Semiha Uçuk

Fatma Kethüdaoğlu, Fatma Semiha Uçuk
(d. 1 Ocak 1924 / ö. -)
Yazar, Bankacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hemşire Hatice Nigâr Hanım ile asker Mehmet Sait Uçuk'un kızı olarak 1 Ocak 1924 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Aile adı olan “Kethüdaoğlu”nu soyadı olarak alamamaları üzerine babasına rica ederek ilkokul yıllarında tutkunu olduğu yazar Cahit Uçuk’un soyadını almalarını sağladı. İlköğrenimini Tekirdağ Namık Kemal İlkokulu'nda tamamladı. Edirne Lisesi'ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı ve Fransız Filolojisi bölümlerinde okudu. Hamburg'daki Şarkiyat Enstitüsü'nde başladığı doktora çalışmasını annesinin hastalığı nedeniyle yarım bıraktı. Paris ve Nice'de bankacılık alanında staj yaptı. 1950-1975 yılları arasında Ziraat Bankası İstanbul Şubesi'nin Kambiyo Bölümü'nde çalıştı. 1990'lı yılların başında İlhan Koman kitabını yayınevine verdiği kaydı verilmektedir. Daha sonra da kitabın 1996'daki baskısına yetişemediği belirtilmektedir (https://www.simurg.com.tr/ilhan-koman). 

Yazmaya şiirle başladı fakat üniversite yıllarında öyküye yöneldi (Saatçılar 1997: 13). Yapıtlarında Fatma Kethüdaoğlu ve Fatma Semiha Uçuk imzalarını da kullandı. 1977-1978 yılları arasında New York'ta çıkan Türk Evi dergisinde “İstanbul Mektupları” adıyla bir dizi yazı yayımladı. İlk öyküsü “Niçin? Niçin?” 1989'da Varlık’ta çıktı. Anı, röportaj, şiir, makale ve çevirileri İnsancıl, Çağdaş Türk Dili, Kıyı, Şiir Ülkesi, Türk Dili ve İsveç’te çıkan Güneş dergilerinde yayımlandı.

İlk öykü kitabı Uzaydan Gelen Kadın İnsancıl Yayınları tarafından 1993'te Fatma Kethüdaoğlu adıyla yayımladı. 1930'lu yıllarda Anadolu'daki yaşantıyı anlatan "Bir Zamanlar Anadolu" adlı film öyküsü, 1995 yılında Kültür Bakanlığı'nca düzenlenen bir yarışmada yayımlanmaya değer bulundu. Ancak Bakanlıktaki yönetim değişikliği nedeniyle yayımlanamadı. 1995'te Martısız Deniz adlı öykü kitabını ve gezi yazılarından oluşan Gezi Notları adlı kitabını yayımladı. Heykeltıraş İlhan Koman'ın hayatından yola çıkarak yazdığı İlhan Koman adlı biyografik çalışması uzun uğraşlar sonucunda 1996'da Fatma Semiha Uçuk adıyla yayımlandı. 1998'de Öğrenci Otobüsü adlı öykü kitabı neşredildi. 2005 yılında Yakalayamadığım Günbatımı adlı öykü kitabı yayımlandı.

Semiha Uçuk, eserlerinde titiz ve özenli bir dil kullandı. Öykülerinde ve yazılarında dile olduğu kadar insan hayatına, çevreye, tarihe karşı da büyük bir özen gösterdi. Uçuk'un öykülerinde doğa sevgisi önemli bir yer tuttu (Şahin 1999: 3). İzlenimlerini, gözlemlerini öykülerinde başarılı bir biçimde kullandı ve hayatta her an karşımıza çıkabilecek öykü kahramanları kurguladı. Öykülerinin temalarını hayatın içinden meseleler oluşturdu ve insan ruhunun inceliklerini, acılarını ayrıntılı bir şekilde eserlerinde yansıttı.

Kaynakça

Menemencioğlu, Muazzez (1999). “Yazı'nın Rüzgârında Bir Yazar: Semiha Uçuk”. Cumhuriyet Kitap (18.02.1999): 2.

Mutlu, Ayten (1999). “Öğrenci Otobüsünde Bir Öykücü”. Cumhuriyet Kitap (18.02.1999): 5.

Saatçılar, Necla (1997). “Öyküye Geç Başladığım İçin Hızlı Gidiyorum”. Cumhuriyet Kitap (20. 03.1997): 13.

Şahin, Leyla (1999). “Yazının Ateşi Hep Yüreğinde”. Cumhuriyet Kitap (18.02.1999): 3.

Yalçın, Murat (2010). "Uçuk, Semiha". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 1054.

https://www.simurg.com.tr/ilhan-koman

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ZEHRA ERGEÇ
Yayın Tarihi: 05.09.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Uzaydan Gelen Kadınİnsancıl Yayınları / İstanbul1993Hikâye
Martısız Denizİnsancıl Yayınları / İstanbul1995Hikâye
Gezi Notlarıİnsancıl Yayınları / İstanbul1995Gezi Yazısı
İlhan KomanYaylacık Matbaası / İstanbul1996Biyografi
Öğrenci OtobüsüGüldikeni Yayınları / Ankara1998Hikâye
Yakalayamadığım GünbatımıSone Yayınları / İstanbul2005Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂŞİD, Mehmed Râşid Efendid. 1669-70 (?) - ö. 10 Temmuz 1735Doğum YeriGörüntüle
2Uygar Şirind. 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Alper Uygurd. 15 Ocak 1956 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Kabaklıd. 24 Mayıs 1924 - ö. 8 Şubat 2001Doğum YılıGörüntüle
5Cenap Ozankand. 1924 - ö. 13 Ekim 2005Doğum YılıGörüntüle
6Nurettin Uytund. 13 Temmuz 1924 - ö. 18 Ağustos 2020Doğum YılıGörüntüle
7Sevin İzgüd. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Cevdet Karald. 18 Aralık 1967 - ö. ?MeslekGörüntüle
9Nazlı Karabıyıkoğlud. 1985 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Lütfi Parlakd. 25 Mart 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İshak Reynad. 1963 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ferit Şahind. 5 Temmuz 1950 - ö. 1 Ekim 1997Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Fatma Akdağd. 1984 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Fatma Yangın Ekşioğlud. 01 Eylül 1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HATİCE MİHRAP, Fatmad. 1899 - ö. 1916Madde AdıGörüntüle