ZAMÂNÎ, Mahmud

(d. ?/? - ö. 960/1552)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mahmud olan Zamânî, Latifî'ye göre Edirneli'dir. Âşık Çelebi biraz daha ayrıntılı bir bilgi vererek Edirne'nin çevre yerleşimlerinden olan Ergeneli olduğunu söyler. Enisü'l-müsâmirîn yazarı Abdurrahman Hıbrî de şairin Ergene'de doğduğunu belirtir. Öğrenimini Edirne'de tamamladı. Önce danişmend; daha sonra Şehzâde Mustafa'nın isteği üzerine sekban kâtibi oldu. Uzun süre Şehzâde Mustafa'nın hizmetinde bulundu. Şehzâdenin öldürülmesinden sonra ortadan kayboldu (Kılıç 2010:580). Bu esnada Nişancı Mustafa Çelebi'ye o devirde hayli meşhur olan "hüner" redifli bir kaside sundu. Yanına sığındığı Rumeli Beylerbeyi Ahmed Paşa'nın kendisine zeamet verdiği rivayet edilir. 960/1552 yılında genç yaşta vefat etti.

Şiirlerinde ilk önce Semâî daha sonra Zamânî mahlasını kullandı. Kaynaklar şairin güzel şiirleri bulunduğunu belir­tirler. 

Kaynakça

Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latîfî, Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzemâ. Ankara: AKM Yay.

Kazancıgil, Ratib (1999). Abdurrahman HibrîEnisü’l-Müsâmirîn,Edirne Tarihi. Edirne: Edirne Valiliği Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978-81). Tezkiretü'ş-Şu'ara, Kınalızâde Hasan Çelebi. Ankara: TTK Yay. I/432.

M. Şemseddin Sami (1996). Kâmûsü'l-Alam. İstanbul: Kaşgar Neşriyat.

Mehmed Süreyya (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. İstanbul: Matbaa-i Âmire.

Peremeci, Osman Nuri (2011). Edirne Tarihi. İstanbul: Bellek Yay.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 24.12.2014
Güncelleme Tarihi: 03.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Didüm nâr-ı izârunda nedür zülf-i siyeh cânâ

Didi ol gözlerüm nûrı ki olmaz bî-duhân âteş

Didüm ki ey gül-i ranâ nedendür ruhlarun hamrâ

Didi ki sûz-ı bülbülden olupdur gülsitân âteş

(Canım, Rıdvan (2000). Tezkiretü'ş-Şuara ve Tabsıratü'n-Nüzemâ. Ankara: AKM Yay. 287.)

Hak bu kim anı gören dir âferîn üstâdına

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 580.)

***

Bilmez ki niçe azıda agyârı gezdürüp

Gören sanur Zamânîyi sekbân olup gezer

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 580.)

***

Nigârın hâtırı hattı ucından pür-gubâr ancak

Yine âyîne-i âlem-nümâda jeng var ancak

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 580.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİKMETÎ, İsmâild. ? - ö. 1773Doğum YeriGörüntüle
2FEYZÎ (ELÎFÎ), Elîfî-zâde Feyzullâh Efendid. ? - ö. 20 Haziran-19 Temmuz 1765Doğum YeriGörüntüle
3SİYÂMÎ-ZÂDE, Siyâmî-zâde Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53Ölüm YılıGörüntüle
5TÂBÎ, Hacı Mehmed Tâbîd. ? - ö. 1552Ölüm YılıGörüntüle
6SİNAN ÇELEBİ, Şeyh Hüsam-zâded. ? - ö. 1552-53Ölüm YılıGörüntüle
7AZMÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1694MeslekGörüntüle
8EMÂNÎ, Rusçuklu Mustafa Çelebid. ? - ö. 1591MeslekGörüntüle
9FÂHİR, Salih Fâhir Efendid. ? - ö. 1708-09- Temmuz- Ağustos 1715MeslekGörüntüle
10SUN'Îd. 1485/86 - ö. 1533/34Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İLMÎ, İlmî Deded. ? - ö. 1611-12Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SAÂDET GİRAY (KIRIM HANI)d. 1492-93 - ö. Nisan 1538Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SÂDIK, Şeyh-zâde Mehmed Sâdık Efendid. ? - ö. Ocak 1658Madde AdıGörüntüle
14SÂBİT, Alâaddin (Ali)d. ? - ö. 5 Eylül 1712Madde AdıGörüntüle
15HÂKÎ, Mehmed Efendid. 1758-59 - ö. 1831-32Madde AdıGörüntüle