Madde Detay

Ahmet Emin YALMAN

\" A. E. Y. \", \" H. M.\"
(d. 1888 / ö. 19 Aralık 1972)
Gazeteci, yazar, çevirmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Selânik’te doğdu. Babası Muallim Osman Tevfik Bey'dir. Gazeteci-çevirmen Rezzan Yalman’ın eşi, tiyatro yönetmeni Tunç Yalman’ın babasıdır. İlköğrenimini Fevziye Sıbyan Mektebinde, ortaöğrenimini Selânik Askeri Rüştiyesinde tamamladı. Ardından Beyoğlu Alman Lisesinden mezun oldu (1907). Columbia Üniversitesi Felsefe bölümünü bitirdi, doktora öğrenimini orada tamamladı. Amerika’dan felsefe doktoru olarak döndüğünde bir süre Ziya Gökalp’ın asistanı olarak çalıştı (1914). Bir dönem Mülkiye Mekbebinde iktisat müderrisi olarak görev yaptı. Gazeteciliğe başlayınca Damat Ferit Paşa Hükûmeti tarafından Kütahya'ya, Mütareke yıllarında ise İngilizler tarafından İttihat ve Terakkicilerle birlikte Malta'ya sürüldü. 1952 yılında Malatya gezisi sırasında o dönemde on yedi yaşında lise öğrencisi olan Hüseyin Üzmez tarafından silahlı saldırıya uğradı, yaralı olarak kurtuldu. 1959 yılında bir yazısı yüzünden on beş ay hapis yattı. 1960 yılında Amerika’nın California ve Georgia üniversiteleri tarafından kendisine "Üstün Cesaret Armağanı" verildi. 1967’de Türkiye’de Devlet Kültür Armağanı ile ödüllendirildi. Yazılarında "A. E. Y." ve "H. M." müstear isimlerini de kullandı (Yıldırım, 2006: 424).

Henüz dokuz yaşında bir çocukken bütün yazılarını kendisinin yazdığı Niyet adlı bir gazete çıkaran Ahmet Emin Yalman (Tonga 2015: 114), gazeteciliğe 1907 yılında Sabah gazetesinde başladı. Yeni Gazete, Yeni Gün ve Tanin gazetelerinde çalıştı. Tanin gazetesinde çalıştığı dönemde savaş muhabiri olarak cepheleri dolaştı. 1923 yılında Ahmet Şükrü Esmer ve Enis Tahsin Til ile Vatan gazetesini kurdu. Gazetesi bir ara kapatılınca yabancı şirketlerin temsilciliğini yaptı. 1940 yılında yeniden yayımlayıp başyazarlığını 1960 yılına kadar sürdürdüğü Vatan gazetesi dışında, yine kendi çıkardığı Kaynak (1936) dergisi ve Tan gazetesinde yazdı. 1959'dan sonra yazılarını kendisinin çıkardığı Hür Vatan gazetesinde neşretti.

Gazeteci kimliği ile ön plana çıkan Ahmet Emin Yalman, özellikle gezi yazısı ve hatıra türündeki eserleri ile de dikkat çeker.

Kaynakça

http://www.biyografya.com/biyografi/509, Ahmet Emin Yalman maddesi, [Erişim tarihi: 29. 05. 2018]

Tonga, Necati (Hzl.) (2015). Bizim Caddeden Portreler (Hafta Mecmuasındaki Yazar, Şair, Gazeteci ve Karikatürist Portreleri). Ankara: Cümle Yay.

Yetkiner, Ayhan (Hzl.) (1984). Reşid Halid Gönç'ün Koleksiyonundan Bab-ı Ali'nin Hatıra Defteri. C.1, s. 154. İstanbul: Gazeteciler Cemiyeti Yay.

