İlhan Demiraslan

(d. 24 Ağustos 1928 / ö. 29 Kasım 1980)
Şair, Doktor
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde doğdu. Babası yüksek mimar Kâzım Demiraslan, annesi Aliye Hanım’dır. Kabataş Lisesi’ni (1947) bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kayıt yaptırdı. 1954’te Tıp Fakültesi’nden mezun olan Demiraslan farklı şehirlerde mesleğini icra etti. Doktorluk ile ilgili basılmamış üç yapıtı bulunmaktadır. Son yıllarını Trabzon’da geçiren şair, 29 Kasım 1980’de vefat etti ve Akçaabat’a defnedildi.

Şairlik serüvenine 1944'te Folklor Postası ve Varlık’ta şiirler yazarak başlayan Demiraslan, ilk sanat ürünlerinde koşma nazım şeklini benimsese de 1948’den itibaren yeni şiire yöneldi.

Şairin İncir Ağacı (1952), Eller Ekmeğe Doğru (1958), Acının Uçları (1999) adlı üç şiir kitabı vardır. “İlk kitabında derlediklerinde çocukluk anılarından kuvvet aldığı, delikanlılık yıllarının dünyasını dile getirdiği, son yazılarında ise duygu şiirinden ayrılarak düşünce şiirine geçtiği görüldü.” (Necatigil 2016: 130).Düşünsel bağlamda şiirler vermesi lirizmi ikinci plana atmasına neden oldu. 1960’tan itibaren toplumcu bakış açısıyla yazmaya başladı.

Demiraslan, verdiği bir mülakatta ilk eserlerinin oluşum ve içeriğini şöyle değerlendirmektedir: “İlk şiirlerimde daha çok şekil düşüncesindeydim. Güzel söylemeye çalışıyordum. Konularıma hâkim olan hatıralardı. Zamanla bunlardan kurtulmaya çalıştım. Konularım gittikçe yeryüzü, hayat, insanın iç dünyası ve bu dünyayı saran çember üzerinde toplandı.” (Demiraslan 1952: 8-9)

İlk şiir kitabı İncir Ağacı’nda çocukluğunun anımsattığı iyi insanları duygusal bir ifade ile anlatırken Eller Ekmeğe Doğru adlı kitabında iyi insanlar aklın penceresinden yansıtılır. Acının Uçları ise şairin son şiir kitabıdır. Yaşarken yayımlanmayan bu kitap, onun ölüm ve yaşam arasındaki sıkışmışlığını gözler önüne serer. “Sürekli olarak ölüme yakın bir ozan duygusu içinde olduğu için, anılar acının uçlarında duyumsanır.” (Özben 1981: 22-23)

Alaycı bir üslup ile yaşama sevincini irdelemesi şairi bir bağlamda Garip akımına yakınlaştırır. “Her iyi ozanda olduğu gibi İlhan Demiraslan da imgelerden, simgelerden yararlanırken yaşamla şiirin bağlarını koparmamış, tersine, şiirsel olanı değil, şiir olanı yakalamanın nesnel yaşamda karşılığı olanda aranması gerektiğine inanmıştı.” (Budak 1981: 13)

Kaynakça

Budak, Abdülkadir (1981). “Çiçekleri Koklamak”. Varlık. S. 881. s. 13.

Demiraslan, İlhan (1952). “İlhan Demiraslanla Bir Konuşma”. Varlık. S. 389. s. 8-9.

Necatigil, Behçet (2016). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Özben, Raif (1981). “İlhan Demiraslan’ın Şiiri”. Varlık. S. 889. s. 22-23.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İncir AğacıVarlık Yayınevi / İstanbul1952Şiir
Eller Ekmeğe DoğruVarlık Yayınevi / İstanbul1958Şiir
Acının UçlarıAnadolu Sanat Yayınları / İstanbul1999Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İsmail Bilgind. 30 Ocak 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İbrahim Dizmand. 15 Ekim 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Şevket Arıd. 1888 - ö. 9 Ekim 1979Doğum YeriGörüntüle
4Cengiz Aytmatovd. 12 Aralık 1928 - ö. 10 Haziran 2008Doğum YılıGörüntüle
5Bekir Baki Aksud. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6AYDIN ALİ, Ali Söyleyend. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Zekeriya Serteld. 1890 - ö. 11 Mart 1980Ölüm YılıGörüntüle
8LAÇİN ALADAĞLI, Laçin Kurtd. 1922 - ö. 1980Ölüm YılıGörüntüle
9İsmail Gerçeksözd. 1925 - ö. 4 Nisan 1980Ölüm YılıGörüntüle
10SA’ÎD, Kîlârî Hızrağa-zâde Sa’îd Bey, Hızrağa-zâde Enderûnî/Enderûnlu Sa’îd Beyd. ? - ö. 1837MeslekGörüntüle
11Edip Ali Bakıd. 1896 - ö. 1958MeslekGörüntüle
12Mehmet Akif Günerid. 02 Nisan 1943 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Nail Vahdeti Çakırhand. 1910 - ö. 14 Ekim 2008Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Nilgün Marmarad. 13 Şubat 1958 - ö. 13 Ekim 1987Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Semih Gümüşd. 03 Mart 1956 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İlhan Ayverdid. 24 Ekim 1926 - ö. 6 Kasım 2009Madde AdıGörüntüle
17İlhan Yardımcıd. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18İlhan Engind. 16 Mayıs 1925 - ö. 25 Aralık 1990Madde AdıGörüntüle