Madde Detay

Kaygulu Halil Efendi, 1759 yılında Bursa, Orhaneli'de doğmuş olup Orhan Gazi devri emirlerinden Kaygulu Bey’in soyundandır. Şiirlerinde Şeyh Kaygulu mahlasını kullanmıştır. Celveti tarikatına mensuptur. Usul bakımından Kadirî, meşrep itibarı ile Üveysi idi. Uzun yıllar Bursa’da Deveciler Kabristanı yanındaki dergâhında şeyhlik yapmıştır. 1818 yılında Bursa’da vefat etmiş ve bu dergâha defnedilmiştir (TDEA 1982: 33).

Tasavvufi şiirlerini ve ilahilerini topladığı üç küçük Divan’ı taş basma olarak yayımlanmıştır. (bs. tarihsiz, 1856, 1857) Hâdi’l-uşşak (1857) ve Mezburatü’-hakâyık-ı Kaygulu Sultan (tarihsiz). Ayrıca Valâyetnâme adlı bir mensur eseri vardır (TDEA 1982: 233). Vasfi Mahir Kocatürk tarafından hazırlanan Tekke Şiiri Antolojisi adlı çalışmada ilahisi yer almaktadır (Kocatürk 1969: 450). Tespit edilen bu şiirinden hareketle dilinin oldukça sade ve anlaşılır olduğu görülmektedir.

Kocatürk, Vasfi Mahir (1969). Tekke Şiiri Antolojisi, Türk Edebiyatında Dinî ve Tasavvufi Şiirler. Ankara: Edebiyat Yay. 

"Kaygulu Halil Efendi" (1982). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopesi. C. 5. İstanbul: Dergâh Yay. 233.

İlahi

Bu virandan bir gün ola,

Gidem ağlayı ağlayı.

İçem ecel şerbetini

Yudam ağlayı ağlayı…

Güvenme gel bu fenaya,

Sevinme sen bu dünyaya,

Hor bakma bunda ednaya,

Ne dem ağlayı ağlayı.

Eyleme buna sen sevda,

Düşme gurur ile derde,

Tenim türab olur yerde,

Yatam ağlayı ağlayı.

Şeyh Kaygulu ola viran,

Var mı bu cihanda duran

Konar geçer bir gün kervan,

Gidem ağlayı ağlayı…

Kocatürk, Vasfi Mahir (1969). Tekke Şiiri Antolojisi, Türk Edebiyatında Dinî ve Tasavvufi Şiirler. Ankara: Edebiyat Yay. 450.