Yıldırım, Tahsin (2006). Edebiyatımızda Müstear İsimler. İstanbul: Selis Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. İSMAİL ALPER KUMSAR
Yayın Tarihi: 09.09.2018
Güncelleme Tarihi: 26.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Die TürkeiFriedrich Andreas Perthes / Gotha1918İnceleme
İhsaiyatMekteb-i Mülkiye Matbaası / İstanbul1918Diğer
Gerçekleşen Rüya, Cumhuriyetin Onbeşinci Yıldönümü Arifesinde: Memleket Meselelerine Dair DüşüncelerTan Matbaası / İstanbul1938Fıkra
Macaristan'da Türkler: Sırmalı KaftanMuallim Ahmet Halit Kitapevi / İstanbul1942Çeviri
Havalarda 50000 Kilometre Seyahat Notları : Afrika, İngiltere, Amerika, Kanada'da Yapılan Meraklı Seyahatin HikâyesiVatan Matbaası / İstanbul1943Gezi Yazısı
Küçük LordAhmet Halit Kitabevi / İstanbul1944Çeviri
Yarının Türkiye'sine Seyahat : Yeni Türk Akıncılarının Âleminden NotlarVatan Matbaası / İstanbul1944Gezi Yazısı
San Fransisko'da Neler Gördüm?Vatan Neşriyatı / İstanbul1945Gezi Yazısı
Naziliğin İçyüzüVatan Neşriyat / İstanbul1945İnceleme
Mütareke Yıllarında Vesikalar: Ahmet Emin Yalman'ın Mütareke Devrinde YazdıklarıÇankaya Basımevi / Ankara1945Fıkra
Muhabbet KöprüsüAhmet Halit Kitabevi / İstanbul1945Çeviri
Dünyadan Haber : Yeni Hava Seyahatlarının Notları (2 C.)Vatan Matbaası / İstanbul1945Gezi Yazısı
Ahmet Emin Yalman'ın Peyami Safa Aleyhine Açtığı Dava ile Alakalı Temyiz İstidasıVatan Matbaası / İstanbul1946Diğer
Çörçıl Anlatıyor : İkinci Cihan Harbinin HikâyesiVatan Neşriyatı / İstanbul1948Çeviri
Hindistan'da Gördüklerimiz? / ?1953Gezi Yazısı
Turkey In My TimeUniversity of Oklahoma Press / Norman1956İnceleme
Berraklığa DoğruHür Fikirleri Yayma Cemiyeti Yay. / İstanbul1957Fıkra
Yirmibeşinci SaatNebioğlu Yay. / İstanbul1959Çeviri
The Abyss Between The Commercial and İdealistic Aspects of Journalism and The Need BalanceEkonomik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyeti Yay. / İstanbul1966Diğer
Gazetecilikte İş Cephesiyle İdeal Cephe Arasındaki Uçurum ve Muvazene İhtiyacıEkonomik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyeti Yay. / İstanbul1966İnceleme
Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim (4 Cilt)Rey Yay. / İstanbul1970Hatıra

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Malik Akseld. 1903 - ö. 15 Şubat 1987Doğum YeriGörüntüle
2KENAN, Kenan Büyükaksoyd. 1869-1870 - ö. 07.07.1950Doğum YeriGörüntüle
3M.Akil Koyuncud. 1886 - ö. 8 Mart 1977Doğum YeriGörüntüle
4Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YılıGörüntüle
5BEKİR SIDKI SAYARd. 1888 - ö. 1937Doğum YılıGörüntüle
6MAHİRİ, Mehmet Özkoluaçıkd. 1888 - ö. 10.02.1952Doğum YılıGörüntüle
7Cenap Muhittin Kozanoğlud. 1892 - ö. 4 Aralık 1972Ölüm YılıGörüntüle
8Enver Behnan Şapolyod. 25 Şubat 1900 - ö. 1 Haziran 1972Ölüm YılıGörüntüle
9Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Ölüm YılıGörüntüle
10Tamer Leventd. 13 Ekim 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Bihter Özdemird. 12 Mart 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Ergun Hiçyılmazd. 1942 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Kürkçü-zâde Osman Remzid. 1875 (?) - ö. 1924 (?)Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ali Vecdi Bingöld. 1888 - ö. 30 Ocak 1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Peyami Safad. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HAMDÎ, Molla Muhammed Emînd. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
17Mehmet Emin Alperd. 02 Mart 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Ahmet Naimd. 1904 - ö. 24 Nisan 1967Madde AdıGörüntüle