Madde Detay
Orhan Midhat Barbaros
O.M., Muhâmî Orhan Midhat
(d. 1894 / ö. 27 Temmuz 1964)
Yazar, Avukat, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Mahir Bey ile Ayşe Şaziye Hanım’ın oğlu olarak İstanbul’da doğdu. Kasımpaşa Bahriyesinde başkâtip olan babası, ek işler yaparak ailesini geçindiriyordu (Barbaros Gürel, 2008: 18-23).
Sekiz kardeşin en büyüğü olan Orhan Midhat, Bedreka-i İrfân ve Şişli Fransız Mektebinde gördüğü eğitimin ardından 1904’te Kabataş Lisesinden mezun oldu (Oktay, 1959: 62). 1911’de (Barbaros Gürel, 2008: 12) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini pekiyi dereceyle bitirerek iş hayatına atıldı. 1914’te Deniz Harp Okulunda başladığı lisan, edebiyat ve coğrafya öğretmenliğinden 1919’da istifa etti. Bir süre yalnızca avukatlık ve yazarlıkla uğraştı (Oktay, 1959: 62). 1923’te Darülfünun Hukuk Medresesinde ders verdi (Durkheim, 1923: 1). 1930’lu yıllarda Serbest Fırka’nın İstanbul Vilayet İdare Heyetinde görev aldı (Yetkin, 1982: 104). İki çocuk babası yazar, kalp krizi geçirerek vefat etti (Çalışlar, 2011: 264).
Orhan Midhat, ilk yazısını 1911’de Mütalaa mecmuasında yayımladı (Oktay, 1959: 62). 1938’e kadar çeşitli dergilerde yazar ve mesul müdür sıfatıyla yer aldı. 1914-1923 yılları arasında çevirmenlik yaptı. Hukuk, toplum ve iktisatla ilgili dört kitap yazdı.
Çalışmalarının çeşitliliğine rağmen edebî kimliğini romancı olarak kurdu. 1917-1925 yılları arasında “popüler” olarak nitelendirilebilecek yedi roman kaleme aldı. Eserlerinde aşk, vatan sevgisi, görücü usulü evlilik, eski ve yeni neslin çatışması, ahlaki yozlaşma gibi konuları işledi. Toplumsal değişimin çarpık yönlerine ayna tuttuğu bu eserlerde, müstehcen ifadelere sıklıkla yer verdi. Ayrıca iki öykü kitabı bulunan yazar, eserlerinin kuruluşunda ve içerik ögelerinde Tanzimat romanlarından beslendi. Toplumu eğitme amacı güttüğü için sade ve anlaşılır bir dil kullandı.
Kaynakça
Barbaros Gürel, İnci (2008). Bir Yaşamdan. İstanbul: Berfin Yayınları.
Çalışlar, Oral (2011). Portreler. İstanbul: Everest Yayınları.
Durkheim, Emile (1923). İctimâî Taksîm-i A’mâl. çev. O. Midhat [Barbaros]. İstanbul: Matbaa-i Amire.
Oktay, Afşin (1958). Biyoğrafiler Ansiklopedisi. Ankara: Bereket Matbaası.
Yetkin, Çetin (1982). Serbest Cumhuriyet Fırkası Olayı. [İstanbul?]: Karacan Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: BETÜL SOLMAZYayın Tarihi: 09.09.2018Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Yayın Tarihi: 09.09.2018Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
İçtimai İnkılaplar: İslamiyetin Mazi, Hâl ve İstikbali | Cemiyet Kütüphanesi / İstanbul | 1916 | Diğer |
Kahraman Türk Kızı | Cemiyet Kütüphanesi / İstanbul | 1917 | Roman |
Kanlı Muaşaka | Cemiyet Kütüphanesi / İstanbul | 1917 | Roman |
Genç ve Güzel | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | 1918 | Roman |
Küçük Gelin | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | t.y. | Roman |
Hıyanet | İtimat Kütüphanesi / İstanbul | 1920 | Hikâye |
Şişli Hayatı | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | 1923 | Roman |
Aşk İhtiyacı | İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin / İstanbul | 1924 | Roman |
İktisadi İlletlerimiz | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | 1924 | Diğer |
Kırmızı Kitap | Marifet Matbaası / İstanbul | 1924 | Diğer |
Meçhul Kan | İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin / İstanbul | 1925 | Roman |
Büyük Gazi'nin Karşısında: Hisler ve Fikirler | Matbaa-i Osmaniye / İstanbul | 1927 | Diğer |
Kızlarımızın Katilleri Gangsterler | Zigomala Basımevi / İstanbul | 1945 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NEBÎL, Mehmed Nebîl Bey | d. ? - ö. 1819-20 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞÂKİR, Cerrâh Şâkir Efendi | d. ? - ö. 19. yy. | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Mehmet Emin Yurdakul | d. 13 Mayıs 1869 - ö. 14 Ocak 1944 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HULUSÎ (Ortaköylü) | d. 1894 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Abdulla Kadirî | d. 10 Nisan 1894 - ö. 4 Kasım 1938 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Cemil Sena Ongun | d. 1894 - ö. 15 Nisan1981 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | NOKSANÎ, İbrahim Muratoğlu | d. 1922 - ö. 1964 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ZARALI HALİL, Halil İnce | d. 1906/1917? - ö. 15.01.1964 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Melek Hiç | d. 1893? - ö. 6 Ocak 1964 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Vedat Fidanboy | d. 01 Mayıs 1944 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Mustafa Ökkeş Evren | d. 15 Ekim 1966 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Levent Cantek | d. 13 Mayıs 1969 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | İsmail Safa | d. 1867 - ö. 24 Mart 1901 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Kürkçü-zâde Osman Remzi | d. 1875 (?) - ö. 1924 (?) | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Can Akengin | d. 1892 - ö. 31 Ağustos 1942 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Orhan Hançerlioğlu | d. 19 Ağustos 1916 - ö. 9 Temmuz 1991 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Orhan Murat Arıburnu | d. 12 Aralık 1918 - ö. 11 Nisan 1989 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Orhan Koçak | d. 1948 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |