Madde Detay
Mehmet Önder
(d. 1 Mart 1926 / ö. 23 Ağustos 2004)
Halkbilimci, Şair, Yazar
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Konya'nın Çumra ilçesinde doğan Mehmet Önder, Huriye Hanım ve çiftçi Mevlüt Efendi'nin oğludur. Liseyi 1945'te Konya'da tamamladı. 1950 senesinde DTCF Sanat Tarihi Bölümü'nden mezun olduktan sonra Fransa'da müzecilik alanında ihtisas yaptı. 1950-1964'te Konya Mevlâna Müzesi Asistanlığı ve Müdürlüğü, 1964-1967'de Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, 1967-1974'te MEB Kültür Müsteşarlığı, 1974-1981'de Bonn Büyükelçiliği Kültür Müşavirliği ve Başbakanlık Kültür Müşavirliği görevlerinde bulundu. Almanya'daki Türk evlerinin kurucusudur. 1982'de Türkiye'ye döndü. Önce Başbakanlık Genel Sekreterliğine ve daha sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı Baş Müşavirliğine getirildi. 1987'de emekli oldu. 1987-1989'da Türkiye İş Bankası Kültür Müşaviri olarak görev aldı. 1989-1999'da Bankanın Kültür ve Sanat dergisini çıkardı (42 sayı). Kendisine Pakistan Hükûmeti tarafından "İkbal Nişanı" verildi. Berlin Alman Arkeoloji Enstitüsü üyeliğine seçilen Önder, UNESCO ve ICOM millî komitelerine üyedir. ICOMOS Uluslararası Anıtlar Konseyi Türkiye Millî Komitesi kurucuları arasında yer aldı. 1973'te Gönüller Sultanı Mevlâna adlı eseri, Turgut Özakman ve Engin Orbey tarafından Mevlâna adıyla senaryolaştırılarak filmi çekildi. Kendisine Selçuk Üniversitesi tarafından Fahri Doktorluk Unvanı verilen Önder, pek çok kulüp ve derneğin yanı sıra Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kültür Merkezi aslî üyesi oldu. 23 Ağustos 2004'te Ankara'da hayatını kaybetti
İlk yazıları, 1945 yılında Konya Halkevi dergisinde yayımlandı. Sonraki yıllarda Hisar, Şadırvan, Türk Folklor Araştırmaları, Türk Sanatı, Hayat Tarihi gibi edebiyat dergileriyle çoğunlukla Tercüman gazetesinde yazıları yer aldı. Şiirleriyle ön planda olan şair, sonraki zamanlarda kültürel konularda araştırmalara yöneldi. Çalışma alanı ile ilgili yurt içi ve yurt dışında çeşitli seminer ve kongrelere katıldı. Yerel tarih incelemeleri, Mevlâna araştırmaları alanında birden çok eseri bulunan Mehmet Önder'in, müze katalogları ve müzecilik araştırmaları; Türk kültürü, tarihi, halk bilimi araştırmaları konularında pek çok eseri vardır. Eserleri yabancı dillere çevrilen yazar halkbilimi alanında yetkindir.
Kaynakça
https://www.biyografya.com/biyografi/6898
Ağca, H. (2007). "Önder, Mehmet". Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. VII. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. s. 109-110.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: EMİNE KOCAYayın Tarihi: 31.08.2019Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Yayın Tarihi: 31.08.2019Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Güncelleme Tarihi: 08.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Köyün Bağrından | Ekekon Basımevi / Konya | 1946 | Şiir |
Zafer Yolunda (M. Balkan İle) | - / Ankara | 1947 | Şiir |
Seyahatnamelerde Konya | Yeni Kitap ve Basımevi / Konya | 1948 | İnceleme |
Mevsim Sonu | Ülkü Basımevi / Konya | 1949 | Şiir |
Konya Matbuatı Tarihi | Ülkü Basımevi / Konya | 1949 | İnceleme |
Tarihi Turistik Konya Rehberi | Yeni Kitabevi / Konya | 1950 | İnceleme |
Konya Maarif Tarihi | Ülkü Basımevi / Konya | 1952 | İnceleme |
Milli Mücadelede Konya | ? / Konya | 1953 | İnceleme |
Konya Çeşme ve Şadırvanları | Ülkü Basımevi / Konya | 1955 | İnceleme |
Mevlâna Şiirleri Antolojisi | Işık / İstanbul | 1956 | Araştırma |
Mevlâna'nın Konya'daki Evi ve Medresesi | Yenikitap Basımevi / Konya | 1956 | Araştırma |
Mevlâna Türbesi | Doğan Kardeşler / İstanbul | 1957 | Araştırma |
Mevlâna'nın Sandukası | Ülkü Basımevi / Konya | 1958 | Araştırma |
Gönüller Sultanı Hz. Mevlâna | Yıldız Basımevi / Konya | 1959 | Araştırma |
Konya Camileri | Ülkü Basımevi / Konya | 1960 | İnceleme |
Mevlâna Şehri Konya | Yeni Kitap Basımevi / Konya | 1962 | İnceleme |
Konya Efsaneleri | Şahap ve Ülkü Basımevi / Konya | 1963 | İnceleme |
Mesneviden Hikâyeler | Türkiye İş Bankası / İstanbul | 1971 | Araştırma |
Mevlâna | Ajans Türk / İstanbul | 1973 | Araştırma |
Mevlâna Bildirileri | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / Ankara | 1973 | Araştırma |
Mevlâna Bibliyografyası | Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları / Ankara | 1974 | Araştırma |
Kırşehir Güldestesi | Filiz Yayınları / Ankara | 1976 | İnceleme |
Çocuklara Mevlâna'dan Hikâyeler | Damla Yayınevi / İstanbul | 1977 | Araştırma |
Seydişehir Tarihi | Seydişehir Belediyesi / Seydişehir | 1986 | İnceleme |
Güldeste | Kültür Bakanlığı,Başbakanlık Basımevi / Ankara | 1990 | Araştırma |
Yüzyıllar Boyunca Mevlevilik | Dönmez Yayınları / Ankara | 1992 | Araştırma |
Yeşil Kubbenin Gölgesinde | Dönmez Yayınları / Ankara | 1993 | Araştırma |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AHMED, Ahmed Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÇELİK OZAN, Murat Çelik | d. 25.04.1952 - ö. 2010 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Dânişî, Şa‘bân bin Mustafa | d. ö. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | PENAHOV, Penah Eleskeroğlu | d. 1926 - ö. 1978-1979? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Nevzat Yalçın | d. 1 Eylül 1926 - ö. 31 Ekim 2012 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Saadet Ulçugür | d. 01 Ocak 1926 - ö. 07 Ekim 1985 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | CANIMOĞLU, Seyfullah Durmaz | d. 20.02.1942 - ö. 06.07.2004 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Zahir Güvemli | d. 6 Mart 1913 - ö. 5 Haziran 2004 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Şükran Kurdakul | d. 23 Mart 1927 - ö. 15 Aralık 2004 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Hasan Bülent Kahraman | d. 1 Eylül 1957 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Rüştü Onur | d. 3 Ağustos 1920 - ö. 2 Aralık 1942 | Meslek | Görüntüle |
12 | Ali Hüseyin (Hüseyinzâde) Turan | d. 8 Mart 1864 - ö. 17 Mart 1940 | Meslek | Görüntüle |
13 | İlkiftar Ezberci | d. 20 Nisan 1976 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Neşe Karel | d. 4 Ekim 1943 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Necip Fazıl Kısakürek | d. 9 Haziran 1904 - ö. 25 Mayıs 1983 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Süleyman Nesip | d. 1866 - ö. 28 Eylül 1917 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | GÜLHANÎ/SEFİL GÜLHANÎ/GÜRÜNLÜ GÜLHANÎ, Mehmet Kargı | d. 15.05.1940 - ö. 16.03.2014 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Mehmet Reşit Ayhan | d. 01 Mayıs 1942 - ö. 06 Ağustos 2010 | Madde Adı | Görüntüle |