Madde Detay
MEKKÎ Mehmed, Mekkeli
(d. 1259/1843 - ö. 1328/1910)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1843 yılında Mekke'de doğdu. Asıl adı Mehmed Mekkî Efendi'dir. Sirozî-zâde Ali Rıza Bey'in oğludur. Dedesi Meclis-i Vâlâ müftüsü sudûrdan Sirozî-zâde Tâhir Efendi'dir. Servet-i Fünun sahibi Ahmet İhsan Tokgöz damadı idi. Hakkı Devrim bu sülaledendir. Mekkî, hususi hocalardan ders okudu. Arapça, Farsça öğrendi. Medrese öğrenimi gördü. On altı yaşında İstanbul müderrisliği ruusunu aldı. İstanbul Bab Mahkemesi kitabetinde; 1868'de Lapseki, 1869'da Bergama, 1870'de Silistre naipliklerinde; 1874'te Adana Divan-ı Temyiz başkanlığında; 1876'da Teke, 1877'de Sakız, 1878'de Musul, 1880'de Karahisar-ı Sahib, 1885'te Diyarbakır, 1886'da Sivas, 1887'de Adana, 1891'de Halep, 1895'te Suriye, 1898'de Bursa, 1899'da Selanik naipliklerinde; 1903'te Meclis-i İdâre-i Emvâl eytâm üyeliğinde bulundu. 1904'te Mahkeme-i Teftîş-i Evkaf müsteşarlığına tayin edildi, 1907'de Anadolu Kazaskerliği payesi verildi. Meşrutiyetten sonra emekli oldu. 1910 yılında İstanbul'da vefat etti. Karacaahmet Kabristanı'na defnolundu.
Türkçeden başka Arapça ve Farsça şiirleri de olan Mekkî'nin Dîvân'ı elde yoktur. Kaynaklar nazmının ve nesrinin düzgün, sözlerinin güçlü olduğunu bildiriyor.
Kaynakça
İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. II. İstanbul: Dergah Yay.
Keskin, Mustafa vd. (hzl.) (2008). Mehmed Zeki Pakalın - Sicill-i Osmânî Zeyli. C. XII. Ankara: TTK Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nail Tuman, Tuhfe-i Nâ'ilî Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gönül gamdan haber-dâr olmadan şâd olmak istersin
Kimin şâkirdisin kim bizden üstâd olmak istersin
Nasîb aldıysa söyle rûzgârın germ ü serdinden
Meserretden ne gördün gamdan âzâd olmak istersin
Haber ver ser-güzeştin defter-i uşşâka kayd olsun
Miyân-ı ehl-i dilde sen nasıl yâd olmak istersin
Aceb sen Kûhken'lik eyledin mi nâm-ı Şîrîn'e
Ne koz kırdın ki bilsem şimdi Ferhâd olmak istersin
Bu işret-gehde Mekkî kangı câmın mesti oldun sen
Esâsından harâb olmuşken âbâd olmak istersin
(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. II. İstanbul: Dergah Yay. 954.)
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | RİYÂZÎ, Mehmed Riyâzî Efendi | d. 1572 - ö. 1644 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | MEKKÎ, Mehmed Efendi | d. 1714 - ö. 1797 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Ali Kâmi Akyüz | d. 1873 - ö. 11 Mart 1945 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | AHMED HAMDİ, Rizeli | d. 1843 - ö. 1886\'dan sonra | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | İZZET, Mütercim İzzet Paşa | d. 1843 - ö. 1914 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | ÇERKEŞÎ, Mehmet Hilmi | d. 1843 - ö. 1907 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | ÖMER | d. 1840 - ö. 1910 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | TEVFÎK, Mehmed Tevfîk, Selanikli | d. 1860 - ö. 1910 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | FEDÂÎ, İbrahim | d. ? - ö. 1910 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | VÂSİÎ/ABDÜLVÂSÎ', Abdulvâsi'/Vâsiî Çelebi | d. ? - ö. 1538 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | BAHÂYÎ, Şeyhülislam Bahâyî, Azîz-zâde, Mehmed Efendi | d. 1601 - ö. 1654 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | İSMET, İbrâhîm İsmet Efendi | d. 1750 - ö. 1807 | Meslek | Görüntüle |
| 13 | HAYÂLÎ, Mehmed Hayâlî Efendi | d. 1850 - ö. 1887 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | RÂ'İF, Mehmed Râ'if | d. ? - ö. 1847 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | PERTEVNİYÂL SULTÂN | d. 1810 - ö. 1884 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | HÂTİFÎ, Hâtifî Çelebi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | ZİHNÎ, Çermikli | d. ? - ö. 1863 ds. | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | MÂ'İL, Abdî Efendi | d. ? - ö. 1814-15 | Madde Adı | Görüntüle |