İlhan Demiraslan

(d. 24 Ağustos 1928 / ö. 29 Kasım 1980)
Şair, Doktor
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Çanakkale’nin Gelibolu ilçesinde doğdu. Babası yüksek mimar Kâzım Demiraslan, annesi Aliye Hanım’dır. Kabataş Lisesi’ni (1947) bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne kayıt yaptırdı. 1954’te Tıp Fakültesi’nden mezun olan Demiraslan farklı şehirlerde mesleğini icra etti. Doktorluk ile ilgili basılmamış üç yapıtı bulunmaktadır. Son yıllarını Trabzon’da geçiren şair, 29 Kasım 1980’de vefat etti ve Akçaabat’a defnedildi.

Şairlik serüvenine 1944'te Folklor Postası ve Varlık’ta şiirler yazarak başlayan Demiraslan, ilk sanat ürünlerinde koşma nazım şeklini benimsese de 1948’den itibaren yeni şiire yöneldi.

Şairin İncir Ağacı (1952), Eller Ekmeğe Doğru (1958), Acının Uçları (1999) adlı üç şiir kitabı vardır. “İlk kitabında derlediklerinde çocukluk anılarından kuvvet aldığı, delikanlılık yıllarının dünyasını dile getirdiği, son yazılarında ise duygu şiirinden ayrılarak düşünce şiirine geçtiği görüldü.” (Necatigil 2016: 130).Düşünsel bağlamda şiirler vermesi lirizmi ikinci plana atmasına neden oldu. 1960’tan itibaren toplumcu bakış açısıyla yazmaya başladı.

Demiraslan, verdiği bir mülakatta ilk eserlerinin oluşum ve içeriğini şöyle değerlendirmektedir: “İlk şiirlerimde daha çok şekil düşüncesindeydim. Güzel söylemeye çalışıyordum. Konularıma hâkim olan hatıralardı. Zamanla bunlardan kurtulmaya çalıştım. Konularım gittikçe yeryüzü, hayat, insanın iç dünyası ve bu dünyayı saran çember üzerinde toplandı.” (Demiraslan 1952: 8-9)

İlk şiir kitabı İncir Ağacı’nda çocukluğunun anımsattığı iyi insanları duygusal bir ifade ile anlatırken Eller Ekmeğe Doğru adlı kitabında iyi insanlar aklın penceresinden yansıtılır. Acının Uçları ise şairin son şiir kitabıdır. Yaşarken yayımlanmayan bu kitap, onun ölüm ve yaşam arasındaki sıkışmışlığını gözler önüne serer. “Sürekli olarak ölüme yakın bir ozan duygusu içinde olduğu için, anılar acının uçlarında duyumsanır.” (Özben 1981: 22-23)

Alaycı bir üslup ile yaşama sevincini irdelemesi şairi bir bağlamda Garip akımına yakınlaştırır. “Her iyi ozanda olduğu gibi İlhan Demiraslan da imgelerden, simgelerden yararlanırken yaşamla şiirin bağlarını koparmamış, tersine, şiirsel olanı değil, şiir olanı yakalamanın nesnel yaşamda karşılığı olanda aranması gerektiğine inanmıştı.” (Budak 1981: 13)

Kaynakça

Budak, Abdülkadir (1981). “Çiçekleri Koklamak”. Varlık. S. 881. s. 13.

Demiraslan, İlhan (1952). “İlhan Demiraslanla Bir Konuşma”. Varlık. S. 389. s. 8-9.

Necatigil, Behçet (2016). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Özben, Raif (1981). “İlhan Demiraslan’ın Şiiri”. Varlık. S. 889. s. 22-23.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRK
Yayın Tarihi: 11.03.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İncir AğacıVarlık Yayınevi / İstanbul1952Şiir
Eller Ekmeğe DoğruVarlık Yayınevi / İstanbul1958Şiir
Acının UçlarıAnadolu Sanat Yayınları / İstanbul1999Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Doğan Ülkekuld. 1934 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Şükran Binarkd. 9 Temmuz 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hasan Cemil Çambeld. 1879 - ö. Aralık 1967Doğum YeriGörüntüle
4Adnan Ateşokd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5İbrahim Örsd. 1928 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İHSANİ, Mevlüt Şafakd. 1928 - ö. 06.11.2010Doğum YılıGörüntüle
7TEYMUR HÜSEYNOVd. 1895 - ö. 1980Ölüm YılıGörüntüle
8ŞEMŞİR KURBANOĞLUd. 1893 - ö. 10.02.1980Ölüm YılıGörüntüle
9Asım Haliloğlud. 1923 - ö. 27 Ekim 1980Ölüm YılıGörüntüle
10Azmi Aytaçd. 15 Aralık 1931 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mustafa Celal Emremd. 1900 - ö. 1980MeslekGörüntüle
12Abdullah Rıza Ergüvend. Ekim 1925 - ö. 16 Ağustos 2001MeslekGörüntüle
13Gülser Hünükd. 01 Nisan 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hakan İşcend. 1961 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mehmet Önderd. 1 Mart 1926 - ö. 23 Ağustos 2004Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16OZAN İLHAN, İlhan Kınalıd. 20.10.1968 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17İlhan Engind. 16 Mayıs 1925 - ö. 25 Aralık 1990Madde AdıGörüntüle
18Emir İlhand. 16 Aralık 1982 - ö. ?Madde AdıGörüntüle