LÜTFÎ, Hacı Veli

(d. 1859 / ö. 1929)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşığın asıl adı Hacı Veli'dir. 1859'da Tokat'ın Zile ilçesinde doğmuştur. Lütfî mahlasını kullanır. Âşığın uzun yıllar ilçede tahrirat kâtipliği yaptığı bilinir. Necmi, Haki ve Hami adlı üç oğlu olan Lütfî 1929'da vefat eder. 

Zile kaynaklı cönklerde şiirlerine rastlanan Lütfî'nin şiirlerinin bulunduğu defterin büyük oğlu Necmi’de olduğu bilinmekle birlikte defteri kimseye vermez (Okay 1978:85). Bektaşi bir âşık olan ve deyişlerinde "Kim bilirdi yâver-i Peygamber-i âlıcenâp / Kim bilirdi Hâcı Bektaş Şâh-ı hünkâr olmasa" biçiminde Alevi Bektaşi kültürü ile ilgili konulara değinen Lütfî, kültürlü bir kişi olup hem divan hem de halk şiiri alanlarında ürünler vermiştir. Divan tarzında yazdığı semailer oldukça ünlüdür (Koca 1990: 882).

Zileli Ârifî’nin Remzî’den başka diğer önemli çırağı Lütfî’dir. Saz ve söz ustası Lütfî de arkadaşı Remzî’nin ustası Ârifî’nin bir şiirine yaptığı gibi aynı vezin ve aynı kafiye ile "Bir nigehte sana ben oldum üftade sakıy! / Yandı ateşlere ten, yetiş imdâda sakıy!" biçiminde bir benzetme yazmıştır (Yardımcı 2004: 236).

Kaynakça

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri. İstanbul: Maarif Yay.

Köprülü, Mehmet Fuad (1962). Türk Saz Şairleri 1-5. İstanbul: Güven Basımevi.

Okay, Haşim Nezihi (1978). Zile Tarihi Folkloru ve Zileli Halk Ozanları. İstanbul. (Yayıma hazırlanmış dosya).

Özmen, İsmail (1994). Alevi Bekteşi Şiirleri Antolojisi V. Ankara: Saypa Yay.

Yardımcı, Mehmet (2004). 16. Yüzyıldan Günümüze İz Bırakan Zileli Şairler. Zile: Zile Belediyesi Kültür Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET YARDIMCI
Yayın Tarihi: 17.12.2018
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZEFİL NECMİ (KÜÇÜK ÂŞIK), Mehmetd. 1870 - ö. 1933Doğum YeriGörüntüle
2Cemalettin Aykınd. 2 Şubat 1928 - ö. 18 Ocak 2012Doğum YeriGörüntüle
3LE’ÂLÎ (Müte’accem)d. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4CEBBAR-ZÂDE EDİP, Mustafa Edipd. 1859 - ö. 1925Doğum YılıGörüntüle
5HAMMAL/MİRZE GÜLZAR, Bayrameli Abbaszâded. 1859 - ö. 03.06.1926Doğum YılıGörüntüle
6KADÎRÎ, Kadird. 1859 - ö. 1914Doğum YılıGörüntüle
7FERŞAD/FERŞADZADE, Ferşad İbrahim Hakkıd. 1866 - ö. 03.09.1929Ölüm YılıGörüntüle
8HALİL/FEVZİ, Halil Fevzid. 1874 - ö. 1929Ölüm YılıGörüntüle
9VASSAF, Osmanzâde Hüseyin Vassafd. 08.03.1872 - ö. 22.10.1929Ölüm YılıGörüntüle
10KUL KALENDER, Kalender Gürerd. 1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
11KUL İHSAN, İhsan Doğand. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
12NAZAROĞLU/ABBAS, Abbas Nazaroğlud. 1873 - ö. 23.03.1950MeslekGörüntüle
13HAMİT, Hamit Şekerd. 1927 - ö. 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14KEMALÎ BABA, Mustafad. 1859 - ö. 06.05.1926Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÜRREMİ/SEFİL SEYYİD, Veliyettin Çelebid. 1867 - ö. 1940Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ABDÜLKÂDİR KADRİ, İzzet-zâded. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle
17SÂBİT, Mustafa Sâbit Efendid. ? - ö. 1766-67Madde AdıGörüntüle
18ENVERÎ, Ahmed Enverî Efendid. ? - ö. 1884Madde AdıGörüntüle