Mehdi Halıcı

Cemşid Bender
(d. 10 Nisan 1927 / ö. 8 Nisan 2008)
Yazar, Araştırmacı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Konya'da doğmuştur. Babası Bingöl'ün Karlıova ilçesinden annesi ise Van'ın Başkale ilçesinden olup aile I. Dünya Savaşı yıllarında Adana'ya, oradan da Konya'ya göç etmiştir (Yalçın 2010: 501). Şair Feyzi Halıcı'nın kardeşidir. Konya 19 Mayıs İlkokulu (1938), Konya Lisesi (1946), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi (1950) mezunudur. Doktorasını Fransa'da Caen Üniversitesinde "Osmanlı Devleti Maliye Teşkilatı" başlıklı teziyle tamamlamıştır (1956). Norveç'te kooperatifçilik üzerine ihtisas yapmıştır (1959). Türkiye'ye döndükten sonra bir süre cezaevinde kalmıştır. Beraat ettikten sonra Konya'da avukat olarak çalışmıştır (1974). 1979'da emekli olmuş ve İzmir'e yerleşmiştir. İlk yazısı Cemal Nadir'in Arkadaş dergisinde yer almıştır (25 Nisan 1941). Sonraki yıllarda öyküleri ve diğer yazıları İstanbul, Varlık, Türk Dili, Çağrı, Sesler, Çevren dergilerinde yayımlanmıştır. Konya Gazeteciler Cemiyeti (1960-1961) ve TDK (1959-1980) üyeliklerinde bulunmuştur. 8 Nisan 2008 tarihinde İzmir'de vefat etmiştir (Işık 2004: 886-887).

Sanatçı yönünden çok araştırmacı kimliğiyle öne çıkan Mehdi Halıcı, Cemşid Bender adıyla yayımladığı Kürt Kızı Zenge adlı hikâye kitabında Anadolu'nun çeşitli yerlerinde yoksulluk içinde yaşayan, kendi benlikleriyle var olmaya çalışan insanların çıkmazlarını, sorunlarını, ruhsal durumlarını kimi zaman gerçekçi kimi zaman gerçeküstücü bir üslupla anlatır. Yalnızlık, yoksulluk, toplumsal çatışma ve benlik inşası öykülerin ana izleğini oluşturur. Kitapta on altı adet öykü yer almaktadır. Gülen İnek kitabı; "Arabacı Zeynel", "Kapan", "Kulpu Kırık Küp", "Gülen İnek", "Rençber Tüfeği", "Bir Avuç Toprak", "Kadere Dönen Dünya", "Taşa Vurulu Düğüm", "Aynı Sokaktan Üç Defa Geçen Adam", "Tours'lu Kasap", "Made in Germany", "Özgürlüğe Dilekçe" başlıklı on iki hikâyeden; Karides Durağı ise "Sihirbaz Ben ve Üçüncü Adam", "Karides Durağı", "Köprü", "Zenge", "Çamur", "Kan", "Çoban" adlı yedi hikâyeden oluşur. Yazar bu hikâyelerde kimi zaman köyde geçen çocukluğundan, uzun yıllar bulunduğu Avrupa'dan bazı anıları kimi zaman da modern kent insanının bireyleşme çabasını, uyum/uyumsuzluk ve yabancılaşma sorunsalını işler. Bazen küçük bir nesne, bazen Gülen İnek öyküsünde olduğu gibi bir reklam filmi, yazarın zihnindeki çözülmeyi bekleyen sorunları ve düşünceleri ortaya çıkarmak için bir vasıtaya dönüşür. Tasvir ve tahlil gücü yüksek olan yazar, yalın bir Türkçeyle farklı sosyal çevrelerden, farklı mekânlardan insanları hikâye çatısı altında birleştirir. Mehdi Halıcı, bilinç akışı tekniğinden sıklıkla faydalanır.

Yazarın tek romanı olan Çatıdaki İsa, Cemşid Bender adıyla 1995 yılında yayımlanmıştır. Eserde Norveç'te yaşamını sürdüren bir Türk ailenin yaşadıkları, uyum sorunları, Türkiye ve Avrupa'nın farklılıkları kahraman bakış açısıyla anlatılır. Bir süre Norveç'te yaşayan Mehdi Halıcı'nın bu romanı otobiyografik özellikler taşır.

Kaynakça

Işık, İhsan (2004). "Halıcı, Mehdi". Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: Elvan Yayınları. s. 886-887.

Yalçın, Murat (Ed.) (2010). "Halıcı, Mehdi". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 1. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 501-502.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ SİNAN ULU
Yayın Tarihi: 28.09.2019
Güncelleme Tarihi: 07.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Gülen İnekÇağrı Yayınları / İstanbul1959Hikâye
Karides DurağıÇağrı Yayınları / Konya1967Hikâye
Türk Halk Şiirinin Altın KitabıDoğuş Matbaası / Konya1970Antoloji
Skandinavya'da TurizmKonya Turizm Derneği Yılmaz Matbaası / Konya1981Araştırma
Konya Sazı ve TürküleriÖzden Matbaacılık / İstanbul1985Derleme
Kürt Tarihi ve UygarlığıKaynak Yayınları / İstanbul1991Araştırma
Kürt Uygarlığında AlevilikKaynak Yayınları / İstanbul1991Araştırma
Kürt Mutfak Kültürü ve Kürt YemekleriMELSA / İstanbul1992Araştırma
Kürt Kızı ZengeBerfin Yayınları / İstanbul1992Hikâye
12 İmam ve AlevilikBerfin Yayınları / İstanbul1993Araştırma
Çatıdaki İsaBerfin Yayınları / İstanbul1995Roman
Korku ve CesaretBerfin Yayınları / İstanbul1996Araştırma
Kürt MitolojisiBerfin Yayınları / İstanbul1996Araştırma
Selçukludan Günümüze İz Bırakanlar- / İzmir2007Araştırma

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜSEYİN, Hüseyin Çıkmazd. 10.05.1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2RECEB, Dervîş Tarîkatîd. ? - ö. 1688-89Doğum YeriGörüntüle
3HASÎB DEDE, Neyzend. 1800 - ö. 1870Doğum YeriGörüntüle
4BİLAL KURBAN OĞLU SADIKOVd. 1927 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mahmut Yağmurd. 1927 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Oktay Vereld. 1927 - ö. 29 Mart 2018Doğum YılıGörüntüle
7Hüseyin Yurdabakd. 1931 - ö. 9 Ocak 2008Ölüm YılıGörüntüle
8Halim Yağcıoğlud. 1919 - ö. 1 Aralık 2008Ölüm YılıGörüntüle
9MUSA, Musa Karakaşd. 1937 - ö. 25.01.2008Ölüm YılıGörüntüle
10Orhan Veli Alıcıd. 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Betül Avunçd. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Şinasid. 1826 - ö. 12 Eylül 1871MeslekGörüntüle
13Roni Marguliesd. 1955 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Macit Cevat Doğudand. 1912 - ö. 8 Ağustos 1986Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Beşir Ayvazoğlud. 11 Şubat 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MEHDÎ, Şakâkîd. ? - ö. 1799/1800Madde AdıGörüntüle
17MEHDİ KERİMOVd. 1898 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18BUDAKOVA LAMİYE MEHDİ KIZId. 1984 - ö. ?Madde AdıGörüntüle