İlhan Demiraslan

(d. 24 Ağustos 1928 / ö. 29 Kasım 1980)
Şair, Doktor
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde doğdu. Babası yüksek mimar Kâzım Demiraslan, annesi Aliye Hanım’dır. Kabataş Lisesi’ni (1947) bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kayıt yaptırdı. 1954’te Tıp Fakültesi’nden mezun olan Demiraslan farklı şehirlerde mesleğini icra etti. Doktorluk ile ilgili basılmamış üç yapıtı bulunmaktadır. Son yıllarını Trabzon’da geçiren şair, 29 Kasım 1980’de vefat etti ve Akçaabat’a defnedildi.

Şairlik serüvenine 1944'te Folklor Postası ve Varlık’ta şiirler yazarak başlayan Demiraslan, ilk sanat ürünlerinde koşma nazım şeklini benimsese de 1948’den itibaren yeni şiire yöneldi.

Şairin İncir Ağacı (1952), Eller Ekmeğe Doğru (1958), Acının Uçları (1999) adlı üç şiir kitabı vardır. “İlk kitabında derlediklerinde çocukluk anılarından kuvvet aldığı, delikanlılık yıllarının dünyasını dile getirdiği, son yazılarında ise duygu şiirinden ayrılarak düşünce şiirine geçtiği görüldü.” (Necatigil 2016: 130).Düşünsel bağlamda şiirler vermesi lirizmi ikinci plana atmasına neden oldu. 1960’tan itibaren toplumcu bakış açısıyla yazmaya başladı.

Demiraslan, verdiği bir mülakatta ilk eserlerinin oluşum ve içeriğini şöyle değerlendirmektedir: “İlk şiirlerimde daha çok şekil düşüncesindeydim. Güzel söylemeye çalışıyordum. Konularıma hâkim olan hatıralardı. Zamanla bunlardan kurtulmaya çalıştım. Konularım gittikçe yeryüzü, hayat, insanın iç dünyası ve bu dünyayı saran çember üzerinde toplandı.” (Demiraslan 1952: 8-9)

İlk şiir kitabı İncir Ağacı’nda çocukluğunun anımsattığı iyi insanları duygusal bir ifade ile anlatırken Eller Ekmeğe Doğru adlı kitabında iyi insanlar aklın penceresinden yansıtılır. Acının Uçları ise şairin son şiir kitabıdır. Yaşarken yayımlanmayan bu kitap, onun ölüm ve yaşam arasındaki sıkışmışlığını gözler önüne serer. “Sürekli olarak ölüme yakın bir ozan duygusu içinde olduğu için, anılar acının uçlarında duyumsanır.” (Özben 1981: 22-23)

Alaycı bir üslup ile yaşama sevincini irdelemesi şairi bir bağlamda Garip akımına yakınlaştırır. “Her iyi ozanda olduğu gibi İlhan Demiraslan da imgelerden, simgelerden yararlanırken yaşamla şiirin bağlarını koparmamış, tersine, şiirsel olanı değil, şiir olanı yakalamanın nesnel yaşamda karşılığı olanda aranması gerektiğine inanmıştı.” (Budak 1981: 13)

Kaynakça

Budak, Abdülkadir (1981). “Çiçekleri Koklamak”. Varlık. S. 881. s. 13.

Demiraslan, İlhan (1952). “İlhan Demiraslanla Bir Konuşma”. Varlık. S. 389. s. 8-9.

Necatigil, Behçet (2016). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Özben, Raif (1981). “İlhan Demiraslan’ın Şiiri”. Varlık. S. 889. s. 22-23.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İncir AğacıVarlık Yayınevi / İstanbul1952Şiir
Eller Ekmeğe DoğruVarlık Yayınevi / İstanbul1958Şiir
Acının UçlarıAnadolu Sanat Yayınları / İstanbul1999Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Kemal Bilbaşard. 1 Şubat 1910 - ö. 21 Ocak 1983Doğum YeriGörüntüle
2Nehir Aydın Gökdumand. 19 Nisan 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Afet Ilgazd. 2 Ocak 1937 - ö. 16 Ocak 2015Doğum YeriGörüntüle
4CİHANGİROĞLU, Mehmet Cihangiroğlud. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Refik Özdekd. 1 Eylül 1928 - ö. 28 Ağustos 1995Doğum YılıGörüntüle
6Nikolay Baboğlud. 1928 - ö. 2008Doğum YılıGörüntüle
7EFKÂRÎ, Adem Şentürkd. 28.06.1900 - ö. 15.05.1980Ölüm YılıGörüntüle
8Mustafa Celal Emremd. 1900 - ö. 1980Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEMŞİR KURBANOĞLUd. 1893 - ö. 10.02.1980Ölüm YılıGörüntüle
10ZÂKİR, Kasım Beyd. 1784 - ö. 1857MeslekGörüntüle
11Mehmet Müzekkâ Halidovd. 1885 - ö. 1974MeslekGörüntüle
12Ertuğrul Devecid. 20 Mart 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mustafa Suphi Yeşilyurtd. 19 Aralık 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Meliha Avni Sözend. 1905 - ö. 29 Mart 1993Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İlhan Duruseld. 09 Mart 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hakan İlhan Kurtd. 04 Ağustos 1976 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17İLHAN ESENd. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18İlhan Suat Yalçınd. 1929 - ö. 1962Madde AdıGörüntüle