd. 20 Mayıs 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Şengül Gülbahçed. 1971 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Nilgün Ilgazd. 01 Ocak 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Mine Artud. 1972 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Mine Ömerd. 10 Ağustos 1961 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15Mine G. Kırıkkanatd. 1951 - ö. ?Madde AdıGörüntüle