Madde Detay
BEKTAŞ BABA/BABA BEKTAŞ/OZAN BEKTAŞ, Bektaş Kızılok
(d. 1949 / ö. -)
Tamirci
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Âşığın adı Bektaş Kızılok'tur. Şiirlerinde genellikle Bektaş Baba, Baba Bektaş veya Ozan Bektaş kullanımlarının yaygın olduğu görülmektedir. Âşık Bektaş Kızılok, 1949 yılının şubat ayında Adana'nın Şambayat köyünde doğmuştur. Baba tarafı Horasan'dan İç Anadolu bölgesine gelmiş, Hacı Bektaş'a bağlı Bektaşlar aşiretidir. İmam Ali Rıza'ya bağlı dede-baba kökenlidir. Anne tarafı Tunceli/Hozat bölgesinde Derviş Cemal (Türbesi Erzincan'da bulunan pirdir.) aşiretinden gelme, Dedeğan kökenlidir (Narttürk 2004: 3).
Âşık Bektaş Kızılok, ilkokul mezunudur. İlkokulu Adana'nın Şambayat köyünde bulunan Şambayat İlkokulunda tamamlamıştır. Kızılok, askerliğini 1969 yılında Çanakkale'de jandarma çavuş olarak yapmıştır. Geçimini, iş makineleri tamir-bakım ustalığı yaparak sağlamaktadır (Narttürk 2004: 4).
Âşık Bektaş Kızılok, eşi Hayriye Kızılok'u saz çalmak için gittiği bir programda görmüş ve beğenmiştir. Allah'ın emriyle istemiş ama ailesi vermemiştir. Bu duruma üzülen Hayriye Kızılok intihar girişiminde bulunmuştur. Bu olay üzerine ailesi kabul etmiş ve 6 ay içerisinde (1979 yılında) evlenmişlerdir. Âşık Bektaş Kızılok'un Abbas (1984), Ayla (1986), Arzu (1987) ve Seda (1989) adlarında dört çocuğu vardır (Narttürk 2004: 4).
Âşık Bektaş Kızılok, dede ve babadan oğula uzanan, yani Horasan'dan gelen Bektaşi soyu âşıklık ve dedelik geleneğini ailede devam ettirir. Babasından kendisine intikal eden bu gelenek ile 6, 7 yaşlarında saz ile oynayarak tanışmış olan Bektaş Kızılok, saz çalmayı kendi kendine öğrenmiştir. 9 yaşında amatör olarak babasının sazıyla çalmaya devam etmiştir. 1964 yılında Ankara Radyosu'nun açtığı müzik sınavını kazanarak iki yıl Ankara Radyosu'nda çalmıştır. Daha sonra Selahattin Sarıkaya, Kazım Sarı ve Yaşar Akgüneş'ten nota dersleri almıştır. 34 yıldır kendi yeteneğiyle âşık ve ozan olarak çalıp söylemektedir. O zamanlar tanıştığı ve özendiği âşıkların da Âşık Ferrahi, Âşık Daimi, Âşık Daut Sulari, Âşık Feyzullah Çınar olduğunu söyler (Narttürk 2004: 6).
Âşık Bektaş Kızılok'un tespit edilen 47 şiirinde, hecenin 7'li, 8'li ve 11'li olmak üzere hemen hemen bütün kalıplarını kullandığı görülür (Narttürk 2004: 8). Âşığın şiirinde kullandığı dil açık, anlaşılır ve sade bir yapıya sahiptir. Alevi-Bektaşi şiir geleneğine ait unsurlar şiirinde ağırlıktadır (Narttürk 2004: 18): "Bektaş baba ağlıyor hep hak deyi/ Akan çayın haşırtısı yok deyi/ Koyun kuzu susuz kaldı vah deyi/ Melhem çalıp iyi olmağa geldim". Şiirlerinde maddi aşktan çok ilahi aşkı işler (Narttürk 2004: 30).
Kaynakça
Narttürk, Gülistan (2004). Âşık Bektaş Kızılok''un Hayatı ve Şiirleri. Yayımlanmamış Bitirme Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. REFİYE ŞENESENYayın Tarihi: 25.04.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 25.04.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | RIZA, Ali Rıza Arısoy | d. 1903 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MECBURİ/SALİH/SALİH MECBURİ, Salih Kaya | d. 1942 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İsmail Bakır | d. 1954 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Hasan Kayıhan | d. 31 Aralık 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Azer Yaran | d. 13 Ekim 1949 - ö. 3 Ekim 2005 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | EMİN ALPAY | d. 1949 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | CELÂL, Celâleddin Avkovan | d. 1908 - ö. 29.11.1969 | Meslek | Görüntüle |
8 | DERDİYÂR, Murat Tanrıverdi | d. 01.04.1961 - ö. 23.11.2013 | Meslek | Görüntüle |
9 | ESRAFİL, Esrafil Akyol | d. 1950 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
10 | EZELÎ, Hasan Yalınacaklı | d. 1930 - ö. 19.02.2011 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ONGUNÎ, Ahmet Tekin | d. 1966 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | BALI, Ali Altın | d. 1907 - ö. 1980 | Madde Adı | Görüntüle |
13 | AHMET ERDEM | d. 1963 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ALİ HAKİ EDNA/HARHARİ/FİGANÎ/HİCRANÎ/EDNAÎ/GULAMÎ/VİSALÎ/GEDAÎ, Ali Doğan | d. 1889 - ö. 1961 | Madde Adı | Görüntüle |