Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)

(d. 1888 / ö. 14 Temmuz 1971)
Asker, siyasetçi, devlet adamı, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Emrullahzade Asaf olan Al Kılıç, İstanbul'da doğmuştur ve "Hüsrevoğulları" sülalesine mensuptur. Yazar Altemur Kılıç'ın babasıdır. Gedikli Küçük Zabit Mektebi'ni bitirerek orduya katılmıştır. Balkan Savaşı'nda, Çanakkale muharebelerinde teğmen ve üsteğmen olarak görev yapmıştır. Teşkilat-ı Mahsusa'da hizmet etmiştir. Azerbaycan'a giren İslam Ordusu Komutanı Nuri Paşa'nın başyaverliğini yapmıştır (Altemur Kılıç'tan aktaran Turgut 2005:13). 1918'de yüzbaşılığa terfi edilmiştir. ''Birinci Sınıf Harp Nişanı'' ile taltif edilmiştir. Celal Bayar'ın önerisi üzerine Sivas'ta bulunan Mustafa Kemal Paşa'ya iki subay arkadaşıyla iltihak etmişlerdir. Mustafa Kemal, onu Antep ve Maraş taraflarında Kuvayi Milliye'yi teşkilatlandırmaya memur etmiş ve ona isim olarak yaşadığı mahallenin adını vermiştir. O günden sonra da "Asaf Kılıç Ali" diye anılmıştır. Milletvekili olarak Büyük Millet Meclisinin çalışmalarına katılmıştır. Ankara İstiklal Mahkemesi'nede üyeliği de bulunmaktadır. İş Bankası'nın kurucu üyeleğinde de bulunan Kılıç Ali, 14 Temmuz 1971'de İstanbul'da vefat etmiştir (Işık 2006: 2165).

Miilli Mücadelenin başlangıcından itibaren Atatürk'ün yanında yer alan Kılıç Ali, ''zevat-ı mutade'' unvanı ile ödüllendirilmiştir. Atatürk'ün yer aldığı savaşları, çepheleri, şehirleri ve bu şehirlerin o günkü durumlarını, Atatürk'ün ölüm anını vd. yaşanan olayları sıkı bir gözlem çerçevesinde kaleme almıştır. Kılıç Ali Anlatıyor, Atatürk'ün Hususiyetleri, Atatürk'ün Son Günleri, İstiklal Mahkemeleri Hatıraları adlı eserleri anı türünde kaleme alınmıştır. Kılıç Ali'nin hatıralarına esas olan not ve belgelerin çoğu eski harflerle, bazıları da yeni harflerle yazılmış ve bunlar Altemur Kılıç'ın kontrolünde yayımlanmıştır (Altemur Kılıç'tan aktaran Turgut 2005: 17).

Kaynakça

Işık, İhsan (2006). ''Kılıç Ali''. Resimli ve Metinli Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. IV. Ankara: Elvan Yayınları: 2165.

Turgut, Hulûsi (2005). Atatürk'ün Sırdaşı Kılıç Ali'nin Anıları. drl. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: RÜMEYSA ÜÇPINAR
Yayın Tarihi: 13.02.2019
Güncelleme Tarihi: 24.08.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kılıç Ali AnlatıyorSel Yayınları / İstanbul1955Hatıra
Atatürk'ün HususiyetleriSel yayınları / İstanbul1955Hatıra
Atatürk'ün Son GünleriSel yayınları / İstanbul1955Hatıra
İstiklal Mahkemeleri HatıralarıSel yayınları / İstanbul1955Hatıra

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Uygar Şirind. 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Fatih Balkışd. 1977 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Göknil Gençd. 1977 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÂRİF ERENd. 1887-1888? - ö. 08.05.1967Doğum YılıGörüntüle
5MAHTUMÎ/ŞEVKÎ, Şevki Yazıcıd. 1888/1889 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
6Refik Halit Karayd. 15 Mart 1888 - ö. 18 Temmuz 1965Doğum YılıGörüntüle
7Rifat Necdet Evrimerd. 1898 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
8AĞCA GÜLAĞCA KIZId. 1890 - ö. 1971Ölüm YılıGörüntüle
9Yaşar Nezihed. 1880 - ö. 5 Kasım 1971Ölüm YılıGörüntüle
10Ali Erkan Kavaklıd. 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Esra İsen Kireçcid. 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Ahmet Uluşand. 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İsmayıl Hakkı Baltacıoğlud. 28 Şubat 1886 - ö. 1 Nisan 1978Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ahmet Reşit Reyd. 1870 - ö. 14 Ağustos 1955Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ERÎB, Arab Ali Efendi-zâde Mustafa Efendid. ? - ö. 1758/59Madde AdıGörüntüle
17ULVÎ, Ali Ulvî Çelebid. ? - ö. 1585Madde AdıGörüntüle
18Ali Salid. 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle