İKRÂRÎ, Mehmed

(d. ?/1844 - ö. ?/1904)

Âşık

(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)

ISBN: 978-9944-237-86-4

1844 yılında Yusufeli’nin Okar (şimdiki adı Havuzlu) köyünde doğan âşığın asıl adı Mehmed'dir. Şiirlerinde İkrarî mahlasını kullanan âşık küçük yaşlarda şiire ilgi duymaya başlamıştır. İkrarî’nin geçimini topladığı meyveleri Erzurum ve çevresinde satarak sağladığı ve 1904 yılında vefat ettiği bilinmektedir.

Gittiği yerlerde çeşitli konularda destan, koşma, ya da taşlamalar söyleyerek tanınmıştır. Dönemin âşıklarından birçoğuyla karşılaşan İkrarî, özellikle Âşık Sümmanî ile karşılaşıp tanışmak istemesine karşın bunu gerçekleştirememiştir. Torunu Âşık Pervanî’nin aktardığı bir anlatıya göre; İkrârî, Sümmanî ile karşılaşmak için Narman’a gitmek üzere yola çıktığında, Sümmanî’de aynı düşünce ile İkrârî’nin yanına gitmek üzere Narman’dan ayrılmıştır. Yolda birbirleriyle karşılaşıp selamlaşan âşıkların her birinin içinden, karşılaştığı kişinin görüşmek istediği kişi olduğu düşüncesi geçmiştir. Gerçekten de biri Narman’a öteki ise Yusufeli’ne vardığında içinden geçenlerin doğru olduğunu anlamışlardır. Âşık İkrârî şiirlerinde dinden sevdaya dek değişik konuları işlemiştir. Ancak özellikle güzellemeleri ile tanınmış ve kendisinden sonraki birçok âşığa da ilham kaynağı olmuştur (Özder ve Aydın 1969: 73; Gökalp 1988: 63; Karadeniz 2002: 287; Çelik 2008: 197; Öksüz 2013: 279).

Kaynakça

Gökalp, Mehmet (1988). Artvin Saz Şairleri. İstanbul: Asır Ajans Yay.

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: Ankara Artvin Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yay.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi.

Özder, M. Âdil, Abdullah Aydın (1969). Yazı ve Resimlerle Çevre İncelemesi-I Artvin İli. Ankara: Güneş Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. GÖZDE TEKİN

Yayın Tarihi: 11.02.2015

Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Beni
Ey felek hüzn ile gamhun eyledin büryan beni
Akıbet sevda-i aşka saldırdın giryan beni
Bunca ukubatı mazhar-ı giriftar eyledin
Ne sebeptir bimem ancak soyunan üryan beni

Nice yıldır gurbetin kahrı giribanım tutar
Bir virane münasip gör o ilde baykuş öter
Hal-ı aşkı dırasiyle olam Mecnun’dan beter
Bula dostu sadıkınam eleme seyran beni

İkrari ahvaline gam çekme şükrü daim ol
Eda eyle farz u sünnet emri hakka kim ol
İmdi fermana mutisin eyle zikri saim ol
Ola birgün dost yolunda edeler kurban beni

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: Ankara Artvin Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yay. 288.

İlişkili Maddeler

Sn.	Madde Adı	D.Tarihi / Ö.Tarihi	Benzerlik	İncele
1	MEFTÛNÎ	d. ? - ö. ?	Doğum Yeri	Görüntüle
2	İlkiftar Ezberci	d. 20 Nisan 1976 - ö. ?	Doğum Yeri	Görüntüle
3	ENGÜNÎ, Yaşar Köksal	d. 1944 - ö. ?	Doğum Yeri	Görüntüle
4	RİF'AT, Ahmed Rif'at, Kânî Paşa-zâde	d. 1844 - ö. 1891	Doğum Yılı	Görüntüle
5	MAHCÛBÎ, Hovhannes	d. 1844 - ö. 1898-1899	Doğum Yılı	Görüntüle
6	NİYÂZÎ, Ahmed Niyâzî Efendi, Serezli	d. 1844 - ö. 1900	Doğum Yılı	Görüntüle
7	SEBÂTÎ, Hâfız Mehmed Sebâtüddîn Efendi	d. 1846 - ö. 1904	Ölüm Yılı	Görüntüle
8	Ali Ferruh (İBNÜRREŞAT)	d. 5 Haziran 1865 - ö. 20 Ekim 1904	Ölüm Yılı	Görüntüle
9	Vecihi	d. 1869 - ö. 1904	Ölüm Yılı	Görüntüle
10	DİNDÂRÎ	d. ? - ö. ?	Alan/Yüzyıl/Saha	Görüntüle
11	GÂNÎ, Seyyid Mehmed	d. ? - ö. 1903	Alan/Yüzyıl/Saha	Görüntüle
12	HACI, Âşık Hacı	d. 1883 - ö. ?	Alan/Yüzyıl/Saha	Görüntüle
13	SEFİLÎ	d. ? - ö. ?	Madde Adı	Görüntüle
14	ŞAİR NEBİ/MİSKİN NEBİ/NEBİ, Nebi Miskin Oruçoğlu	d. 1877 - ö. 1945	Madde Adı	Görüntüle
15	PAKİZE İSRAFİL KIZI KULİYEVA	d. 1948 - ö. ?	Madde Adı	Görüntüle

Madde Detay