Madde Detay
Metin İlkin
(d. 22 Şubat 1932 / ö. 7 Şubat 1998)
Hikâyeci, şair, çevirmen, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Zonguldak'ta doğmuş, çocukluğunu Bartın ve Amasra'da geçirmiştir. 1953'te İşçi Gazetesi'nde ilk yazılarını, 1958'de Yeditepe Dergisi'nde ilk hikâyelerini yayımlamıştır. İlkin'in sosyalizm, edebiyat, kültür ve sanat konularındaki yazıları ile hikâyeleri Güney, Varlık, Yansıma, Gelecek, Yeni Adımlar, Yeditepe, Gerçek gibi süreli yayınlarda yayımlanmıştır (Yağcı, 2008: 6).
1970 yılında Yücel Yayınları'nı kuran İlkin, Mayıs-Ekim 1971 tarihleri arasında Sosyalist Edebiyat Dergisi Gelecek'i; Ocak 1973-Şubat 1975 tarihleri arasında da aylık sanat ve siyaset dergisi olan Yeni Adımlar'ı çıkarmıştır. Güngör Gençay, Zihni Anadol ve Kadir İncesu'yla birlikte Gerçek Sanat Dergisi'nin yayın kuurlunda yer almıştır.
Vefatına kadar, hikâye ve yazılarını çeşitli süreli yayınlarda yayımlamaya devam eden İlkin, İşçi Partisi'nin Merkez Disiplin Kurulu'nda da görev yapmıştır. İstanbul'da vefat etmiştir.
Metin İlkin, hikâyelerini Mescit Çıkmazı, Zor Zaman, Nöbet, Konuşmak, Yarın İçin, Selam Olsun, Çocukluğumuz adlı kitaplarda toplamıştır. Kasaba ve büyükşehrin gecekondu mahallelerinde yaşayan emekçi sınıftan tipleri güçlü gözlem yeteneğiyle getirdiği öykülerinde küçük adamların gündelik hayatlarının, çatışmalarını gerçekçi anlatıma bağlı kalarak betimleyen (Kurdakul, 1989: 332) İlkin, konularını ve hikâye kişilerini hayattan alarak düşünceden gerçekliğe değil de gerçeklikten düşünceye vararak inandırıcılığı artırırken hem kişileri soyutluktan hem de anlatılanları soğukluktan kurtarır (Bezirci, 1994: 172). Postmodernizme, soyutçuluğa karşı durarak anlaşılır olmayı benimseyen İlkin'in tüm hikâyelerinin dokusunda işçi sınıfının ideolojisinin egemen olduğu görülür (Gençay, 2008: 13).
"Yaşam felsefesi gereği tüm öykülerinin kahramanlarını sıradan insanlardan seçer. Bunlar işçi ve emekçilerdir. Öykülerinde, onların yaşamındaki kendine özgü güzelliklerinden, sevinçlerinden, aşklarından, dokunaklı hüzünlerinden ve umutlarından kesitler sunar" (İncesu 2016). Olaylar köylerde, gurbette, gecekondu mahallelerinde, fabrika, depo, fırın, dükkân gibi çevrelerde geçer. Öykülerinde genellikle geçim güçlüğü çeken insanları (Ertop, 2015: 125) anlatan Metin İlkin, toplumcu gerçekçi çizgide eserler veren bir yazardır. Sanat ve toplumsal yaşam birliğini önemli gören (Bozkurt, 2015: 102) İlkin'in öykülerinde yalın dil esastır.
Kaynakça
Bezirci, Asım (1994). "Zor Zaman", 1950 Sonrasında Hikâyecilerimiz. İstanbul: Evrensel Basım. 170-173
Bozkurt, Osman (2015). "Edebiyatımızda Metin İlkin ve Öykücülüğü." Öykücü Metin İlkin'in Öyküsü. İstanbul: Usar Yay. 102-110.
Ertop, Konur (2015). "Metin İlkin'in Öykülerinde Yaşadığımız Günlere Tanıklık", Öykücü Metin İlkin'in Öyküsü. İstanbul: Usar Yay. 125-132
Gençay, Güngör (2008). "Metin İlkin'in Yaşam-Sanat Örgüsü." Berfin Bahar. S.120. 12-13
Gençay, Güngör, Osman Bozkurt, Yılmaz Elmas, Hasan Hüseyin Yalvaç (2015) Öykücü Metin İlkin’in Öyküsü, ?: Usar Yay.
İncesu, Kadir (4.2.2016) "Öykücü Metin İlkin'i tanıyor Musunuz?"https://www.birgun.net/haber-detay/oykucu-metin-ilkin-i-taniyor-musunuz-102753.html
Kurdakul, Şükran (1989). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yayınevi. 332
Yağcı, Öner (2008). "Gerçekçi Öykücülüğümüzün Sevdalı Sürdürücüsü, İşçi Öykülerinin Usanmazı: Metin İlkin." Berfin Bahar. S.120. 5-8
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. FATİH SAKALLIYayın Tarihi: 20.08.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 20.08.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Mescit Çıkmazı | Barış / İstanbul | 1966 | Hikâye |
Konuşmak | Yeditepe / İstanbul | 1966 | Hikâye |
Yarın İçin | Yücel / İstanbul | 1970 | Hikâye |
Zor Zaman | Yücel / İstanbul | 1971 | Hikâye |
Nöbet | Yücel / İstanbul | 1971 | Hikâye |
Yarın İçin - Selam Olsun | Yücel / İstanbul | 1972 | Hikâye |
Aydınlıkçı Şair Aydınlıkçı Yazar Nazım Hikmet: Nazım Hikmet'in Aydınlık Dergisinde Yayımlanan Bütün Şiir ve Yazıları | Oda / İstanbul | 1976 | Derleme |
İlk Kahraman Promete | Gerçek Sanat / İstanbul | 1994 | Şiir |
Antikacı Dükkânı | Oda Yayınları / İstanbul | 1996 | Çeviri |
Çocukluğumuz | Berfin / İstanbul | 1997 | Hikâye |
Meksikalı Devrimci | Berfin / İstanbul | 1998 | Çeviri |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ziya Mısırlı | d. 5 Şubat 1926 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Rüştü Onur | d. 3 Ağustos 1920 - ö. 2 Aralık 1942 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Adem Özbay | d. 12 Nisan 1976 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nihat Ferah | d. 29 Mayıs 1932 - ö. 05 Nisan 2016 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Maksut Doğan | d. 1932 - ö. 25 Aralık 1990 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Yekta Güngör Özden | d. 5 Haziran 1932 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Bekir Yıldız | d. 03 Mart 1933 - ö. 8 Ağustos 1998 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İbrahim Salahov | d. 30 Ağustos 1911 - ö. 07 Temmuz 1998 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | DEDE, Seydi Bektaş | d. 1928 - ö. 27.07.1998 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | İsmail Ali Sarar | d. 27 Haziran 1925 - ö. 15 Nisan 2003 | Meslek | Görüntüle |
11 | Faik Reşad | d. 26 Eylül 1851 - ö. 26 Haziran 1914 | Meslek | Görüntüle |
12 | Aliş Saidov | d. 1938 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Çınar Arıkan | d. 14 Kasım 1957 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Azer Yaran | d. 13 Ekim 1949 - ö. 3 Ekim 2005 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | M. Nafiz Akınoğlu | d. 1912 - ö. 24 Aralık 1995 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Metin Göz | d. 18 Eylül 1956 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | REHBERÎ, Ali Metin | d. 15.03.1953 - ö. 02.12.1991 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | PAŞA/PAŞA DAYI/METİNÎ, İsmail Metin | d. 1928 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |