HAYÂLÎ, Mehmed Hayâlî Efendi

(d. 1266/1850 - ö. 1304/1887)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı Ahmed'dir. Şiirlerinde Hayâlî mahlasını kullanmıştır. 1266/1850 tarihinde doğdu. Mehmed Şa'bân Kâmî'nin oğludur. Devrinin bilginlerinden olan babasından ders aldı. Tahsilini tamamladıktan sonra bir müddet serbest çalıştı. Sonraları memuriyeti tercih etti. 1293/1877 yılında rüsumat nezareti evrak-ı sahiha müdürlüğüne tayin olundu. Uzun müddet bu vazifede çalıştı. Daha genç denilebilecek bir yaşta, 23 Şaban 1304/1887 Pazar günü vefat etti. Vefatı için o zaman Diyarbakır Ceza Mahkemesi Reisi bulunan Abdurrahmân Nâcim şu tarihi söylemiştir: Söyledim Nâcim Hayâlî eyledikte irtihâl/Oldu târîh-i vefâtı ha Hayâlî ha hayâl".

Ahmed Hayâlî, geniş bir kültüre malikti. Arapça ve Farsça'yı da gayet iyi bildiği gibi edebiyatına da vakıftı. Aynı zamanda devrinin şöhret yapmış hattatlarından sayılırdı. Mürettep Dîvân'ı olduğu bildirilmekte ise de vefatını müteakip Dîvân'ının zayi olduğu söylenmektedir.

Kaynakça

Beysanoğlu, Şevket (1996). Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları. C.2. Ankara: San Matbaası.

Güner, Galip ve Nurhan Güner (hzl.) (2003). Ali Emiri Efendi, Esâmî-i Şuarâ-yı Âmid. Ankara.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 28.12.2014
Güncelleme Tarihi: 03.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gülleri şermende eyler reng-i ruhsârın senin

Öğredir serve edâlar nâz ü reftârın senin

Terk-i gülşen etti hasretle hezârân reşkten

Gördüler nâ-dîde rengîn hüsn ü etvârın senin

Nâz u istiğnâ yüzünden cevr edersin dem-be-dem

Âh bilseydim nedir gönlünde efkârın senin

Düşmen-i cândır Hülâgû-yı zamândır âlemi

Kırdı geçti gamze-i hûn-rîz-i gaddârın senin

Cân verip aldın metâ'-ı vasl-ı yârı ey gönül

Uygun oldı sûk-ı aşkında bu pâzârın senin

Pey-rev ol Râif efendiye Hayâlî nazmda

Şâirân tahsîn ede gördükte güftârın senin

(Beysanoğlu, Şevket (1996). Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları. C. 2. Ankara: San Matbaası. 1-3.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şemsettin Samid. 1 Haziran 1850 - ö. 18 Haziran 1904Doğum YılıGörüntüle
2Leyla Sazd. 1850 - ö. 6 Aralık 1936Doğum YılıGörüntüle
3MUKİMÎd. 1850 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
4HÂFIZ, Hasırcı-zâde Hâfız Mehmed Ağad. 1803 - ö. 1887Ölüm YılıGörüntüle
5SÂ'İB, Ahmed Sâ'ib Efendi, İstanbullud. ? - ö. 1887Ölüm YılıGörüntüle
6VAHÎD, Ebû Bekird. 1802 - ö. 1887Ölüm YılıGörüntüle
7ABDÎ, Abdülkerîm Abdî Efendid. ? - ö. 19. yy.MeslekGörüntüle
8HASAN ŞEFÎK, İstanbullud. 1857 - ö. ?MeslekGörüntüle
9FAZLÎ, Mahmûd Fazlî Efendi, Rusçuklud. 1840 - ö. 1909MeslekGörüntüle
10HAKKÎ, Şeyh İsmail Hakkı Zühdi Efendid. 1862 - ö. 1913Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FEYZÎ, Halîld. 1793 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12RAHMÎ, İbrahîm Rahmî Efendid. 1839 - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13FİKRİ/EDNA FİKRİ, Ahmetd. 1864 - ö. 1954Madde AdıGörüntüle
14NEHRÎ, Suyolcu-zâde Ahmed Nehrî Efendid. ? - ö. 1768-1769Madde AdıGörüntüle
15DERVİŞ ÇELEBî, Halebî-zâde Derviş Mehmed Çelebîd. ? - ö. 1531Madde AdıGörüntüle