Metin İlkin

(d. 22 Şubat 1932 / ö. 7 Şubat 1998)
Hikâyeci, şair, çevirmen, yayıncı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zonguldak'ta doğmuş, çocukluğunu Bartın ve Amasra'da geçirmiştir. 1953'te İşçi Gazetesi'nde ilk yazılarını, 1958'de Yeditepe Dergisi'nde ilk hikâyelerini yayımlamıştır. İlkin'in sosyalizm, edebiyat, kültür ve sanat konularındaki yazıları ile hikâyeleri Güney, Varlık, Yansıma, Gelecek, Yeni Adımlar, Yeditepe, Gerçek gibi süreli yayınlarda yayımlanmıştır (Yağcı, 2008: 6).

1970 yılında Yücel Yayınları'nı kuran İlkin, Mayıs-Ekim 1971 tarihleri arasında Sosyalist Edebiyat Dergisi Gelecek'i; Ocak 1973-Şubat 1975 tarihleri arasında da aylık sanat ve siyaset dergisi olan Yeni Adımlar'ı çıkarmıştır. Güngör Gençay, Zihni Anadol ve Kadir İncesu'yla birlikte Gerçek Sanat Dergisi'nin yayın kuurlunda yer almıştır.

Vefatına kadar, hikâye ve yazılarını çeşitli süreli yayınlarda yayımlamaya devam eden İlkin, İşçi Partisi'nin Merkez Disiplin Kurulu'nda da görev yapmıştır. İstanbul'da vefat etmiştir.

Metin İlkin, hikâyelerini Mescit Çıkmazı, Zor Zaman, Nöbet, Konuşmak, Yarın İçin, Selam Olsun, Çocukluğumuz adlı kitaplarda toplamıştır. Kasaba ve büyükşehrin gecekondu mahallelerinde yaşayan emekçi sınıftan tipleri güçlü gözlem yeteneğiyle getirdiği öykülerinde küçük adamların gündelik hayatlarının, çatışmalarını gerçekçi anlatıma bağlı kalarak betimleyen (Kurdakul, 1989: 332) İlkin, konularını ve hikâye kişilerini hayattan alarak düşünceden gerçekliğe değil de gerçeklikten düşünceye vararak inandırıcılığı artırırken hem kişileri soyutluktan hem de anlatılanları soğukluktan kurtarır (Bezirci, 1994: 172). Postmodernizme, soyutçuluğa karşı durarak anlaşılır olmayı benimseyen İlkin'in tüm hikâyelerinin dokusunda işçi sınıfının ideolojisinin egemen olduğu görülür (Gençay, 2008: 13).

"Yaşam felsefesi gereği tüm öykülerinin kahramanlarını sıradan insanlardan seçer. Bunlar işçi ve emekçilerdir. Öykülerinde, onların yaşamındaki kendine özgü güzelliklerinden, sevinçlerinden, aşklarından, dokunaklı hüzünlerinden ve umutlarından kesitler sunar" (İncesu 2016). Olaylar köylerde, gurbette, gecekondu mahallelerinde, fabrika, depo, fırın, dükkân gibi çevrelerde geçer. Öykülerinde genellikle geçim güçlüğü çeken insanları (Ertop, 2015: 125) anlatan Metin İlkin, toplumcu gerçekçi çizgide eserler veren bir yazardır. Sanat ve toplumsal yaşam birliğini önemli gören (Bozkurt, 2015: 102) İlkin'in öykülerinde yalın dil esastır.

Kaynakça

Bezirci, Asım (1994). "Zor Zaman", 1950 Sonrasında Hikâyecilerimiz. İstanbul: Evrensel Basım. 170-173

Bozkurt, Osman (2015). "Edebiyatımızda Metin İlkin ve Öykücülüğü." Öykücü Metin İlkin'in Öyküsü. İstanbul: Usar Yay. 102-110.

Ertop, Konur (2015). "Metin İlkin'in Öykülerinde Yaşadığımız Günlere Tanıklık", Öykücü Metin İlkin'in Öyküsü. İstanbul: Usar Yay. 125-132

Gençay, Güngör (2008). "Metin İlkin'in Yaşam-Sanat Örgüsü." Berfin Bahar. S.120. 12-13

Gençay, Güngör, Osman Bozkurt, Yılmaz Elmas, Hasan Hüseyin Yalvaç (2015) Öykücü Metin İlkin’in Öyküsü, ?: Usar Yay.

İncesu, Kadir (4.2.2016) "Öykücü Metin İlkin'i tanıyor Musunuz?"https://www.birgun.net/haber-detay/oykucu-metin-ilkin-i-taniyor-musunuz-102753.html

Kurdakul, Şükran (1989). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yayınevi. 332

Yağcı, Öner (2008). "Gerçekçi Öykücülüğümüzün Sevdalı Sürdürücüsü, İşçi Öykülerinin Usanmazı: Metin İlkin." Berfin Bahar. S.120. 5-8

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. FATİH SAKALLI
Yayın Tarihi: 20.08.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Mescit ÇıkmazıBarış / İstanbul1966Hikâye
KonuşmakYeditepe / İstanbul1966Hikâye
Yarın İçinYücel / İstanbul1970Hikâye
Zor ZamanYücel / İstanbul1971Hikâye
NöbetYücel / İstanbul1971Hikâye
Yarın İçin - Selam OlsunYücel / İstanbul1972Hikâye
Aydınlıkçı Şair Aydınlıkçı Yazar Nazım Hikmet: Nazım Hikmet'in Aydınlık Dergisinde Yayımlanan Bütün Şiir ve YazılarıOda / İstanbul1976Derleme
İlk Kahraman PrometeGerçek Sanat / İstanbul1994Şiir
Antikacı DükkânıOda Yayınları / İstanbul1996Çeviri
ÇocukluğumuzBerfin / İstanbul1997Hikâye
Meksikalı DevrimciBerfin / İstanbul1998Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Azize Çelikd. 19 Haziran 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Dilek Aslanerd. 1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Deniz Şahind. 15 Mart 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yekta Güngör Özdend. 5 Haziran 1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ACİZ HAFIZ, İbrahim Çaylakd. 1932 - ö. 06.12.2004Doğum YılıGörüntüle
6Teoman Aktüreld. 1932 - ö. 15 Temmuz 2007Doğum YılıGörüntüle
7DEDE, Seydi Bektaşd. 1928 - ö. 27.07.1998Ölüm YılıGörüntüle
8TÜRKMENOĞLU, Bahri Durbilmezd. 01.07.1944 - ö. 14.05.1998Ölüm YılıGörüntüle
9Bekir Büyükarkınd. 1921 - ö. 6 Ağustos 1998Ölüm YılıGörüntüle
10Yılmaz Arsland. 12 Ocak 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Erdoğan Alkand. 10 Haziran 1935 - ö. 20 Haziran 2014MeslekGörüntüle
12Sezai Karakoçd. 1933 - ö. 16 Kasım 2021MeslekGörüntüle
13Özge Sarıoğlud. 04 Eylül 1979 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Burcu Güvend. 13 Ocak 1977 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Gurfan Taşd. 1944 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GAZİ METİN, Hüseyin Gazi Metind. 1939 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Metin Andd. 17 Haziran 1927 - ö. 30 Eylül 2008Madde AdıGörüntüle
18Metin Güvend. 4 Ocak 1947 - ö. 16 Ağustos 2010Madde AdıGörüntüle