Semiha Uçuk

Fatma Kethüdaoğlu, Fatma Semiha Uçuk
(d. 1 Ocak 1924 / ö. -)
Yazar, Bankacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hemşire Hatice Nigâr Hanım ile asker Mehmet Sait Uçuk'un kızı olarak 1 Ocak 1924 tarihinde İstanbul'da dünyaya geldi. Aile adı olan “Kethüdaoğlu”nu soyadı olarak alamamaları üzerine babasına rica ederek ilkokul yıllarında tutkunu olduğu yazar Cahit Uçuk’un soyadını almalarını sağladı. İlköğrenimini Tekirdağ Namık Kemal İlkokulu'nda tamamladı. Edirne Lisesi'ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı ve Fransız Filolojisi bölümlerinde okudu. Hamburg'daki Şarkiyat Enstitüsü'nde başladığı doktora çalışmasını annesinin hastalığı nedeniyle yarım bıraktı. Paris ve Nice'de bankacılık alanında staj yaptı. 1950-1975 yılları arasında Ziraat Bankası İstanbul Şubesi'nin Kambiyo Bölümü'nde çalıştı. 1990'lı yılların başında İlhan Koman kitabını yayınevine verdiği kaydı verilmektedir. Daha sonra da kitabın 1996'daki baskısına yetişemediği belirtilmektedir (https://www.simurg.com.tr/ilhan-koman). 

Yazmaya şiirle başladı fakat üniversite yıllarında öyküye yöneldi (Saatçılar 1997: 13). Yapıtlarında Fatma Kethüdaoğlu ve Fatma Semiha Uçuk imzalarını da kullandı. 1977-1978 yılları arasında New York'ta çıkan Türk Evi dergisinde “İstanbul Mektupları” adıyla bir dizi yazı yayımladı. İlk öyküsü “Niçin? Niçin?” 1989'da Varlık’ta çıktı. Anı, röportaj, şiir, makale ve çevirileri İnsancıl, Çağdaş Türk Dili, Kıyı, Şiir Ülkesi, Türk Dili ve İsveç’te çıkan Güneş dergilerinde yayımlandı.

İlk öykü kitabı Uzaydan Gelen Kadın İnsancıl Yayınları tarafından 1993'te Fatma Kethüdaoğlu adıyla yayımladı. 1930'lu yıllarda Anadolu'daki yaşantıyı anlatan "Bir Zamanlar Anadolu" adlı film öyküsü, 1995 yılında Kültür Bakanlığı'nca düzenlenen bir yarışmada yayımlanmaya değer bulundu. Ancak Bakanlıktaki yönetim değişikliği nedeniyle yayımlanamadı. 1995'te Martısız Deniz adlı öykü kitabını ve gezi yazılarından oluşan Gezi Notları adlı kitabını yayımladı. Heykeltıraş İlhan Koman'ın hayatından yola çıkarak yazdığı İlhan Koman adlı biyografik çalışması uzun uğraşlar sonucunda 1996'da Fatma Semiha Uçuk adıyla yayımlandı. 1998'de Öğrenci Otobüsü adlı öykü kitabı neşredildi. 2005 yılında Yakalayamadığım Günbatımı adlı öykü kitabı yayımlandı.

Semiha Uçuk, eserlerinde titiz ve özenli bir dil kullandı. Öykülerinde ve yazılarında dile olduğu kadar insan hayatına, çevreye, tarihe karşı da büyük bir özen gösterdi. Uçuk'un öykülerinde doğa sevgisi önemli bir yer tuttu (Şahin 1999: 3). İzlenimlerini, gözlemlerini öykülerinde başarılı bir biçimde kullandı ve hayatta her an karşımıza çıkabilecek öykü kahramanları kurguladı. Öykülerinin temalarını hayatın içinden meseleler oluşturdu ve insan ruhunun inceliklerini, acılarını ayrıntılı bir şekilde eserlerinde yansıttı.

Kaynakça

Menemencioğlu, Muazzez (1999). “Yazı'nın Rüzgârında Bir Yazar: Semiha Uçuk”. Cumhuriyet Kitap (18.02.1999): 2.

Mutlu, Ayten (1999). “Öğrenci Otobüsünde Bir Öykücü”. Cumhuriyet Kitap (18.02.1999): 5.

Saatçılar, Necla (1997). “Öyküye Geç Başladığım İçin Hızlı Gidiyorum”. Cumhuriyet Kitap (20. 03.1997): 13.

Şahin, Leyla (1999). “Yazının Ateşi Hep Yüreğinde”. Cumhuriyet Kitap (18.02.1999): 3.

Yalçın, Murat (2010). "Uçuk, Semiha". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 1054.

https://www.simurg.com.tr/ilhan-koman

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ZEHRA ERGEÇ
Yayın Tarihi: 05.09.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Uzaydan Gelen Kadınİnsancıl Yayınları / İstanbul1993Hikâye
Martısız Denizİnsancıl Yayınları / İstanbul1995Hikâye
Gezi Notlarıİnsancıl Yayınları / İstanbul1995Gezi Yazısı
İlhan KomanYaylacık Matbaası / İstanbul1996Biyografi
Öğrenci OtobüsüGüldikeni Yayınları / Ankara1998Hikâye
Yakalayamadığım GünbatımıSone Yayınları / İstanbul2005Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HİKMET, Şeyhülislâm Ahmed Ârifd. 1786 - ö. 1859Doğum YeriGörüntüle
2Yeşim Türközd. 06 Eylül 1963 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SAFÎ, Safiyyüddîn Mustafad. ? - ö. 1895Doğum YeriGörüntüle
4Naci Girginsoyd. 1924 - ö. 26 Haziran 1982Doğum YılıGörüntüle
5UMMAN/UMMANÎ, Ali Osman Bektaşd. 1924 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MİKAYIL AZAFLI/AZAFLI MİKAYIL/AZAFLI, Mikayıl Zeynelovd. 21.03.1924 - ö. 12.10.1990Doğum YılıGörüntüle
7Mitat Ençd. 1909 - ö. 12 Kasım 1991MeslekGörüntüle
8Aziz Behiç Serengild. 1907 - ö. 1962MeslekGörüntüle
9Muvaffak Akmand. 23 Eylül 1923 - ö. 10 Ekim 2012MeslekGörüntüle
10Cüneyt Ayrald. 13 Şubat 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Şebnem İşigüzeld. 28 Mayıs 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Ahmet Şevket Bohçad. 1920 - ö. 26 Şubat 1988Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13Fatma Işıkd. 1975 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14Fatma İrfan Serhand. 9 Ocak 1915 - ö. 18 Ağustos 1992Madde AdıGörüntüle
15SERVET, Fatma Servet Hanımd. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle