Madde Detay
ZÜHDÎ, Tayyib-zâde Mehmed
Hâfız
(d. 1854 / ö. 1914)
Şair, Yazar, Gazeteci, Mezar Kitabecisi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1854 yılında Trabzon’ da doğdu. Hoca Tayyib Efendi’nin oğludur. Medrese tahsili görerek 1877’de icazet aldı. Islahhane Mektebi muallimliği ile başlayan memuriyet hayatı kırk yıl sürdü. Maariften ayrılarak adliye mesleğine geçti, mahkeme azalığı ve icra memurluğu yaptı. Rüştiye Mekteplerinde Farsça okuttu. Bir dönem Trabzon Vilayet Matbaası Müdürlüğünde bulundu. Trabzon gazetesinde makaleler neşretti. Meşrutiyet’ten sonra Temkîn adlı bir gazete çıkardı. Son görevi, Trabzon İstinaf Mahkemesi üyeliğidir. 1914’de İstanbul’a giderken bindiği vapurun Giresun açıklarında batması üzerine boğularak vefat etti. (TDEA 1977: 673)
Tayyib-zâde eserlerinde faydacılığı benimsemiştir ve bu sebeple didaktik şiirler kaleme almıştır. Divan edebiyatı şekil ve türlerini kullanan şairin yedi adet eseri bulumaktadır. Aruz vezni ile yazdığı şiirlerini Nevbâve adlı kitabında toplar. Mirât’ül-Mülûk adlı eseri, Trabzonlu tarihçi Şakir Şevket’in “Şevket-nâme-i Osmânî” adlı şiirine yazılmış bir tahmistir. Defter-i Esâmî-i Rical adlı çalışmasında erkek isim ve mahlaslarına yer vermiştir. (Yüksel 1990'dan aktaran Demir 2007: 45) Peygamberimizin hayatını konu alan eseri Nazmu’s-Siyer’dir. Vatan Hediyesi, Trabzon gazetesinde yazarlık yaptığı sırada kaleme aldığı bentleri, Temkîn gazetesinde yayımlandığı makaleleri ve daha önce Beyanî imzasıyla Saadet gazetesinde yazdığı manzume ve yazıları içermektedir. Çoğunlukla şairin nesir yazılardan meydana getirilmiş olan eseri Mecmûa-i Zühdî’dir. Zînetü’l- Ef’îde adlı eseri ise, Mevlana ve Ali Şîr Nevâî'nin şiilerinin de yer aldığı bir kırk hadis kitabıdır. Trabzon’da 1907’de neşredilen Temkîn gazetesinde edebi ve siyasi yazıları da bulunmaktadır. (Demir 2007: 26-48)
Kaynakça
Demir, Yasemin (2007), Tayyib-zâde Hâfız Mehmed Zühdî Hayatı Eserleri ve Nevbâve’si, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
Türk Dili ve Edebiyatı (1977), “Zühdî Mehmed”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, Cilt: VIII, İstanbul, Dergâh Yayınları.
Yüksel, Murat, (1990), Trabzonlu Hâfız Mehmed Zühdî- Nazmu's- Siyer, İstanbul, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: GÜLBAHAR AKÇAKALEYayın Tarihi: 18.05.2018Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
Yayın Tarihi: 18.05.2018Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Nevbâve | Trabzon Vilayet Matbaası / Trabzon | 1875 | Şiir |
Mirât'ül- Mülûk | Trabzon Matbaası / Trabzon | 1877 | Şiir |
Mecmûa-i Zühdî | Mahmut Bey Matbaası / Trabzon | 1890 | Diğer |
Zîynet'ül- Ef'îde | Serasi Matbaası / Trabzon | 1906 | Diğer |
Nazmu's- Siyer | Serasi Matbaası / Trabzon | 1906 | Mesnevi |
Temkîn | Temkîn Mtbaası / Trabzon | 1907 | Diğer |
Vatan Hediyesi | İkbal Matbaası / Trabzon | 1913 | Diğer |
Defter-i Esâmî-i Rical | - / - | - | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ZÜHDÎ, Mehmed, Trabzonlu | d. 1811 - ö. 1875 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | AFACAN, Sakine Şahin | d. 1907 - ö. 1971 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | MAHNİDA AHMET, Ahmet Hamdi Durgun | d. 1903 - ö. 1962 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | İFFET, Hatice İffet Hanım | d. 1854 - ö. 1912 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ALİ | d. 1854 - ö. 1918 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ŞEVKÎ, Muhemmed Resûl | d. 1853-1854 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | CEMÂLÎ, Ahmed | d. 1858? - ö. 1913-1914? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | BAĞBAN MEHEMMED | d. 1835 - ö. 1914 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NAKDÎ, Hacı Ömer | d. ? - ö. 1909-1914? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Nevzat Sazak | d. 1967 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Ünal Ersözlü | d. 21 Eylül 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Alphan Akgül | d. 17 Kasım 1974 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | ZAHMÎ | d. ? - ö. 19. yy. | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | SÂMİL, Enderunlu Recâî-zâde Mustafa Sâmil Efendi | d. ? - ö. 1840 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MUSTAFA NÛRÎ PAŞA | d. 1824 - ö. 1890 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MEHMED KEMÂLEDDÎN, Harîrî-zâde | d. 1850 - ö. 1881 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HİLMÎ, Mehmed Emîn | d. 1831 - ö. 1884 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | MUHİBBÎ, Mehmed Efendi b. Ahmed Niğdevi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |