TAHİR

(d. 1225/1810 - ö. 1270/1853)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Tahir, H.1225/M.1810 yılında Konya’nın İsmil köyünde doğdu (Ergun-Uğur 2002: 188). Gazimihal, doğum tarihini H.1277/M.1861 olarak vermektedir (1947: 54). İsmil köyünde tarlaları ve ahırları olan Tahir, çiftçilik ve koyunculuk yaparak geçimini sağladı. Sık sık Konya’nın merkez köylerinden İsmil’den Konya’ya gelerek âşık kahvelerinde fasıllara katıldı. Diğer illerden gelen ve Konya’dan katılan âşıklarla programlar yaptı. H.1270/M.1853 tarihinde köyü olan İsmil’de vefat etti (Ergun-Uğur 2002: 188). Yakıcı ölüm tarihini H.1276/M.1859 olarak vermektedir (1994: 194). Gazimihal’e göre ise ölüm tarihi H.1342/M.1926’dır (1947: 54).

Âşık Tahir, şen ve şuh bir kişiliğe sahipti (Ergun-Uğur 2002: 188). Zamanının önemli bir bölümünü âşık kahvelerinde geçirdi. Saz ve söz meclislerine katıldı. Koşmalar ve divanlar söyledi (Yakıcı 1994: 194). Bir tarikata bağlı olduğuna dair hakkında çok fazla bilgi olmayan Tahir, Gazimihal’e göre Mevlevi idi (1947: 54).

Kaynakça

Ergun, S.Nüzhet, M. Ferit Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. hzl. Hüseyin Ayan. Konya: T.C. Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yay.

Gazimihal, Mahmut Ragıb (1947). Konya’da Musiki. Ankara: Halkevleri Yay.

Yakıcı, Ali (1994). “Başlangıcından 20. Yüzyıla kadar Konya’da Âşıklık Geleneği”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi/GEFAD, Bahar, 177-204

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ALİ YAKICI
Yayın Tarihi: 06.04.2015
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Erişti hamdolsun eyyam-ı bahar

Yine cünunlandı şeydâyı bülbül

Bilmedi kararın ol vakti seher

Salıverdi şirin sadâyı bülbül

Muhabbeti çoktur gülün dalına

Âşık olmuş döner öyle yoluna

Boşlamaz çevrilir sağ ve soluna

Bahş eylemiş canı fedâyı bülbül

Gülün kadrin bilir edadan geçmez

Ganilik isteyip gedadan geçmez

Her vakit virdinde Hudâ’dan geçmez

Yapar istiğnayı edâyı bülbül

Hasret-i aşk ile yanar tüttükçe

Feryâdı cihanı tutar öttükçe

Her seher Mevlâ’ya niyaz ettikçe

Unutma bu Tahir gedâyı bülbül

Ergun, S. Nüzhet-M. Ferit Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. hzl. Hüseyin Ayan. Konya: T.C. Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yay. 188.


Koşma

Kanda görsem beni Mecnun edersin

Seni ejderha gibi bin başlı seni

Gider el yanında zem mi edersin

Seni ok kirpikli yay kaşlı seni

Âşıklar sayd eder çekmeye derde

Sevdalı muhabbet tükenmez serde

Siyah gisûların veçhine perde

Seni urgan gibi sim saçlı seni

Nideyim ahdinde durmadın bugün

Artırdın gönlümün her dem firkatin

Yaktın derunumu kül ettin bütün

Seni nergis gözlü gül başlı seni

Tahir ölür gelin elbet sözüme

Muhabbet şem’ini yaktın özüme

Nikap çektin kaçan benden yüzüne

Seni gül bedenli genç yaşlı seni


Ergun, S. Nüzhet-M. Ferit Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. hzl. Hüseyin Ayan. Konya: T.C. Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yay. 188.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TEVFİK, Abdullahd. ? - ö. 1854-1855Doğum YeriGörüntüle
2DERVÎŞ ÇELEBİ, Pîrî-zâded. ? - ö. 1672Doğum YeriGörüntüle
3HEMDEM, Mehmed Sa'îd Hemdem Çelebi Efendid. 1807 - ö. 1859Doğum YeriGörüntüle
4FEDÂÎ, Mahmudd. 1810\'lar - ö. 1866Doğum YılıGörüntüle
5HÂLİS, Hacı Pîr Efendid. 1810-1811 - ö. 1880-1881Doğum YılıGörüntüle
6AHSEN/HÂFIZ, Hâfız İbrâhim Edhem Efendid. 1810 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NAKŞÎ, Şeyh Nakşî Mustafa Dede Efendid. ? - ö. 1853-54Ölüm YılıGörüntüle
8RIZÂYÎ, Mehmedd. 1823 - ö. 1853Ölüm YılıGörüntüle
9CÂMÎ, Ahmed Câmî Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1853Ölüm YılıGörüntüle
10MİNAYE ELİYEVAd. 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
11YÂDÎ, Osmand. ? - ö. 1883MeslekGörüntüle
12ÜSTÜN, Abdülaziz/Aziz Üstünd. 1911 - ö. 27-28.07.1978MeslekGörüntüle
13RAHMANÎ, Osmand. 1865 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ZİKRÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KORHAN, Pertevd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SAVTÎ, Mustafa Atamand. 1908 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17DEDENOĞLU, Dilaver Deded. 1936 - ö. 1997Madde AdıGörüntüle
18NEBİ KELBECERLİd. 1898 - ö. 1969Madde AdıGörüntüle