Madde Detay

Abdülmecit Tokdemir, Artvin’in Şavşat ilçesine bağlı Kocabey’de (eski adı Kuçen) 1894’te dünyaya gelmiştir. Şairlik kültürünün egemen olduğu bir ailede yetişen Tokdemir, şair ve din adamı Muhammet Recai’nin torunu, şair ve folklor araştırmacısı Hayrettin Tokdemir’in babasıdır.İlk eğitimine köy medresesinde başlar. Daha sonra İmerhev’in (şimdiki adı Meydancık) Balıklı köyünde Hacı Mevlüt Efendi’den Kur’an okumayı öğrenir. On bir yaşında Kuran’ı hıfzetti. Bir süre sonra Söğütlü köyünde açılan Darü’l Hilafetü’l Aliyye adlı okulda tahsiline devam eden Tokdemir, okulun müderrisi olan dayısı Yusuf Ziyaüddin Efendi’den Arapça ve Farsça dersleri alarak eğitimini tamamladı. 1915’te çocuk yaşta âşık olduğu Safiye ile evlenir. Bir şiirinde “Yar adını sorarsanız Safiye” der. Eşinin kısa süre sonra ölmesi üzerine ikinci evliliğini 1917 yılında Elvida Hanım ile yapar. Abdülmecit Tokdemir, küçük yaşta Milli Mücadele’ye katıldı. Burada etkin görevlerde bulunan yazar, dönemi anlatan anılarını 7 Mart Kahramanları adlı eserinde topladı. Gençlik dönemlerinde çiftçilik yapan Tokdemir, sonraki yıllarda Darü’l-Hilafetü’l-Aliyye’de müdür yardımcılığı yaptı. Bu okulun 1925 yılında kapatılmasının ardından bir süre Orman Ser Muhafaza memurluğu görevinde bulundu. 1940’tan itibaren ömrünün sonuna kadar ticaretle uğraşarak ve davavekilliği yaparak yaşamını sürdürdü. Tanınmış hekimler yetiştirmiş bir ailenin çocuğu olarak cerrahlık alanındaki bilgi ve deneyimini sünnetçilikle devam ettirdi. 17 Ağustos 1974 tarihinde vefat etmiştir (Karadeniz 2002: 529-534).

Şiirlerinde özellikle dini konuları ve ahlak sorunlarını işleyen Tokdemir’in Oğluma Öğütler (1964) ve 7 Mart Kahramanları adlı kitapları yayımlanır. Ayrıca Mektubat, Artvin’de Edebiyat ve Süzülmüş Sözler adlı yayına hazır üç kitabı basılma olanağı bulamaz (Karadeniz 2002: 529). Şairin bütün eserleri ölümünden sonra Hayrettin Tokdemir tarafından bir araya getirilerek Edebî Goncalar adı altında kitaplaştırılmıştır.

Musa Öksüz, Âşık Kara ile yaptığı görüşmede onun Tokdemir ile arasında geçen şöyle bir anıya yer verir: “Kara yeni âşık olduğu ve tanınmaya başladığı gençlik yıllarında bir mecliste Huzûrî’nin bir şiirini -etkili olsun diye- kendisininmiş gibi söyler. Mecliste bulunan Abdülmecid Tokdemir, ona bir tokat atar. Kara, yere serilir ve Tokdemir’e niçin vurduğunu sorar. Tokdemir ‘Sakın bir şey söyleme, eğer bir kelime daha edersen sana öyle bir vururum ki kendine gelemezsin! Bu şiir, Huzûrî Baba’nın bir şiiridir. Onun bir deyişi olduğunu neden söylemedin?’ der.” (2013: 59). Tokdemir ve Mecit mahlaslarını kullanan âşığın şiirleri genellikle öğütleme türündedir. “Her söylenilen söz kıssa olmaz/ Kıssa olsa bile hisse olamaz” söylemi bunu örneklendirmektedir. Şiirlerinde peygamberlerin adına telmih yaptığı görülür. Dili sadedir.