AHMET VEFA ARAY

(d. 1913 / ö. 1990)
öğretmen, şair, yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1913 yılında Osmaniye’de doğdu. Tahsilini Osmaniye Yediocak İlkokulu (1929), Osmaniye Ortaokulu (1932), İzmir İlköğretmen Okulu (1936) ve Gazi Eğitim Enstitüsü Türkçe bölümünde (1939) tamamladı. Mezun olduğu yıl, ilk görev yeri olan Denizli Lisesine Türkçe öğretmeni olarak atandı. Ardından sırasıyla Balıkesir Lisesi (1940-1942), Osmaniye Ortaokulu (1942-1949), Çerkeş Ortaokulu (1949-1950), Ceyhan Ortaokulu (1950), Gülnar Ortaokulu (1950-1953), İslahiye Ortaokulu (1953-1957) ve 1957’den itibaren de tekrar Osmaniye İlkokulunda öğretmenlik ve idarecilik vazifelerinde bulundu. Aynı zamanda Osmaniye Lise Kurma ve Yaşatma Cemiyeti ile Osmaniye Öğretmenler Yardımlaşma Cemiyetinde görev aldı. 1973’te Ankara Yenimahalle Halide Edip Kız Lisesinden emekliye ayrıldı. Emekli olduktan sonra Osmaniye’ye yerleşti. 1944 yılında Mebrure Hanım ile yaptığı evlilikten beş çocuğu dünyaya gelen Aray, 1990 yılında Osmaniye’de vefat etti (Oktay 1958, 34; Aray 2010: Arka Kapak).  

Aray’ın bazı şiir kitaplarında adı geçen fakat kütüphane kataloglarında yaptığımız taramada ulaşamadığımız 1933 tarihli Sizinkilerden adlı kitabının, ilk şiir kitabı olduğu anlaşılmaktadır (Aray 1936: 2, Aray 1940: 2). Şairin aşk ve yurt sevgisi ile ilgili manzum ve mensur şiirlerinin yer aldığı Vefa Çiçekleri 1936’da, Tempo ise 1940’da yayımlandı. Birçok konuyu millî bir görüş ve duyuşla işlediği, gerek biçim gerekse içerik yönünden halk şiirinden izler taşıyan şiirlerini ise Çukurova Destanı adlı kitabında topladı. 1958’de birçok şairin millî bayramlarla ilgili şiirlerini bir araya getirdiği Ulusal Bayramlarımız adlı derlemeyi yayımladı. Aray, memleketçi şiir anlayışına bağlı olarak kaleme aldığı şiirlerini, çeşitli folklor unsurlarıyla zenginleştirerek kaleme aldı. Anadolu ve Anadolu kültürünü konu aldığı şiirlerinde Karacaoğlan ve Dadalaoğlu gibi halk şairlerinden etkilendi. Aynı zamanda Cumhuriyet ve Cumhuriyet’e ait değerlerle ilgili şiirlerine çeşitli antolojilerde yer verildi.  

1939 yılında Gazi Eğitim Enstitüsünün Türkçe bölümü son sınıf öğrencisiyken bitirme tezi olarak hazırladığı, hocası Ahmet Kutsi Tecer’in de çok beğenerek yayımlanmasını istediği Çukurova Folklorunda Karacaoğlan adlı tezini, genişletmek ve zenginleştirmek için uzun yıllar çalışarak 1988’de tamamladı. Bu değerli çalışma, Ulaşlı Toplulukları Kültür Araştırma, Geliştirme ve Bilim Derneği tarafından yazarın vefatından sonra, 2010 yılında neşredildi (Aray 2010: 5-6). Basılı kitapları haricinde İnanç (Özsarı 1999: 410), Kaynak (Tekdurmaz 2004: 158), Kanad (Değirmenci 2019: 248) ve Çukurova gibi birçok halkevi dergisinde ve Anadolu gazetesinde de şiir ve yazıları yayımlandı.

Kaynakça

Aray, Ahmet Vefa (2010). Çukurova Folklorunda Karacaoğlan. Osmaniye: Ulaşlı Toplulukları Kültür Araştırma, Geliştirme ve Bilim Derneği Kültür Yay.

Aray, Ahmet Vefa (1936). Vefa Çiçekleri. İzmir: Sühulet Basımevi.

Aray, Ahmet Vefa (1940). Tempo, Denizli. Cumhuriyet Matbaası.

Değirmenci, Gülşah (2019). Adana Basın Tarihi (1873-2000). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Oktay, Afşin (1958). Biyografiler Ansiklopedisi 1959. Ankara: Bereket Matbaası.

Özsarı, Mustafa (1999). "Ege Bölgesi Ege Bölümü Halkevleri ve Yayın Çalışmaları". Atatürk Yolu Dergisi, C. 6, S. 23, s. 401-415.

Tekdurmaz, Başak (2004). Balıkesir Halkevi Çalışmaları ve Kaynak Dergisinin Sistematik İndeksi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: Dr. Seda Gül Kartal
Yayın Tarihi:
Güncelleme Tarihi: 18.08.2022

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Sizinkilerden- / -1933Şiir
Vefa ÇiçekleriSühulet Basımevi / İzmir1936Şiir
TempoCumhuriyet Matbaası / Denizli1940Şiir
Çukurova Destanı- / -1947Şiir
Ulusal BayramlarımızÜnal Matbaası / Osmaniye1958Derleme, Şiir
Türkçenin Doğru Yazılışı ve NoktalamaKardeş Matbaası / Ankara1970Diğer
Çukurova Folklorunda KaracaoğlanUlaşlı Toplulukları Kültür Araştırma, Geliştirme ve Bilim Derneği Kültür Yay. / Osmaniye2010İnceleme/Araştırma

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlud. 1928 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DERTLİ METİN, Seyfi Metind. 1948 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3GÜNDEŞLİOĞLUd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4DİDARÎ, Behram Coşkund. 1913 - ö. 22.01.1977Doğum YılıGörüntüle
5GENBER ELİRZE OĞLUd. 1913 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6KÖR HASAN, Hasan Çıtakd. 1913 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MOLLA, Mehmet Akçad. 1923 - ö. 12.08.1990Ölüm YılıGörüntüle
8PÜNHANÎ, Üzeyir Aziz Göktekind. 1917 - ö. 1990Ölüm YılıGörüntüle
9Cemal Süreya Seberd. 1931 - ö. 09 Ocak 1990Ölüm YılıGörüntüle
10Ozan Tellid. 01 Ocak 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Can Girayd. 1964 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Mehmet Adil Oymakd. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Zeki Erdoğand. 19 Mart 1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ali Cüneyd Kılcıoğlud. 1976 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ahmet Emin YALMANd. 1888 - ö. 19 Aralık 1972Madde AdıGörüntüle
17GARİBÎ, Ahmet Alayd. 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18MAZLUMÎ, Ahmetd. 1870 - ö. ?Madde AdıGörüntüle