YUSUF, Yusuf Karacakale

(d. 1950 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Yusuf Karacakale olan âşık 1950'de Sivas'ın Kangal ilçesinin Ceviz köyünde doğmuştur. Maddi imkansızlık nedeniyle eğitim hayatına devam edemeyen âşık, ilkokul mezunudur. 15 yaşında çalışmak için Ankara'ya gider, bir pastanede bulaşıkçı olarak işe başlar. İlerleyen yıllarda ise garsonluk yaparak geçimini sağlar. Sevdiği kızı askere gitmeden önce ister, fakat kızın ailesi askerliğini yapmadan kızı vermeyi kabul etmez. Askerliğini jandarma on başı olarak yapan âşık askerden gelince evlenir. Üç çoçuk ve bir torun sahibi olan Karacakale, 1995'te garsonluktan emekli olur. Sendikalarda iş yeri sendika temsilciliği yapan âşık, garsonluk dışında başka işlerde de çalışır (Şahin 2011: 506). Karacakale, Sivas Kangal Ceviz köyü derneği dernek kuruculuğu, 2003'te Tüm Emeklililer Sendikası Mamak şube kurucu başkanlığı yapar. Ayrıca Pir Sultan Abdal Kültür Derneğinde 2005'te yönetime seçilmiştir. Şuan da halkla ilişkiler çevre komisyonu başkanlığı yapan âşık, bu dernekte semah ve halk oyunları ekibinde görev almaktadır (Şahin 2011: 506).

Karacakale Pir Sultan Abdal Derneği'nden ve kendi köyünün derneğinden ödül almıştır. Haftada bir gündem ile ilgili şiirlerini radyoya yollar. Çeşitli kurumların düzenlediği etkinliklere ve mahallî festivallere fırsat buldukça katılan âşık, Pir Sultan Abdal Derneğince düzenlenen etkinliklerde görev almakta ve anma törenlerinde şiirlerini okumaktadır (Şahin 2011: 507).

İlk şiirini 1969'da sevdiği kıza yazan âşığın sazda ve sözde ustası olmamıştır. Çevresindeki âşıklardan ve şiirlerini okuduğu âşıklardan etkilenir. Çevresinde tanıdığı âşıklar; Ali Kızıltuğ, Rıza Karahan, Ali Baştuğ, Muhlis Akarsu ve Mahsuni Şerif'tir (Şahin 2011: 506).

Rüya ve badeye inanan âşığın kendisi de rüya görmüştür. Rüyasında Hacı Bektaş Veli'nin bahçesinden verilen olgun bir meyveyi yer. Adını mahlas olarak kullanan âşık mahlasını kendi alır. Âşık makamlarını bilmekte ve halk hikayesi anlatmaktadır. Karacakale söylediği şiirler üzerinde değişiklik yapmadan şiirleri ilk söylediği şekliyle ajandasına kaydetmektedir. Fasıl düzenlerini bilmeyen Karacakale âşık atışmalarına dinleyici olarak katılmaktadır. Sosyal ve siyasi içerikli şiirler yazan âşığın hak aramak, toplumun haklarına sahip çıkmak üzerine yazdığı şiirleri mevcuttur. Gözü görmez kulağı duymaz yöneticilere, yapılan yolsuzluklara dair şiirleri vardır. Açlık, işsizlik, sefalet, yolsuzluk, yozlaşma, tekdüzelik ve yabancılaşma ağırlıkla işlediği konulardır (Şahin 2011: 507).

Kaynakça

Şahin, Burcu (2011). Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri VIII. Ed. F. A. Turan, O. Aydın, G. Gülegül. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞAN AKSU
Yayın Tarihi: 09.07.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZAMANÎ, Mehmet Halife Tırpand. 1926 - ö. 2001Doğum YeriGörüntüle
2MUSTAFA, Mustafa Özbekd. 1910 - ö. 1984Doğum YeriGörüntüle
3İSMİHAN, İsmihan Erdoğmuşd. 1955 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4GÜLŞADÎ, Yılmaz Altayd. 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5GÜLABİ, Gülabi Gültekind. 01.01.1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KAYSAL, Şevki Kaysald. 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KUL FAKİR ALİ, Ali Oymakd. 1860? - ö. 1938MeslekGörüntüle
8MEHMET IŞIKOĞLUd. 18.05.1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
9ŞEYDA EZİZd. 1897 - ö. 1957MeslekGörüntüle
10ZÜLÂLÎ, Yusuf Köktend. 1873 - ö. 18.12.1956Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ÜMÜSÜd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12GÜLDİKEN, Durmuş Çetinkold. 10.07.1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Yusuf Ziya Bahadınlıd. 9 Eylül 1927 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KULOĞLUd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KADDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle