İlhan Demiraslan

(d. 24 Ağustos 1928 / ö. 29 Kasım 1980)
Şair, Doktor
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde doğdu. Babası yüksek mimar Kâzım Demiraslan, annesi Aliye Hanım’dır. Kabataş Lisesi’ni (1947) bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kayıt yaptırdı. 1954’te Tıp Fakültesi’nden mezun olan Demiraslan farklı şehirlerde mesleğini icra etti. Doktorluk ile ilgili basılmamış üç yapıtı bulunmaktadır. Son yıllarını Trabzon’da geçiren şair, 29 Kasım 1980’de vefat etti ve Akçaabat’a defnedildi.

Şairlik serüvenine 1944'te Folklor Postası ve Varlık’ta şiirler yazarak başlayan Demiraslan, ilk sanat ürünlerinde koşma nazım şeklini benimsese de 1948’den itibaren yeni şiire yöneldi.

Şairin İncir Ağacı (1952), Eller Ekmeğe Doğru (1958), Acının Uçları (1999) adlı üç şiir kitabı vardır. “İlk kitabında derlediklerinde çocukluk anılarından kuvvet aldığı, delikanlılık yıllarının dünyasını dile getirdiği, son yazılarında ise duygu şiirinden ayrılarak düşünce şiirine geçtiği görüldü.” (Necatigil 2016: 130).Düşünsel bağlamda şiirler vermesi lirizmi ikinci plana atmasına neden oldu. 1960’tan itibaren toplumcu bakış açısıyla yazmaya başladı.

Demiraslan, verdiği bir mülakatta ilk eserlerinin oluşum ve içeriğini şöyle değerlendirmektedir: “İlk şiirlerimde daha çok şekil düşüncesindeydim. Güzel söylemeye çalışıyordum. Konularıma hâkim olan hatıralardı. Zamanla bunlardan kurtulmaya çalıştım. Konularım gittikçe yeryüzü, hayat, insanın iç dünyası ve bu dünyayı saran çember üzerinde toplandı.” (Demiraslan 1952: 8-9)

İlk şiir kitabı İncir Ağacı’nda çocukluğunun anımsattığı iyi insanları duygusal bir ifade ile anlatırken Eller Ekmeğe Doğru adlı kitabında iyi insanlar aklın penceresinden yansıtılır. Acının Uçları ise şairin son şiir kitabıdır. Yaşarken yayımlanmayan bu kitap, onun ölüm ve yaşam arasındaki sıkışmışlığını gözler önüne serer. “Sürekli olarak ölüme yakın bir ozan duygusu içinde olduğu için, anılar acının uçlarında duyumsanır.” (Özben 1981: 22-23)

Alaycı bir üslup ile yaşama sevincini irdelemesi şairi bir bağlamda Garip akımına yakınlaştırır. “Her iyi ozanda olduğu gibi İlhan Demiraslan da imgelerden, simgelerden yararlanırken yaşamla şiirin bağlarını koparmamış, tersine, şiirsel olanı değil, şiir olanı yakalamanın nesnel yaşamda karşılığı olanda aranması gerektiğine inanmıştı.” (Budak 1981: 13)

Kaynakça

Budak, Abdülkadir (1981). “Çiçekleri Koklamak”. Varlık. S. 881. s. 13.

Demiraslan, İlhan (1952). “İlhan Demiraslanla Bir Konuşma”. Varlık. S. 389. s. 8-9.

Necatigil, Behçet (2016). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Özben, Raif (1981). “İlhan Demiraslan’ın Şiiri”. Varlık. S. 889. s. 22-23.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İncir AğacıVarlık Yayınevi / İstanbul1952Şiir
Eller Ekmeğe DoğruVarlık Yayınevi / İstanbul1958Şiir
Acının UçlarıAnadolu Sanat Yayınları / İstanbul1999Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Adem Turand. 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Sabâ Altınsayd. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Doğan Ülkekuld. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4İHSANİ, Mevlüt Şafakd. 1928 - ö. 06.11.2010Doğum YılıGörüntüle
5YENER, Hacı Yenerd. 1928 - ö. 13.10.2009Doğum YılıGörüntüle
6CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlud. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Mahmut Özayd. 1909 - ö. 12 Ağustos 1980Ölüm YılıGörüntüle
8Ali Hadi Okand. 1901 - ö. 25 Ağustos 1980Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEMŞİR KURBANOĞLUd. 1893 - ö. 10.02.1980Ölüm YılıGörüntüle
10Neriman Saryald. 1 Eylül 1929 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Cem Özaydınd. 1975 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Rıfkı Melûl Meriçd. 1901 - ö. 22 Ocak 1964MeslekGörüntüle
13Abdullah Şanald. 3 Ağustos 1947 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Faruk Dumand. 06 Mart 1974 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mustafa Niyazi Ispartalıd. 1912 - ö. 8 Mart 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İlhan Selçukd. 11 Mart 1925 - ö. 21 Haziran 2010Madde AdıGörüntüle
17İLHAN ESENd. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Cengiz İlhand. 21 Haziran 1927 - ö. 30 Temmuz 2011Madde AdıGörüntüle